'Spor İdarecisi Bir Türk Kadını', 'Bir Genç Kız İnegöl İdman Yurdu Reisi Oldu' başlığı altında 30 Ocak 1935 tarihinde yayınlanan Cumhuriyet gazetesindeki şu habere dikkat, "Türkiye'de kadınlara cemiyet hayatında yer verildiği gün birinci ve ilk olarak bir kadın arkadaş spor kulübünde reis bulunuyor. Muallim Vahide İstanbullu olup yüksek tahsil görmüş ve Galatasaray kulübünün eski azalarındandır. Türkiye'nin spor kulübünde ilk kadın reis muallim Vahide'yi tebrik eder ve mesaisinde muvaffakiyet dileriz" Cumhuriyet gazetesindeki haberden almış olduğum bu bölüm bizlere her şeyi en güzel şekilde anlatmıyor mu? değerli İnegöl halkı. İyi ki bu güzel şehirde yaşıyorum. İyi ki İnegöllüyüm. İyi içerisinde önemli değerleri barındıran bu kadim şehrin bir parçasıyım.
1923'TE KURULAN İNEGÖL İDMANYURDU
1923 yılında Hüsnü Güven başkanlığında kurulan yeşil-kırmızı renklere sahip İnegöl İdmanyurdu Spor Kulübü, M.Kemal Atatürk'ün direktifleriyle kurulan cumhuriyet döneminin ülkemizde tescil edilen ve İdmanyurdu olarak da adlandırılan ilk 15 Spor Kulübü´nden biri idi. Bu aynı zamanda cumhuriyet döneminde Bursa'da ilk tescil olunan spor kulübü olma gururunu da bizlere yaşatıyordu.
İNEGÖL'ÜN ULU ÇINARI İDMANYURDU
1984 yılında Yıldızspor ve Demirspor takımları ile birlikte İnegölspor´a hayat veren üç spor kulübümüzden biri olana kadar İdmanyurdu, İnegöl'ün spor ve sosyal hayatında her zaman en ön sırada yer edinmiştir. Bünyesinde bando takımını barındıran bu köklü kulüp, futbol, atletizm, bisiklet, modern ve klasik güreş gibi branşlarda yetiştirdiği sporcuları ile İnegöl'e haklı bir gurur yaşatmasını bilmiştir.Bursa Amatör liglerinde Bursa´nın en eski spor kulübü olarak tarihe geçen İnegöl İdmanyurdu keşke yoluna devam etse diyesim geliyor içimden.Böylesi önemli bir kulübümüzün başkanlığına Ocak 1935'te yapılan kongre sonucunda İnegöl Ortaokulu Resim Öğretmeni Vahide Hanım'ın getirilmesi olayı ise İnegöl'ümüzü Türk Spor Tarihinde en baş köşeye yerleştirmiştir.
VAHİDE HANIM
Vahide Öğretmen, Rumi:1324 Miladi: 1909 İstanbul doğumludur. Güzel Sanatlar Akademisi Tezyinat(Süsleme) şubesi bölümü mezunu olup, Galatasaray Spor Kulübü kürek takımının da lisanslı sporcu idi. 31 Aralık 1933 tarihinde İnegöl Ortaokuluna resim öğretmeni olarak atandı. 02 Nisan 1934 tarihinde İnegöl İdmanyurdu Spor Kulübüne üye oldu. Ocak 1935'te kulüp tarihinin 12.olağan kongresinde başkan seçildi. Bir kadının bir spor kulübüne başkan seçilmesi İnegöl için olduğu kadar Türk spor tarihi için de ilk defa yaşanan bir olaydı. Kulübün başında iki yıl kalan Vahide Öğretmen, 13 Eylül1937 tarihinde İzmit Ortaokulu'na tayin edildi.
GALATASARAY SPOR KULÜBÜNÜN LİSANSLI KÜREKÇİ SPORCUSU
Kısa bir özgeçmişine yer verdiğim Vahide Öğretmenimiz, soyadı kanunundan sonra Birkey soyadını almıştır. Kent Müzesinde görevli iken Vahide Hanım hakkında bilgi toplamak için epey mesai harcamıştım. Özellikle müze içerisinde spor bölümünde sergilenen İnegöl İdmanyurdu üye kayıt defterini didik didik ederek kendisi hakkında bilgi edinmeye çalışmış, İnegöl ortaokulu sonrası görev yeri olan İzmit Ortaokuluna başvurarak Okul Müdürü ile görüşüp resmi yazı ile bilgi edinmek istesem de maalesef okul kayıtlarında kendisinin İstanbul'a tayin olduğu bilgisi dışında bir neticeye ulaşamamıştım. Bunun üzerineüyesi olduğu Galatasaray Spor Kulübüne başvurduğumda çok ilginç bir olay ile karşı karşıya kalmıştım. O da Galatasaray Spor Kulübünün üye kayıt defterinde kendisinin KÜREKÇİ SPORCUSU olarak belirtilmesiydi. O dönem Galatasaray Kulübü Müze Müdürü ile yaptığım görüşmede bu detayın ortaya çıkması Vahide Öğretmenimize yeni bir özellik yüklüyordu. 1950 yılında üye kaydının durdurulduğu bilgisi ise onun hakkında edindiğim son bilgi kaynağı idi.
İNEGÖL'E HAKLI BİR GURUR YAŞATMIŞTIR
Vahide Birkey, İnegöl'de kısa bir süre görev yapsa da Türkiye'nin ilk kadın spor kulübü başkanı olarak tarihe geçmiş ve İnegöl'e haklı bir gurur yaşatmıştır. İnegöl olarak bunun değerini biliyor muyuz? diye sorduğumuzda maalesef çoğumuz Vahide Hanımı tanımıyoruz, bırakın onu tanımayı İnegöl idmanyurdu ve ilk kadın spor kulübü başkanlığı da nereden çıktı diyenleriniz vardır muhakkak.
ADI YAŞATILMALI
Tarihe dokunmak, tarihe bakış açımızı değiştirmek böyle bir şey. Tarih sadece siyasi tarihten oluşmuyor. Tarihi bize değerli kılan bu kareler. Türk Spor tarihimizde İnegöl'ü en baş köşeye koyan Vahide Öğretmenimizi her zaman hatırlamalıyız. Ayrıca Vahide Birkey Hanımefendinin adını, İnegöl'de spor ile alakalı bir merkeze vermeliyiz diye de düşünüyorum.
1984 RUHUNU GERİ İSTİYORUZ
Şunu da söylemden geçemeyeceğim İnegöl İdmanyurdu, Yıldızspor ve Demirsporlu yıllardan İnegölspor'a uzanan bu yolda İnegöl'ün spor hayatının ne kadar renkli olduğu aşikar. Böylesi önemli tarihi olaylara tanıklık eden bir şehrin
günümüzde spor hayatında bu kadar geri planda kalması çok düşündürücü. Düşünün ki Türkiye'nin ilk kadın spor kulübünü çıkaran, bünyesinde bando takımı barındıran(bugün bir bando takımımız yok) çeşitli branşlarda faaliyetler gösteren bir kulüp, bu kulübün etrafında kenetlenmiş bir şehir ve İdmanyurdu, Doğanspor, Yıldızspor ve Demirspor rekabetinin şehre yansımaları ve ortaya koyduğu güzellikleri maalesef kaybettik. 1984'te kurulan İnegölspor bu temel üzerinde hayat bulurken, bu şehre tutkuyla bağlı İnegöl sevdalıların gönüllerini ortaya koyarak hiçbir çıkar beklentisi olamadan oluşturdukları 1984 ruhunu geri istiyoruz. Zaten bu kuruluş ruhunu ortaya koyamazsak daha çok yerimizde saymaya devam ederiz.
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE BORDO-BEYAZ İNEGÖLSPOR SERGİSİ
Ha bu arada Kent Müzesinin 10.yılına özel "Geçmişten Günümüze Bordo-Beyaz İnegölspor 35.yılı Özel Sergisi" 10 Ocak Perşembe günü saat 14.30'da Kent Müzesinde ilçe halkının izlenime açılacak. 1984 ruhunu yakında görmek isteyen spor tutkunlarının kaçırmaması gereken bu sergiyi ziyaret etmesini tavsiye ederim.
Tarihe dokunmak ve onu iliklerimize kadar hissetmek dileğiyle, kalın sağlıcakla...
