Bu günkü yazımızda İNTERNET ortamında elde ettiğim Devre tatil ile Devre mülk arasındaki farklar hakkında bilgileri biraz da sadeleştirmeye çalışarak sizlerle paylaşmak istedim.
Devre Mülk hakkı ; 10 HAZİRAN 1985 gün ve 3227 sayılı Kanun ile 634 sayılı KMK. nin
8. Bölümünde düzenlenmiştir.
Devre Tatil hakkı ise 4077 sayılı kanunda, 4822 sayılı Kanun ile yapılan değişiklerle 6/B maddesinde ve 6502 Sayılı Kanunun 50. Maddesinde düzenlenmiştir. Bununla birlikte 6502 Sayılı Kanun hükümleri taşınmazları da kapsamına aldığından devre mülk ile ilgili sözleşmeler ve devre tatil sözleşmelerinin 6502 Sayılı Kanun'un kapsam maddesi olan 2. Maddesindeki "tüketici işlemi" şeklinde yapılması mümkündür.
Her iki hakla ilgili sözleşmelerin tüketici işlemi şeklinde yapılmaları söz konusu olduğundan ve 6502 Sayılı Kanun kapsamına giren uyuşmazlıkların çözümünde Tüketici Mahkemeleri görevlidir.
Devre Mülk hakkı tapu dairesinde düzenlenecek bir resmi senetle kurulur. Taraflar, resmi senetten ayrı olarak haklarını nasıl kullanacaklarına, taşınmazın korunmasına ve yönetimine ilişkin esasları içeren bir devre mülk sözleşmesi düzenleyip bunu tapunun "beyanlar" hanesine derç ettirirler. Böyle bir sözleşme olmadan devre mülk tesis edilemez.
Bu nedenle devre mülk, bir ayni hak (Taşınır veya taşınmaz üzerinde doğrudan doğruya egemenlik yetkisi veren ve herkese karşı ileri sürülebilen haklar) olan ittifak hakkı verir.
Devre tatilde ise sağlayıcı ile tüketici arasında yapılan devre tatil sözleşmesi tüketiciye sadece şahsi bir hak( hakkı kimden elde ettiysek ona karşı öne sürebiliriz, ( misal olarak kiracılık hakkımızı sadece mal sahibine karşı savunabileceğimiz gibi) verir.
Devre Mülk hakkında hak sahipleri devre tatil kullanıcılarından farklı olarak müşterek mülkiyet hakkına sahiptirler. Devre mülk, müşterek mülkiyet payına bağlı olarak kurularak bir ayni hak niteliğini alır. Ayni hak olması sebebi ile herkese karşı ileri sürülebilir.
Devre tatil hakkı ise ayni bir hak olmayıp şahsi niteliktedir ve sadece borçlusuna karşı ileri sürülebilir, Tapuya şerhi zorunlu değildir.
Devre mülk hakkı mesken niteliğinde olan kat mülkiyeti ve kat irtifakı rejimine bağlı yapılar ile müstakil yapılarda kurulabilir. Devre tatil hakkı ise mesken niteliğinde bağımsız bölümde olabileceği gibi, bağımsız mutfak ve banyodan yoksun ya da yalnızca mutfaktan yoksun bir veya birkaç odadan meydana gelen bölümlerde kurulabilir.
Ancak bugün tatil ve refah anlayışının ulaştığı nokta, rekabetin yoğunluğu göz önünde tutulacak olursa fiilen böyle bir farklılığın kalmayacağı, her iki durumda da sağlayıcıların tüketicileri kendi sistemlerine çekebilmek için en azından devre tatil haklarını kullanacağı taşınmazın bağımsız bölümünde bir yatak odası ile banyo ve tuvaletin bulunmasına dikkat edecekleri kesindir.
Devre mülk hakkının ve devre tatil hakkının yılın belirli dönemlerinde belirlenmiş sürelerle kullanılması gerekmektedir. Devre tatil hakkı bir haftadan, Devre mülk hakkı ise 15 günlük dönemden az olamayacağını açıklarken her şeyin gönlünüzce olmasını dilerim.
Şükrü SÜTCÜ
İNEGÖL/TÜKODER Başkanı
