MURAT BEY

İnegöl Muratbey Köyüne adı verilmiştir. 1848 yılı Acara-Kabuleti Çakvi Köyü doğumludur. Batum Hanedanından Benajidze Ali Paşa'nın torunlarından Abdülhamit Bey'in oğludur. Abdülhamit Bey Kırım Harbine Binbaşı rütbesi ile katılmış ve 1855 senesinde Şekvetil Muharebesinde şehit düşmüştür. 1866 senesinde stajyer olarak Lazistan Sancağının merkezi olan Batum Tahrirat Kaleminde çalışmaya başladı. 1873 senesinde fahri olarak Batum Belediye Daire Başkanlığı yaptı. Bu görevinden sonra Hemşin, Acara-i Ulya, Arhavi Nahiyesi Müdürlüğü yaptı. 1877-78 Osmanlı-Rus savaşına katıldı. Savaş sonrasında Batum'dan göç etti. Erbaa, Niksar, Milas, İnegöl, Orhangazi kazalarında kaymakamlık yaptı. İnegöl'ün Muratbey Köyünü kurmuş ve Batum muhacirlerini bu köye yerleştirmiştir. Ayrıca Gemlik kazasına da bir çok Batum muhacirinin yerleştirilmesini sağlamıştır. 1910 yılında hayatta olan Murat Hamdi Bey'in vefat tarihi bilinmiyor. Kardeşleri İnegöl Hasan Paşa Köyünün kurucusu Hasan Rıza Paşa ve Gemlik Haydariye Köyü'nün kurucusu Ali Haydar Bey'dir. Kaynakça: Murat Kasap Osmanlı Gürcüleri, 2010 s.390,391, 05.12.2017 tarihi Sabri Yalın ile görüşüldü

MUSTAFA ÇAVUŞ (YETİŞEN)

Muharip gazi, 1891 yılı Bosna-Tuzla Polara Köyü doğumludur. 1900 yılında İnegöl'e göç ediyorlar. Fındıklı (Esenköy)'daki ilk evlerini inşa ediyorlar. Kısa süre sonra da Bugünkü İnayet Köyü'nün olduğu yere yerleşiyorlar. Köy'ün ismi önce Polara sonra Tuzla oluyor. Köyün tamamı Boşnakça konuştuğu için Türkçeyi askerde öğrenebiliyor. Yunan işgalinde askeri bir yetkiliden müfreze oluşturma ve Yunan'ı köye sokmama görevi alıyor. Yunan işgali sonrası kendisine Karakol Komutanlığına benzer bir görev verildi sonrasında da orman muhafaza memurluğuna geçti. Bir süre sonra ise Cerrah Yolu'nda bir han işletmeye başladı. 1936 yılında Bursa'ya taşındı. Gülşen Han'ı satın aldı. İkinci Dünya Savaşı sonrası hancılığı bırakıp kendi otelini kurup işletti. 1991 yılında vefat ettiğinde İnegöl Şehitliği'ne defnedildi. Kaynakça : 05.11.2016 tarihi torunu Y.Kenan Yetişen ile görüşüldü.

MUSTABEY (HAMAL MUSTAFA)

Turgutalp Mahallesi Mustafabey Sokakta ismi yaşatılan kişi. Adı Mustafa Candemir olup Bosna Bihaç-Hatinats doğumludur 1910'lu yıllarda henüz küçük yaşlarda iken Bosna'dan İnegöl'e gelip yerleşmişlerdir. İleri yaşlarına kadar hamallık yaparak hayatını sürdürdü. Vefat ettiği 20 Ekim 1985 tarihi öncesi birkaç gün İnegöl Belediyesi Huzurevinde kaldı. Adının verildiği sokakta tek odalı evinde annesi ve erkek kardeşi ile yaşadı. Yakından tanıyanların "Mustabey" diye hitap ettikleri Hamal Mustafa Candemir yaşadığı dönemde bir meczubu andıran görüntüsü ile hamallık yaptı. Vefatı sonrası evine girildiğinde Osmanlıca, Boşnakça-Sırpça ve günümüz Türkçesi ile çok fazla sayıda kitabının olduğu, bunların bir kısmının üzerinde Mustabey'in çeviriler yaptığını, notlar düştüğünü gördüler. Ayrıca düşüncelerini kaleme aldığı defterler vardı. Çok yakından tanıyanların dışında herkes şaşırmıştı. Komşusu Nihat Memiş'in ifadesi ile "Mustafa Candemir aslında Hamal Mustabey rolünü oynayan bir bilge kişi" idi. Hayatında iken de çevrenin Mustabey'in Çıkmazı olarak adlandırdığı sokakta adı yaşatılmaktadır. Kaynakça : Komşusu Nihat Memiş'in 25.12.2016 tarihli yazılı anlatımlarından yararlanıldı. 18.10.2017 komşusu Sabri Akşeker ile görüşüldü.