Merhaba İnegöl'ün güzel insanları!
İnegöl'ün tarih ve kültürüne dair yazılarımıza devam ediyoruz.
Çitli ve Hamamlı köylerinin kökleri, Hüdavendigâr Livası Tahrir Defterleri'nde açıkça görülmektedir.
Bu resmî kayıtlara göre, günümüz Çitli ve Hamamlı köylerinin tüm arazileri, Mezra-i Ali Bey ve yenilenmiş adıyla Ahîler olarak tespit edilmiştir.
Ali Bey'in çocukları olduğu anlaşılan Pervane ve Kara Bey, bu geniş araziyi paylaşmışlar; Çamlık Deresi'nin batısı Pervane Bey'in, doğusu ise Kara Bey'in evlatları Ahmed, Mahmud ve Mustafa'ya kalmıştır.
Çamlık Deresi'nin batı kısmındaki işletme merkezine bir hamam inşa edilmiştir. Çiftliğin doğu bölümünde ise bir değirmen kurulmuş ve bu bölge günümüzde Yanık-Değirmen olarak anılmaktadır.
Bu iki kardeşin işlettiği çiftliğe, ilk yıllarda Ehaveyn Çiftliği denmiştir.
Çitli Köyü, tahrir defterine göre aynı zamanda derbentçi köylerden biridir ve Mızal Derbendi'ni korumakla yükümlü tutulmuştur.
Eymür ve Kınık köylüleriyle birlikte Mızal Derbendi'ni korudukları için devlet vergisinden muaf tutulmuşlardır.
Köylüler, kendilerine verilen arazilerin gelirinden ve ormanları keserek meydana getirdikleri mezralardan vergi ödememiş, sadece İslam’ın gereği olarak öşür ödemişlerdir.
Yerli köy olmasına rağmen tanınmış bir dedeleri veya yatırları yoktur. Ancak, Ehaveyn Köyü olarak anıldıkları dönemde Çamlık Dedesi denen dini bir şahsiyet, bu köylerin de dedesi olmuştur.
Bu tarihî miras, Yanık Değirmenin yakınındaki Karabey Mezarlığı ve Ören Yeri isimleriyle günümüzde de yaşamaktadır.
Çitli Köyü, Deydinler, Alibeyköy, Çandır Köprüsü, Vakıf Çeşmesi, Çitli Maden Suyu ve Kınık Köprüsü güzergahını izleyen ana yolun sorumluluğunu taşımıştır.
Mızal Derbendi'nin koruma görevleri ise Gündüzlü, Hilmiye, Ilıca/Oylat Kaplıcası, Saâdet Köy, Kazmıt Deresi ve Kazmıt Yaylası güzergâhında yer almaktadır.
Abdülaziz devrinde devlet, Çitli Maden Suyu ile ilgilenmiş ve gerekli tesisler yapılmıştır. İstanbul’da kurulan bir ticarî şirket, bu tesisleri yıllarca işletmiştir.
Çitli Maden Suyu tesisleri, Çitli Köyü içinden geçen bir ara yol ile Kurşunlu-İnegöl hattına bağlanmış ve dış dünyaya açılmıştır.
Bu ara yol, Küçük Yenice Köyü ile Çitli Köyü'nü de birbirine bağlamıştır.
Ancak günümüzde hem maden suyu tesisleri hem de bu yol, ihmal ve iptal edilmiştir.
Sıradaki yazımızda görüşmek üzere! Yaşam sevinciniz eksik olmasın!