İslam dininin şiddetle karşı durduğu konulardan birisi de israf yani savurganlık konusudur.Çünkü israf gelecek neslin hakkını yemektir ve de emeğin heba edilmesidir.İslam dini emeğe çok büyük önem vermiştir.
İsrafın anlamına baktığımız da karşımıza şu tanımlar çıkar:
-Ma’kul ve ma’ruf (bilinen) sınırı aşmak,
-Gereksiz yere harcama yapmak,
-İhtiyaçtan fazla tüketmek,saçıp savurmak v.b.
Tüketim konusunda dikkat çeken 3 kavram vardır:
1-CİMRİLİK:İhtiyaçlarını (imkanı olduğu halde) bilerek karşılamamak:” Onlar, harcadıklarında ne israf ne de cimrilik edenlerdir. Onların harcamaları, bu ikisi arası dengeli bir harcamadır.”(Furkan,67)
2-İKTİSAT (Tasarruf):Yerine göre dengeli harcamak:” Eli sıkı olma büsbütün açık da olma.Sonra kınanır.(kaybettiklerinin) hasretini çekersin.”(İsra,29)
3-İSRAF (savurganlık):İhtiyaç fazlası harcama yapmak:”Zira böylesine saçıp savuranlar şeytanların dostlarıdırlar.Şeytan ise Rabbine karşı çok nankördür”.(İsra,27)
İhtiyaç kavramını iyi anlamak lazımdır.Bugün ihtiyaç diye anladığımız şeyler gerçekten ihtiyaç mıdır?Şunu unutmayın ki önemli olan çok şeye sahip olmak değil az şeye ihtiyaç duyabilmektir.
İsraf denge prensibini bozmaktadır.Çünkü birimizin çok tüketmesi ötekinin az yararlanmasına sebep olmaktadır.Dolayısıyla Allah’ın nimetlerinden dengeli bir biçimde istifade etmesine engel olmaktadır.

İSRAF ÇEŞİTLERİ:

1-İnsan İsrafı:Allah’ı tanımayan ve günaha batan bir insan kendisini israf etmiştir.Yüce Rabbimiz bu türlü insanları .(Zümer,53’de) yaptıkları hatadan dönüş yapmaya davet ediyor.
2-Vakit ve zaman İsrafı:Resulullah (sav) şöyle buyuruyor:”İki nimet vardır ki insanların çoğu bunlarda aldanmıştır(yani değerini bilememişlerdir),bunlar sağlık ve boş zamandır.”
Günde 5 vakit kıldığımız namaz bize zamanı iyi kullanmayı öğretiyor.Bir saniyenin kiymetini yarışmacılardan/sporculardan sorun,bir dakikanın önemini arabayı kaçıranlardan öğrenin,bir saatin değerini hastaneye yetiştirilemeyen yaralılardan anlayın.

3-Sağlık İsrafı:Dünya da imandan sonra en değerli nimetin sağlık olduğunu bilmeyen yoktur.Sağlıkla ilgili bir çok söz vardır onları tekrarlamaya gerek yoktur sanırım.Fakat ibadetlerimizi yapmanın şartlarından birisinin de “sağlıklı olmak” şartı olduğunu unutmayalım.Dolayısıyla sağlıklı olmayan bir Müslüman ibadetlerini de tam manasıyla yapamaz.

4-Gençliğini İsraf edenler:Gençlik dönemi insanın en verimli dönemidir.Sağlıklı,güçlü,kuvvetli ve dayanıklılığının en zirvede olduğu dönemdir.Hal böyle olunca gençlik döneminin çok riskleri de vardır.Bütün herkesin hedefinde gençler vardır.İslam dini onları doğru yola iletmek için uğraşırken, İslam dışı güçler,şeytan ve nefis de onları alkol,uyuşturucu,kumar,zina ve kırıp dökmeye teşvik ederler.Onun için gençler büyüklerine danışmalı ve onların sözlerine kulak vermelidirler.

5-Mal-Mülk İsrafı:Dünyada ki mal ,mülk Rabbimizin bizlere vermiş olduğu nimetlerdir.Ancak bunların hesabı bizden sorulacaktır:”Nihayet o gün size verilen nimetlerden hesaba çekileceksiniz”(Tekasür,8)
Dünya nimetleri içerinde şüphesiz ki en önemlileri su ve ekmektir.Özellikle çevremize bir bakın suyu ne kadar bilinçsizce israf ediyoruz:
-Traş olurken musluk boşuna akıyor,
-Diş fırçalarken musluk açık su akıyor,
-Abdestte ayağımızdaki çorapları çıkartıp giyerken musluğun açık kalması ve suyun boşa akması içimizi yakıyor,
-İhtiyaçtan fazla alınan ekmekler.Dünün ekmeğine bayat deme lüksümüz ve çöpe giden onlarca,yüzlerce ekmek parçaları.

Unutmayın:Biz bu çevreyi ve nimetleri babalarımızdan miras almadık.Çocuklarımızdan ve torunlarımızdan ödünç aldık.Onlara da yiyip içecek kadar ekmek ve su bırakmamız onların üzerimizdeki en önemli haklarındandır.