Diş tedavilerinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biri diş dolgusudur. Özellikle çürük, kırık veya aşınmış dişleri onarmak için tercih edilen dolgular, farklı malzemelerden üretilebilir. Ancak yıllardır dolgu maddelerinin vücuda zarar verip vermediği konusunda birçok soru işareti bulunmaktadır. Peki, diş dolgularının içinde hangi maddeler var ve gerçekten sağlığa zararlı olabilir mi?
Diş Dolgularında Hangi Maddeler Kullanılıyor?
Diş dolguları, farklı materyallerden üretilebilir ve her biri farklı özelliklere sahiptir. En yaygın kullanılan dolgu türleri şunlardır:
Amalgam dolgular (Gümüş dolgu)
İçeriğinde gümüş, cıva, bakır ve kalay alaşımları bulunur. Dayanıklı ve uzun ömürlü olmaları nedeniyle yıllardır kullanılmaktadır.
Kompozit dolgular (Beyaz dolgu)
Plastik ve cam partiküllerinden oluşan bu dolgular, diş rengine uyum sağlaması nedeniyle estetik açıdan tercih edilir.
Seramik dolgular (Porselen dolgu)
Seramik malzemeden üretilen bu dolgular, estetik ve dayanıklılık açısından üst düzey bir seçenektir.
Altın dolgular
Altın ve diğer metal alaşımlarından oluşan bu dolgular, çok dayanıklı olmalarına rağmen pahalı oldukları için günümüzde daha az tercih edilir.
Diş Dolgularındaki Maddeler Gerçekten Vücuda Zarar Veriyor Mu?
Diş dolgularının vücuda zarar verip vermediği, kullanılan malzemeye bağlı olarak değişir. İşte en çok merak edilen dolgu türleri ve içerikleriyle ilgili bilimsel gerçekler:
Amalgam Dolgular Zararlı Mı? Cıva İçerdiği Doğru Mu?
Amalgam dolgular, içeriğinde yaklaşık %50 oranında cıva barındırır. Cıva, yüksek dozda alındığında toksik bir madde olarak bilinir ve bazı sağlık sorunlarına neden olabilir. Ancak, diş dolgularında kullanılan cıva bağlı formda olduğundan, serbest halde vücuda karışma riski oldukça düşüktür.
Bazı ülkelerde, hamile kadınlar ve çocuklar için amalgam dolgu kullanımı sınırlandırılmıştır. Ancak Dünya Sağlık Örgütü ve birçok diş hekimliği otoritesi, normal koşullarda amalgam dolguların güvenli olduğunu belirtmektedir.
Kompozit Dolgular Sağlığa Zararlı Mı?
Kompozit dolgular, plastik ve cam parçacıklarından oluşur. Ancak bu dolguların içeriğinde, bisfenol A (BPA) gibi bazı kimyasallar bulunabilir. BPA’nın hormonal etkilere yol açabileceği konusunda bazı endişeler olsa da, günümüzde kullanılan kompozit dolguların büyük bir kısmı BPA içermeyen formüllerle üretilmektedir.
Bu nedenle, kompozit dolguların sağlık açısından ciddi bir risk oluşturduğuna dair bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır.
Seramik ve Altın Dolgular Güvenli Mi?
Seramik dolgular biyouyumlu (vücutla uyumlu) maddeler içerdiğinden, sağlığa herhangi bir zarar verdiği düşünülmemektedir. Aynı şekilde, altın dolgular da yıllardır güvenli olarak kullanılan dolgu türlerindendir.
Hangi Dolgu Türü Daha Güvenli?
Diş dolgularının güvenliği kişisel sağlık durumuna, alerji riskine ve dolgunun hangi amaçla kullanılacağına göre değişebilir. Genel olarak:
Sağlık açısından en güvenli dolgular: Seramik ve altın dolgular
Estetik açıdan en iyi seçenek: Kompozit dolgular
En uzun ömürlü ve dayanıklı dolgular: Amalgam ve altın dolgular
Ekonomik açıdan en uygun dolgular: Amalgam ve kompozit dolgular
Diş dolgusu yaptırmadan önce, hangi malzemenin kullanılacağını diş hekiminizle konuşarak size en uygun seçeneği belirlemeniz önemlidir.
Diş Dolgularındaki Maddelerin Zararlarını En Aza İndirmek İçin Neler Yapılabilir?
Eski amalgam dolgularınızı değiştirmek istiyorsanız, diş hekiminize danışın.
Eğer mevcut amalgam dolgularınızdan endişe duyuyorsanız, doktora danışarak değiştirmeniz mümkündür. Ancak, dolgu çıkarılırken açığa çıkan cıva buharının daha zararlı olabileceği unutulmamalıdır.
BPA içermeyen kompozit dolguları tercih edin.
Dolgu yaptırmadan önce, diş hekiminizden BPA içermeyen kompozit malzeme kullanmasını isteyebilirsiniz.
Dolgularınızı düzenli olarak kontrol ettirin.
Zamanla aşınan veya kırılan dolgular, ağız içinde bakteri birikimine neden olabilir. Bu nedenle, belirli aralıklarla diş muayenesine gitmek önemlidir.
Doğru ağız bakımıyla dolgu ihtiyacını en aza indirin.
Düzenli diş fırçalama, diş ipi kullanımı ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarıyla çürük oluşumunu önleyerek dolgu ihtiyacını azaltabilirsiniz.
Diş dolgularının vücuda zarar verip vermediği, kullanılan malzemeye bağlı olarak değişebilir. Amalgam dolgular cüzi miktarda cıva içerse de, bilimsel otoriteler normal kullanımda güvenli olduğunu belirtmektedir. Kompozit dolgular estetik açıdan daha avantajlıdır, ancak içeriğinde BPA olup olmadığı kontrol edilmelidir. Seramik ve altın dolgular ise en güvenli seçenekler arasında yer almaktadır.
