28 Mart 2018 tarihli gazetelerde ilçemiz Çavuşköy Muhtarı Hasan Akalın, Cumhuriyet öncesi dönemden beri tütün ekimi yapılan köylerinin, günümüzde Marmara Bölgesi'nde tütün ekimi yapılan tek köy olduğunu belirtiyor.
Köyümüzde geçen yıl 40 Hanenin 550 dekar alanda tütün ektiğini, 7000 ton tütün üretildiğini öğreniyoruz.
Bir keyif bitkisi olan tütün topraklarımıza 1605 yılında Venedikli Tüccarlar tarafından sokulmuş. Tarihsel süreçte kurutulmuş yapraklarının yakılması ile ortaya çıkan dumanın içe çekilmesi, tozlarının enfiye halinde buruna çekilmesi, özel işlem görmüş yapraklarının çiğnenmesi şekillerinde kullanılmış. Günümüzde sigara ve puro olarak tüketilmektedir.
Tütün ekimi çileli bir iştir. Dikme en zahmetli aşamasıdır. Şubat ayı sonunda tütün dikilecek alan sürülür. Tütün fidanları dikilmeden önce toprak bir kez daha çapalanır.
Tarlaya sıra sıra karıklar açılır, fidanlar tek tek dikilir. Tütün fideleri 10-15 cm yüksekliğe ulaştığı Mayıs ayında yabani otlardan ayıklanır.
Temmuz, Ağustos ayları tütün kırma zamanıdır. Tütün kırma zor ve geceleri yapılan bir iş olduğu için uykudan fedakarlık gerektirir.
Gece karanlığında ailece tarlada olunur işe başlanır, Güneş çıkıp hava bastırınca yapraklar diriliğini kaybeder, kırılamaz hale gelince de çalışmaya son verilir, eve dönülür.
Kırılan tütün yaprakları ipe dizilerek; kurutulma sürecine geçilir. Tütün yaprakları, dizili olduğu iplerle, "Ayna" denilen kereste çıtalardan yapılmış tezgahlara asılarak kurutulur.
Her taraflarının kurumasının sağlanması için aynaların önü, arkası çevrilir, güneşe göre sokak aralarında yerleri değiştirilirdi.
Aynaların korunması da kolay olmazdı. Büyükbaş hayvanlar gelip geçerken zarar verirler, oyun oynayan çocuklar da aynaların arkasına saklanırken ipleri koparır, tütünlere zarar verebilirlerdi. Kurutulmuş tütün yaprakları "Pastal" dediğimiz bir işleme tabi tutulur büyüklükleri ve kalitelerine göre balyalanırdı.
Küflenme korkusu ile satış beklenme sürecinde de havalandırmaya dikkat edilirdi. Tütüncünün en heyecanlı olduğu anlar fiyatı açıklandığı günlerdi. Sünnetler, evlenmeler hep hasat sonrası olur ve o fiyatın etkisinde şekillenirdi.
Tütün ekimi tüm aile fertlerinin işin içinde olmasını gerektiren bir iştir. İlk fidenin toprağa yerleştirilmesinden, son aşaması balya haline getirilmesine kadar sekiz aydan uzun bir zaman gerektirir.
Bu uzun zaman diliminin önemli bir bölümünde elleriniz tütünden siyahlanmış şekilde dolaşırsınız.
Tütün ekimi komşular içinde sorumluluktur. Tütün ekmeyen komşularda çoluk çocuk tütün eken komşularına tütünlerin ipe dizimi ve pastallama günlerinde yardımcı olurlardı. Saygılarımla.
