Antik Dönem ve Roma İmparatorluğu
Bursa'nın tarihi, M.Ö. 2000'li yıllara kadar uzanmaktadır. İlk olarak Frigler tarafından yerleşim yeri olarak kullanıldığı tahmin edilen bu bölge, daha sonra Lidya ve ardından Perslerin hâkimiyetine girmiştir. Roma İmparatorluğu döneminde ise "Prusa" adıyla bilinmeye devam etmiştir. Bu dönemde, Bursa önemli bir ticaret merkezi haline gelmiş ve çeşitli medeniyetlerin kültürel etkileşimine tanıklık etmiştir. Özellikle Roma döneminde inşa edilen yapılar, şehrin mimarisine önemli katkılarda bulunmuştur. Ancak, bu süreç boyunca şehir, Doğu Roma (Bizans) hâkimiyeti altına girmiştir. Bizans döneminde, Bursa stratejik bir konumda bulunması nedeniyle sıklıkla askeri ve ticari faaliyetlerin merkezi olmuştur.
Selçuklu Dönemi
Anadolu Selçuklu Sultanı Süleyman Şah, 1080 yılında İznik’i fethettikten hemen sonra Bursa’yı da ele geçirmiştir. Ancak, şehir kısa bir süre sonra yeniden Bizans’ın hâkimiyetine girmiştir. Selçukluların Bursa’ya olan ilgisi, şehrin jeopolitik konumunun yanı sıra tarımsal verimliliğinden de kaynaklanıyordu. Selçuklu döneminde, Bursa’nın mimari yapısı ve sosyal hayatı gelişmiş, çeşitli cami ve medreseler inşa edilmiştir. Bu dönemde, Bursa'nın kültürel yapısı da zenginleşmiştir.
Osmanlı Dönemi
Bursa, 1308 yılında Osmanlı Beyliği'nin kurucusu Osman Gazi tarafından kuşatılmış ve 1326'da fethedilmiştir. Fetihten sonra Orhan Gazi, Bursa’yı Osmanlı Beyliği’nin merkezi haline getirmiştir. Osmanlı döneminde Bursa, sadece siyasi bir merkez değil, aynı zamanda kültürel ve ekonomik bir merkez olma özelliği kazanmıştır. Şehirdeki ticaret, zanaat ve sanat faaliyetleri, Bursa’yı dönemin en önemli şehirlerinden biri haline getirmiştir. Ayrıca, Bursa’nın adının değişmemesi, şehrin köklü geçmişine ve devamlılığına bir işaret olarak görülebilir
Osmanlı döneminde Bursa'nın kültürel yapısı da önemli bir gelişim göstermiştir. Bu dönemde inşa edilen birçok cami, külliye ve medrese, şehrin mimari zenginliğine katkı sağlamıştır. Örneğin, Yeşil Cami ve Ulu Cami gibi yapılar, Bursa'nın tarihi ve dini kimliğini yansıtan önemli eserlerdir. Ayrıca, Bursa'nın tarihi dokusu ve gelenekleri, günümüzde hala yaşamaktadır. Şehirdeki çarşılar, el sanatları ve yerel mutfak kültürü, Osmanlı mirasının izlerini taşımaktadır.
Modern Dönem ve Günümüzde Bursa
Osmanlı İmparatorluğu’nun çöküşüyle birlikte, Bursa da çeşitli değişim süreçlerinden geçmiştir. Cumhuriyet’in ilanından sonra Bursa, sanayileşme sürecine girmiş ve bu dönemde hızla gelişmiştir. Günümüzde Bursa, Türkiye'nin önemli sanayi ve ticaret merkezlerinden biri olma özelliğini sürdürmektedir. Ayrıca, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle de turistlerin ilgisini çekmektedir.
Bursa’nın bazı semtleri ve ilçeleri, tarih boyunca farklı isimler almıştır. Örneğin, Osmangazi ilçesi, Osman Gazi'den; Yıldırım ilçesi, Yıldırım Bayezid'den; Kestel ilçesi ise Bizans dönemindeki "Castellium" kalesinden ismini almıştır. Bu yer isimleri, şehrin tarihi geçmişinin bir parçası olarak günümüzde de varlığını sürdürmektedir.