Müstahdem; Odacı, hizmetli, hizmette bulundurulan kimse anlamlarını içeriyor. Bir işyerinde, görevi işyerinin faaliyet alanıyla ilgili olmayıp genellikle temizlik, yemekhane, kreş gibi bölümlerde çalışanlar için yapılan tanımlama. Elektronik sistem öncesi, elinde zilleri ile teneffüsün bittiğini belirtip derse çağıran insanlardır. Tabii ki teneffüse de onların çaldıkları zille çıkardık.

Okulun temizliğinin tek sorumlusu onlarmış gibi davranılırdı. Meslek olarak hizmet tanımı yapılmamış yardımcı hizmetler sınıfında olunduğu için okulda , bazen kaloriferci, bazen bekçi, bazen bahçıvan olurlardı. İlkokulda sınıflarımıza süt tozu güğümlerini de onlar getirirdi. Okullarımızda yaptığı işe yardımcı ihtiyacı duyan herkesin ilk aklına gelen kişidir.

"Hademe" sözcüğü biraz daha fazla tanınmış olsa da, öğretmenlerimiz "Müstahdem"i kullanırlar bize de öyle öğütlerlerdi. Sonraları "Hizmetli" sözcüğü o sözcüklerin yerrini aldı. Okula herkesten önce gelip herkesten sonra giden insanlar oldukları için harita odası, müzik odası, spor salonu, çok amaçlı salon gibi kapısı kilitli yerlerin anahtarlarından birer adet de onlarda bulunurdu.

Osmanlıdaki Mahalle Mektepleri Sıbyan Okullarında kendilerine kapıcı anlamına gelen "Bevvab" denilirdi. Hocadan sonra mahalle mekteplerinin en çok fonksiyon icra eden elemanlarıdır. Her sabah mektebi açar, mahalleden çocukları toplar, talebenin yemek çıkınlarını omzunda taşıdığı uzun bir sırığa dizer, akşamları da aynı şekilde evlerine dağıtırdı. Temizlik ve asayiş ile de ilgilenirlerdi.

Japon eğitim sistemini öne çıkaran önemli özelliklerinden biri de Japon okullarında kadrolu bir müstahdem-hizmetli bulunmayışıdır. Bunun yerine okulun tüm işlerini öğrenciler ve öğretmenler işbirliği içerisinde yaparlarmış. Nihayetinde temizleyecek olanın kendileri olduğunu bilen öğrenci ve öğretmenlerin okulu temiz tutma anlayışları farklı oluyordur.

"Hababam Sınıfı" filmlerinde "Hafize Ana" karakteri ile Adile Naşit'le vücut bulan bir meslektir. Günümüzde her öğretim yılı başında İlçe Milli eğitiminin çektiği kura ile görev yapacakları okullar belirlenir. Müstahdemler hafızalarımızda birçok anının ortağıdırlar.

İlkokulum Gazipaşa İlkokulu'ndan bugün hayatta olmayan Hilmiye Hanım Teyze, Ortaokuldan Bayram Ali Kaya, Mehmet ve Fazlı Ağabeyler, Ticaret Lisesi'nden Yusuf Amca ve diğerleri, hepinizin önünde saygı ve sevgi ile eğiliyorum.