30 Ekim, tarihte birbirinden ilginç olaylara tanıklık eden, her biri kendi dönemi için önemli gelişmelere sahne olan özel bir gün. Osmanlı padişahlarının tahta çıkışından yeni devletlerin doğuşuna, dev buluşlardan köklü anlaşmalara kadar bugünün tarihe kazınmış olaylarına bir göz atalım.
1757 - III. Mustafa Tahta Çıkıyor
Bugün, Osmanlı İmparatorluğu’nda III. Mustafa’nın tahta çıktığı gün olarak kayıtlara geçti. Saltanatı boyunca, Osmanlı’yı ekonomik olarak güçlendirmek ve modernleştirmek isteyen bir padişahtı. III. Mustafa’nın tahta çıkışı, Osmanlı’nın reformlara kapı araladığı bir döneme işaret ediyor.
1905 - Aspirin İlk Kez Satışa Sunuldu
Evet, bugün başımız ağrıdığında ilk aklımıza gelen ilaçlardan biri olan aspirin ilk kez satışa sunuldu. Bu keşif, o dönemde büyük bir tıbbi devrim olarak görülüyordu. Günümüzde ise milyonlarca insanın ağrılarına çare olan aspirin, o günden bugüne hayatımızda yerini koruyor.
1918- Çekoslovakya Cumhuriyeti Kuruldu
1.Dünya Savaşı’nın ardından 30 Ekim 1918’de Çekoslovakya Cumhuriyeti resmen ilan edildi. Uzun yıllar süren mücadeleler sonrası bağımsızlıklarını kazanan Çekler ve Slovaklar için bu tarih, büyük bir özgürlüğün simgesi haline geldi. Bugün Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak iki ayrı ülke olan bu milletler, tarihlerinde bir dönüm noktasını temsil eden 30 Ekim’i asla unutmuyor.
1918 - Osmanlı İmparatorluğu İçin Sonun Başlangıcı: Mondros Mütarekesi
Bugün, Osmanlı İmparatorluğu ve galip devletler arasında Mondros Mütarekesi’nin imzalandığı gün. 30 Ekim 1918’de imzalanan bu anlaşma, Osmanlı’nın 1. Dünya Savaşı’ndan çekilmesini ve toprak kayıplarını hızlandırdı. Bir dönemin kapanışını simgeleyen bu mütareke, Türkiye Cumhuriyeti’nin doğuşuna giden yolun başlangıcını oluşturdu.
1923 - Başbakan İsmet İnönü’nün Göreve Başlaması
Cumhuriyet ilan edildikten sadece bir gün sonra, Mustafa Kemal Atatürk tarafından Başbakanlığa İsmet İnönü atandı. Cumhuriyet’in ilk Başbakanı olan İnönü, ülkenin kuruluş aşamasında büyük sorumluluklar üstlendi. Bu atama, genç Türkiye’nin yönetim kadrosunun şekillenmesinde önemli bir adımdı.
1937 - Yeni Ankara Garı Törenle Açıldı
Bugün, Ankara’nın simgelerinden biri olan Yeni Ankara Garı’nın açılışı gerçekleşti. Cumhuriyet döneminin modern Türkiye’yi inşa etme sürecinin bir sembolü olan gar, o günlerden bugüne pek çok yolcunun anılarına ev sahipliği yapmaya devam ediyor. Tarihi dokusu ve mimarisiyle Ankara’nın en ikonik yapılarından biri olan gar, ulaşımın yanı sıra dönemin kalkınma hareketlerinin bir yansıması olarak da görülüyor.
1973 - Boğaziçi Köprüsü Açıldı
İstanbul’un iki yakasını ilk kez birbirine bağlayan Boğaziçi Köprüsü, bugün Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından açıldı. Türkiye’nin ilk asma köprüsü olan Boğaziçi Köprüsü, İstanbul’un çehresini değiştiren ve şehirde ulaşımı kolaylaştıran dev bir proje olarak tarihe geçti. Bugün İstanbulluların hayatında vazgeçilmez bir yere sahip olan köprü, 30 Ekim 1973’te şehir için yepyeni bir dönemin kapısını araladı.
1980 - Ecevit’in CHP Genel Başkanlığından İstifası
Bugün, Bülent Ecevit’in Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanlığı’ndan istifa ettiği gündür. O dönemin siyasi yapısında büyük etki yaratan bu karar, Türk siyasetinde önemli bir dönüm noktasına işaret etti. Ecevit, siyasi hayatında halkın sevgisini kazanmış ve her zaman kendine has bir duruş sergilemiştir.
1983 - Erzurum ve Kars Depremi
Bugün, Türkiye tarihinin en yıkıcı depremlerinden biri yaşandı. Erzurum ve Kars’ta meydana gelen 7.1 büyüklüğündeki depremde 1300’den fazla kişi hayatını kaybetti. Yüzlerce kişi yaralandı, binlerce ev yıkıldı. Türkiye’nin deprem gerçeğini bir kez daha hatırlatan bu olay, bölgedeki insanların yaşadığı büyük acının simgesi haline geldi.
2001 - Michael Jackson’ın Invincible Albümü Çıktı
Popun Kralı Michael Jackson, 30 Ekim 2001’de “Invincible” adlı albümünü piyasaya sürdü. Jackson’ın son stüdyo albümü olarak bilinen bu albüm, kısa sürede tüm dünyada büyük bir yankı uyandırdı. Pop müzik tarihine damga vurmuş bu albüm, Michael Jackson hayranları için unutulmaz bir döneme işaret ediyor.
2020 - Ege Denizi’nde Deprem
30 Ekim 2020’de Ege Denizi’nde meydana gelen 7.0 büyüklüğündeki deprem, başta İzmir olmak üzere çevredeki birçok şehri etkiledi. Yıkımlar ve can kayıplarıyla sarsıcı bir olay olarak hafızalara kazındı. Bu deprem, Türkiye’nin deprem bölgesinde olduğunu bir kez daha acı bir şekilde hatırlattı ve toplumsal dayanışmanın önemini gözler önüne serdi.
