Gündelik konuşmalarımızda sıkça kullanmayabileceğimiz ancak edebiyat ve şiirde derin izler bırakan 'canhıraş' kelimesi, dilimizin zengin ve dramatik sıfatlarından biri.
Farsçadan dilimize geçen bu etkileyici kelime, "can" ve "hıraş" kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Canhıraş; derine işleyen, şok edici ve tüyler ürpertici olayları veya hisleri ifade eder. Peki, bu kelimenin etimolojisi ve kullanım alanları nelerdir?
Canhıraş'ın Kökeni ve Anlamı
Canhıraş kelimesi, "can" yani hayat veya ruh ve "hıraş" yani parçalayan, yırtan kelimelerinin birleşmesinden meydana gelmiştir. Bu kelime, genellikle acı verici, üzüntü yaratan ve hüzünlü durumları anlatmak için kullanılır. Ayrıca, "acı acı", "yürek paralayan" ve "tüyler ürpertecek kadar korkunç" gibi ifadelerle benzer anlamları taşır.
Canhıraş'ın Kullanım Alanları ve Örnek Cümleler
"Yavru geyiğin, dişlerini, boğazına geçirmiş kaplana canhıraş çığlıkları unutulur gibi değil."
Bu örnek cümle, canhıraş kelimesinin dramatik ve etkileyici bir sıfat olarak kullanımını açıkça gösteriyor. Kelime, özellikle hüzün hissi yaratacak durumları ifade etmede önemli bir rol oynar.
Canhıraş Kelimesinin Eş ve Yakın Anlamlıları
Canhıraş kelimesiyle eş ve yakın anlamlı olan sözcükler şunlardır: Acılı, Üzüntü Verici, Kahredici, Kederli, Vahim, İçler Acısı, Fecaat, Haile, Trajik, Mahzun. Bu sözcükler, canhıraş'ın ifade ettiği duygusal yoğunluğu ve derinliği farklı boyutlarla ortaya koyar.
Canhıraş'ın TDK Sözlük Anlamı
TDK'ya göre, canhıraş kelimesi iki farklı anlam taşır: Birincisi "İnsanın içine işleyen, üzüntü verici", ikincisi ise "Hüzünlü, çileli". Her iki anlam da kelimenin duygusal derinliğini ve etkisini vurgular.
Canhıraş Kelimesinin Günlük Kullanımı
"Kadın canhıraş bir şekilde bağırıp etrafındaki insanlardan yardım istiyordu."
Bu cümle, canhıraş kelimesinin günlük hayatta nasıl kullanılabileceğini göstermektedir. Kelime, olağanüstü ve derin acıları ifade etme gücüne sahiptir.