İslam fıkhına göre cenaze defin işlemleri nasıl yapılır, hangi usuller takip edilir? İşte adım adım doğru cenaze defni…
Cenaze Defni Nasıl Yapılır? İslami Usullere Göre Adım Adım Defin İşlemleri
Defin, ölülerin gömülmesi anlamına gelen önemli bir fıkıh terimidir. İslamiyet’in insana verdiği değeri gösteren bu dini vecibe, cenazeye karşı yapılan son görevler arasında yer alır.
Cenaze defin işlemi, tıpkı cenaze namazı gibi farz-ı kifâye hükmündedir.
Defin işlemleri hem geride kalanların vefat eden kişiye karşı son vazifesi hem de ölen kişi için yeni bir hayat başlangıcı olarak kabul edilir.
Cenaze defni neden geciktirilmemelidir?
Defin işlemi vakit geçirilmeden yapılmalıdır
Cenaze hizmetlerinin tamamlanması ve naaşın defin işlemi, önemli bir durum olmadıkça geciktirilmemelidir.
Peygamber Efendimiz (S.A.V) de cenazeye karşı görevlerin geciktirilmeden yerine getirilmesini tavsiye etmiştir. Bu nedenle cenaze, mümkün olan en kısa sürede defnedilmelidir.
Mezarlığa taşınırken sessizlik korunmalıdır
Cenazenin mezarlığa götürülmesi sırasında sesli zikir veya yüksek sesle Kur’an okunması hoş karşılanmamaktadır.
İslam âlimleri, cenazenin sükûnet içinde taşınmasını ve zikrin kalben yapılmasını uygun görmüşlerdir. Dua ve tefekkür eşliğinde taşınması tavsiye edilir.
Mezarlığa varıldığında, kabre indirilene kadar ayakta beklemek sünnettir; sonrasında ise oturmak uygun görülür.
Cenaze toprağa nasıl konur?
Kabir ölçüleri ve kıbleye yönlendirme esas alınır
Cenaze için hazırlanan kabir, yaklaşık 100 ile 150 cm derinliğinde kazılır. Kıble ile dik açı oluşturularak yön tayin edilir. Kabrin tabanında, cenazenin sığabileceği bir oyuk açılır.
Bu uygulama, cenazenin üzerine doğrudan toprak atılmasını önlemek için yapılır. Eğer toprak yapısı uygun değilse cenaze doğrudan kabrin tabanına yerleştirilir ve göçmelere karşı önlem alınır.
Cenaze kabre nasıl indirilir?
Cenazenin kabre indirilmesi sırasında, ölenin mahremi veya yakın akrabalarının bu görevi yapması sünnettir. Eğer bu mümkün değilse, görevli kişiler naaşı kabre yerleştirebilir.
Kabre indirirken “بسم الله وعلى ملة رسول الله” (Allah'ın adıyla ve Resulullah'ın dini üzere) duası okunur. Cenaze, yüzü kıbleye bakacak şekilde sağ yanı üzerine yatırılır. Eğer bu işlem yanlış yapılmışsa ve mezar tamamen kapanmamışsa, düzeltilmesi mümkündür.
Bazı mezhep görüşlerine göre, mezar tamamen kapatılmış olsa bile uygun bir şekilde düzeltme yapılması gerektiği belirtilmektedir.
Defin sırasında dikkat edilmesi gereken diğer hususlar
Kabir kapatılırken sadelik korunur
Cenaze kabre yerleştirildikten sonra kefen bağları çözülür. Ardından cenazenin üzerine tahta veya kerpiç gibi malzemeler yerleştirilir.
Bu, toprağın doğrudan cenazeye temas etmesini önlemek için yapılır. Kabre eşya konulması veya özel durumlar dışında tabutla defin yapılması uygun görülmez.
Tabutla gömme işlemi, ölenin toprakla temasını engellediği için mekruh sayılmıştır.
Mezarın kapanışı ve kabir düzenlemesi
Cenaze yerleştirildikten sonra mezarda bulunanlar sırayla birer avuç toprak atarlar. Bu, insanın topraktan geldiğini ve tekrar toprağa döneceğini hatırlatır.
Mezar, yaklaşık iki karış yükseklikte olacak şekilde tümsek yapılarak kapatılır. Kabrin belli olması amacıyla baş ve ayak uçlarına taş veya ağaç dikilebilir. Ancak sadelik esastır; gösterişten ve israftan kaçınılmalıdır.
Cenaze kıbleye yönelik defnedilmemişse ne yapılır?
İslam dininde cenazelerin yüzü kıbleye gelecek şekilde sağ tarafına yatırılarak defnedilmesi sünnettir. Ancak zaman zaman, çeşitli sebeplerle bu uygulamaya riayet edilemeyebilir.
Peki, kıble dışında bir istikamete doğru defnedilen cenazeler için nasıl bir yol izlenmelidir? Bu konuda Din İşleri Yüksek Kurulu net bir açıklamada bulundu.
Yanlış yön tayini sonrasında kabir açılmaz
Din İşleri Yüksek Kurulu’nun 12 Temmuz 2017 tarihli kararına göre, defin işleri bittikten sonra, cenazenin kıbleye yöneltilmediği sonradan fark edilse bile, herhangi bir müdahalede bulunulmaz. Bu durumda, cenaze olduğu şekilde bırakılır.
“Bilmeyerek kıble dışında bir istikamete doğru defnedilen cenaze olduğu gibi bırakılır. Zira meşru bir mazeret bulunmaksızın kabrin açılması caiz değildir.” (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, III, 146)
İslami usullere riayet etmek esastır
Cenazenin defni sırasında sünnete uygun hareket etmek, yani yüzü kıbleye dönük olarak sağ tarafına yatırmak esas alınır. Cenazenin sağ omuzu kıbleye gelecek şekilde yatırılması ve hafifçe yüzü kıbleye gelecek şekilde sırtına topraktan yükselti yapılması ile bu işlem gerçekleştirilir.
Ancak definden sonra yanlışlık fark edilirse, İslam hukukuna göre kabir açılarak düzeltme yapılmaz. Çünkü kabrin açılması sadece zaruri ve meşru sebeplerle mümkündür.
Defin esnasında yapılan hatalar, bu tür bir müdahaleyi haklı kılmaz. Ancak fitneye sebep olacaksa, yaşayanlar arasında kavga vb sorunlara yol açacaksa, defin üzerinden de kısa bir vakit geçmişse kabir açılarak düzeltme işlemi yapılabilir.
Defin esnasında yapılan hatalar ölüye manen zarar vermez. Yapılan hatalar yaşayanlara aittir. Ölen kişi bundan manen etkilenmez. Sevap ve günahlarına da bir etkisi olmaz.
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
