Bebeklerde havale ebeveynler için oldukça korkutucu bir durumdur. Ancak doğru bilgi ve hızlı müdahale ile bu durumun etkileri azaltılabilir. Havale, beynin elektriksel aktivitesindeki ani ve kontrolsüz bir artış sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bebeklerde havaleler genellikle ateşli hastalıklar sırasında veya altta yatan bir nörolojik rahatsızlık nedeniyle meydana gelir.
Havale Belirtileri Nelerdir?
- Ani bilinç kaybı: Bebek bir anda bilinçsizleşebilir ve çevresine tepki vermez.
- Kasılmalar: Vücutta ritmik kasılmalar görülür. Gözler yuvarlanabilir, kollar ve bacaklar kasılabilir.
- Solunumda zorluk: Nefes almada düzensizlik veya durma olabilir.
- Tükürük veya köpüklenme: Ağızdan tükürük veya köpük gelebilir.
- Cilt rengi değişimi: Cilt soluk veya mavimsi bir renk alabilir.
- İdrar veya dışkı kaçırma: Havale sırasında istemsiz olarak idrar veya dışkı kaçırma olabilir.
Havale Neden Olur?
- Ateşli hastalıklar: Özellikle 6 ay ile 6 yaş arasındaki çocuklarda ateşli hastalıklar (örneğin, zatürre, menenjit) sırasında havale görülebilir. Bu tür havalelere "ateşli havale" denir.
- Beyin enfeksiyonları: Menenjit, ensefalit gibi beyin enfeksiyonları havaleye neden olabilir.
- Metabolik bozukluklar: Kan şekerinin düşmesi, kalsiyum eksikliği gibi metabolik bozukluklar havale riskini artırır.
- Kafa travmaları: Kafa darbeleri veya beyin kanamaları havaleye yol açabilir.
- Doğuştan gelen beyin hastalıkları: Epilepsi gibi doğuştan gelen beyin hastalıkları havalelerin tekrarlamasına neden olabilir.
- Tümörler: Beyin tümörleri de havale nedeni olabilir.
Havale Olduğunda Ne Yapılmalı?
- Panik yapmayın: Sakin kalmaya çalışın ve hemen 112'yi arayın.Ya da en yakın hastaneye gidin.
- Bebeği güvenli bir yere yatırın: Sert ve düz bir yüzeye yatırın, başını yana çevirin.
- Etraftaki tehlikeleri uzaklaştırın: Bebek zarar görebileceği keskin veya sıcak nesnelerden uzaklaştırılmalıdır.
- Boğazında bir şey olup olmadığını kontrol edin: Eğer bebeğin ağzında bir şey varsa, dikkatlice çıkarın.
- Bebeği sıcak tutun: Bebek üşümemelidir.
- Havale bittikten sonra bebeği yan yatırın ve takip edin: Havale genellikle birkaç dakika içinde geçer. Havale bittikten sonra bebek genellikle uykuya dalar. Bebek uyandığında tekrar havale geçirme ihtimaline karşı bir süre daha takip edilmelidir.
Havale Sonrası Ne Yapılmalı?
Havale geçirdikten sonra mutlaka bir çocuk nörologuna başvurulmalıdır. Doktor, havalenin nedenini belirlemek için detaylı bir muayene yapacak ve gerekli tetkikleri isteyecektir.
Havale Önlenebilir mi?
Tüm havaleler önlenemez ancak bazı önlemler alarak havale riskini azaltabilirsiniz:
- Ateşli hastalıklarda doktor önerisiyle ateş düşürücü kullanın.
- Bebeğinizi aşılatın.
- Kafa travmalarından koruyun.
- Bebeğinizin beslenmesine dikkat edin.
Bu yazı, bebeklerde havale hakkında genel bir bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Daha detaylı bilgi için bir çocuk doktoruna veya çocuk nörologuna danışmanız önerilir.