Erdal Sağlam, bu hafta yapılacak olan Merkez Bankası toplantısında yeni bir faiz artışı kararı beklenmediğini ifade etti. Ancak, Sağlam, sadece 1000 TL olarak belirlenen emekli bayram ikramiyesinin ödeme günü yaklaştığında arttırılabileceğini dile getirdi.
Sağlam, haftalık ekonomi analizinde şu değerlendirmelerde bulundu:
MERKEZ BANKASI FAİZ ARTIŞI YAPACAK MI?
"Merkez Bankası bu hafta toplanacak ancak yeni bir faiz artışı kararı beklenmiyor. Enflasyon beklentilerindeki kötüleşme ve TL'nin istenilen düzeyde değer kazanmamasına rağmen faiz artışı kararı alınmaması, 'enflasyonla mücadelede seçim arası molasının' devam ettiğini gösteriyor.
BÜTÇE AÇIĞI ARTABİLİR
Seçim ekonomisinin Ocak ayından itibaren hızlandığını söyleyebiliriz. Örneğin, Ocak ayı bütçe açığı geçen yılın aynı dönemine göre 5 kat fazla gerçekleşti. İlk ayda faiz harcamalarının büyük ölçüde artmasının bu açıktaki rolü büyük. Şubat ve Mart ayı bütçe açıklarının da seçimlerin yaklaşmasıyla daha da artabileceği tahmin ediliyor. Çünkü seçimler yaklaştıkça, çeşitli kesimlere biriken borçların ödeneceği anlaşılıyor.
EMEKLİ BAYRAM İKRAMİYESİNE YENİ ZAM GELİR Mİ?
Ancak, Mayıs seçimleriyle kıyaslandığında, Mart seçimlerinin ekonomiye daha az etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Seçim öncesi emeklilere verilecek olan ikramiye miktarının 3 bin TL olarak belirlenmesi, bu kez siyasi otoritenin daha dikkatli davrandığı şeklinde yorumlandı. Tabii ki, 3 bin TL'lik ikramiyenin ödeme günü yaklaştığında seçmen memnuniyeti açısından arttırılması gündeme gelebilir.
ENFLASYON HEDEFİ
Seçim etkisi özellikle para politikalarında görülüyor, seçim nedeniyle sıkı para politikasına ara verildiği rahatlıkla söylenebilir. Geçen hafta açıklanan beklenti anketleri, 2024 yıl sonu enflasyon beklentilerinin daha da yükseldiğini gösterdi. Ocak ayında beklentinin üzerinde gerçekleşen enflasyonun bu durumda büyük etkisi var. Bu nedenle, 12 ay sonrası enflasyon beklentileri, baz etkisi düşünülerek bile bir miktar aşağı indi. Ancak, 2025 enflasyon hedefinin yüzde 14 olduğunu düşünürsek, yüzde 39'a inen 1 yıl sonraki enflasyon rakamı hala hedefin çok üstünde kalıyor.
Anketlerdeki rakamların iyimser göründüğünü belirtmek gerekir. Merkez Bankası'nın 2024 yıl sonu enflasyon hedefi yüzde 36 olsa da, piyasa beklentisi anketlerde yüzde 43'e çıktı. Piyasa oyuncularıyla yapılan görüşmelerde ise bu rakamın yüzde 46-47'nin altında tahmin edilmediği ortaya çıktı. Dolayısıyla, anketlerin gösterdiğinden daha yüksek bir piyasa enflasyon beklentisi olduğunu söyleyebiliriz.
GEÇ KALINDIKÇA FATURA BÜYÜYOR
Seçim nedeniyle Merkez Bankası'nın piyasadaki likiditeyi gerektiği ölçüde çekmediği bir gerçek. Bu durum, TL'ye dönüşe yönelik beklentilerin istenilen düzeyde olmamasına yol açıyor. Bu da bankaların kaynak maliyetlerinin düşmesine neden olurken, özellikle küçük tasarruf sahiplerini mağdur ediyor. Merkez Bankası'nın çeşitli araçlarla mevduat faiz oranlarını artırmaya çalıştığı görülse de, bu çabaların yetersiz olduğu açık. Seçim öncesi Merkez Bankası'nın bankalara bu konuda esnek davrandığı gözlemleniyor.
Mevduat faizlerinin düşük tutulması, bir yandan küçük tasarrufçuları mağdur ederken, öte yandan da kredilerin yeniden artmasına neden oluyor. Bankalar, önümüzdeki dönemde enflasyonun ve buna bağlı olarak politika faizlerinin düşeceği beklentisiyle, yeni bir kredi oyunu kuruyorlar. Özellikle nakit sıkıntısı çeken KOBİ ve esnaflara uzun vadeli kredi teklif ediyorlar. Bu kredilerin 2-3 yıl vadeli olarak alınması halinde kredi faiz oranlarını yüzde 46-47'ye kadar çekiyorlar. Kısa vadeli, üç ayda bir faiz ödemeli krediler için de yüzde 52 faiz uyguluyorlar.
