Amasya, Türkiye'nin en aktif ve riskli fay sistemlerinden biri olan Kuzey Anadolu Fay Zonu'nun tam üzerinde yer alıyor. Bu hat, ilin doğusundan batısına birçok ilçeyi doğrudan etkiliyor. Merzifon, Taşova, Suluova gibi ilçeler fay hatlarına oldukça yakın. Ayrıca Amasya, zemin yapısı olarak da alüvyon, kil ve marn gibi sarsıntıyı daha şiddetli hissettiren katmanlardan oluştuğu için dikkatle değerlendirilmesi gereken bir şehir konumunda.
Merkez İlçede Deprem Riski Hangi Mahallelerde Yoğunlaşıyor?
Amasya Merkez ilçesi, doğrudan bir fay hattı üzerinde değil. Ancak zemin yapısı ve eski yapı stoku, bazı mahalleleri riskli hale getiriyor.
-
Şeyhcui Mahallesi: 27.609 kişi. Şehrin en kalabalık mahallesi. Binaların büyük bölümü eski ve çok katlı.
-
Hacılar Meydanı Mahallesi: 15.426 kişi. Ticari ve yerleşim alanlarının iç içe geçtiği bu mahallede yoğunluk, müdahale zorluklarını artırabilir.
-
Bahçeleriçi Mahallesi: 10.722 kişi. Özellikle alt kesimlerdeki zemin oldukça yumuşak.
-
Ellibeşevler Mahallesi: 9.612 kişi. Çok sayıda apartman yapısı mevcut.
-
Akbilek Mahallesi: 9.724 kişi. Zemin bakımından göreceli olarak daha sağlam ama eski binalar hâlâ kullanılıyor.
Bu mahallelerde yapıların çoğu 1999 yılı öncesinde inşa edildiği için güncel deprem yönetmeliklerine uygun değil.
Merzifon’da Fay Hattına En Yakın Mahalleler Hangileri?
Merzifon, Kuzey Anadolu Fay Zonu’na en yakın yerleşim yerlerinden biri. Dolayısıyla ilçedeki birçok mahalle, aktif sismik risk altında.
-
Bahçelievler Mahallesi: 11.056 kişi. Yeni binalar var ama zemin hareketli.
-
Mahsen Mahallesi: 10.155 kişi. Merzifon’un en eski yerleşim alanlarından biri.
-
Sofular Mahallesi: 6.559 kişi. Kısmen yenilenmiş ama hâlâ yığma yapıların olduğu bir bölge.
-
Yeni Mahallesi: 7.163 kişi. Adına rağmen binaların çoğu eski.
-
Yunus Emre Mahallesi: 5.717 kişi. Fay hattına yakın, zemini yumuşak.
Merzifon’un özellikle güney kısmındaki mahalleler, doğrudan sarsıntıya açık bölgeler arasında yer alıyor.
Suluova’da Hangi Mahalleler Görece Daha Güvenli Sayılıyor?
Suluova, Amasya'nın göreceli olarak daha az riskli ilçelerinden biri olarak görülüyor. Ancak bu, tedbir alınmaması gerektiği anlamına gelmiyor.
-
Yeşilyurt Mahallesi: 7.544 kişi. Yeni konut projeleriyle gelişmekte olan bir bölge.
-
Güzelyurt Mahallesi: 4.324 kişi. Zemin yapısı iyi ancak kontrolsüz büyüme riski var.
-
Akören Mahallesi: 483 kişi. Nüfusu düşük ama altyapı yatırımları yetersiz.
Suluova’da yapıların çoğu tek katlı ya da az katlı olmakla birlikte, zemin sıvılaşması riski olan bölgelerde kontrollü yapılaşma gerekiyor.
Taşova'da Fay Hattına En Yakın Mahalleler Hangileri?
Taşova, doğrudan Kuzey Anadolu Fay Hattı’na en yakın ilçelerden biri. Bu da onu Amasya’nın en riskli bölgelerinden biri haline getiriyor.
-
Esençay Mahallesi: Fay hattı bu mahalleden geçiyor. Binalar çoğunlukla köy tipi ve yığma.
-
Cumhuriyet Mahallesi: Geniş yüzölçümüne sahip ama yapı kalitesi oldukça düşük.
-
Doğu ve Yeşilırmak Mahalleleri: Hem zemin hem de bina kalitesi açısından güçlendirme gerektiriyor.
Taşova’nın kırsal mahallelerinde depremden çok sonra yardım ulaşabileceği için yapısal önlemler daha da kritik hale geliyor.
Gümüşhacıköy’de Deprem Açısından En Riskli Bölgeler Nereler?
Gümüşhacıköy'de büyük bir fay hattı yok ancak zemin yapısı birçok mahallede tehlike yaratıyor.
-
Keltepe Mahallesi: 1.800 kişi. Eğimli arazide yer alıyor, heyelan riski de taşıyor.
-
Yukarı Mahallesi: 1.500 kişi. Yerleşim düzeni dağınık, yollar dar.
-
Aşağı Mahallesi: 1.200 kişi. Yapıların çoğu bakımsız.
Yapı stoğunun çoğu geleneksel ve depreme karşı güçsüz malzemelerden oluşuyor.
Göynücek'te Deprem Riski En Çok Hangi Mahallelerde Gözlemleniyor?
Göynücek’te fay hattı doğrudan geçmese de zemin yapısı açısından dikkatli olunması gereken bir ilçe.
-
Merkez Mahallesi: 3.000 kişi. Belediye binası ve kamu kurumlarının olduğu merkezde yapı denetimi şart.
-
Yukarı Mahallesi: 2.500 kişi. Yamaçta kurulu.
-
Aşağı Mahallesi: 2.000 kişi. Alüvyon zemin, temelleri zayıflatıyor.
Bazı yapılarda çatlak ve deformasyon izleri görüldüğü için acil teknik inceleme öneriliyor.
Hamamözü'nde Yapıların Durumu Ne Kadar Güvenli?
Hamamözü, termal kaynaklarıyla biliniyor ancak jeotermal faaliyetlerin olduğu bölgelerde zemin kaymaları daha sık yaşanabiliyor.
-
Hamamözü Merkez Mahallesi: 1.200 kişi. Binalar genellikle müstakil ama yetersiz denetim söz konusu.
-
Çay Mahallesi: 950 kişi. Yığma ve kerpiç yapılar yoğunlukta.
-
Yukarı Mahallesi: 820 kişi. Yamaç üzerine kurulu, hem deprem hem heyelan riski var.
Bu mahallelerde yapı envanteri çıkarılmamış durumda, bu yüzden risk tespiti zayıf kalıyor.
Depreme Karşı Ne Kadar Hazırlıklıyız?
Amasya'nın ilçe ilçe, mahalle mahalle analizine bakıldığında; riskin sadece fay hattına yakın yerlerde değil, eski yapılaşmanın olduğu tüm bölgelerde olduğu görülüyor. Yapıların önemli bir kısmı 1999 öncesi inşa edilmiş ve güncel deprem yönetmeliklerine uygun değil.
Deprem gelmeden önce yapılması gerekenler net:
-
Mevcut yapıların denetimi ve gerekiyorsa yıkılıp yeniden yapılması,
-
Kentsel dönüşüm planlarının hızla uygulamaya geçmesi,
-
Yerel yönetimlerin bölge bazlı zemin etütlerini güncellemesi ve halka açık hale getirmesi.