Bugünkü adıyla Gemlik, eski zamanlarda Kios olarak biliniyormuş. Kios, milattan önce kurulmuş ve Marmara kıyısında canlı bir ticaret merkezi olarak anılmış. Deniz kıyısındaki bu liman, hem coğrafi hem de ticari anlamda büyük bir öneme sahipmiş. Kios adı, zamanla yerini “Gemlik”e bıraksa da, geçmişin izleri hala burada yaşıyor. Osmanlı’dan kalan belgelerde de Gemlik’in Kios adıyla anıldığına dair izler buluyoruz. Bu yüzden Gemlik, sadece bir zeytin cenneti değil; aynı zamanda tarihî bir mirasın bugüne ulaşmış hali.
Gemlik’in Marmara kıyısında olması, ona tarih boyunca stratejik bir konum sağlamış. Deniz ticaretinin canlı olduğu bu liman, gemilerin yanaştığı, malların indirildiği ve ticaretin döndüğü bir merkezmiş. Gemlik’in bugün bile balıkçılıktan ticarete kadar denizle iç içe bir yaşam sürmesinde bu tarihî köklerin büyük etkisi var. Hatta isminin de bu ticaret merkezli tarihinden türediği düşünülüyor; Gemlik, gemilerin demir attığı, limanların konuşlandığı bir yer olarak biliniyor. Yani Gemlik’in ismi, denizle ve ticaretle yoğrulmuş geçmişini yansıtıyor.
Tabii, Gemlik’in asıl ünlü olduğu şey ise zeytini! “Gemlik zeytini” adı bir marka, bir efsane. Zeytincilik burada bir gelenek olmuş; ağaçlar yüzyıllardır bu topraklarda büyüyüp zeytinler olgunlaşmış. Gemlik’in zeytinleri, ince kabuklu, bol etli ve lezzetli yapısıyla Türkiye’nin dört bir yanında sofralara lezzet katıyor. Hasat zamanı geldiğinde, burada tatlı bir telaş başlar; zeytin ağaçları titizlikle toplanır, Gemlik zeytinyağına dönüştürülmek üzere kasalara dizilir. Gemlik’in zeytini, bölgenin hem geçim kaynağı hem de kültürel simgesi haline gelmiş.
Gemlik’in sahilleri ve doğal güzellikleri de onun kültür ve turizmine katkıda bulunuyor. Marmara Denizi’ne kıyısı olan bu şirin ilçe, zeytin ağaçları, sakin sokakları ve sahil boyunca sıralanmış kafeleriyle bir tatil havası estiriyor. Denizin mavisiyle zeytin ağaçlarının yeşili arasında, Gemlik hem doğayla iç içe yaşam arayanlara hem de tarihi hissetmek isteyenlere kucak açıyor. Yaz-kış fark etmez; burası her mevsim ayrı bir huzur sunuyor.
Gemlik, antik çağlardan Osmanlı’ya, oradan da bugüne uzanan bir tarih yolculuğu sunuyor. Kios’tan Gemlik’e uzanan bu isim değişimi, yalnızca kelimelerden ibaret değil; içinde onlarca medeniyetin, binlerce hikayenin izini barındırıyor.
Gemlik’in ismi, zeytin kokan tarihi, Marmara’nın serin dalgaları ve limanıyla bugün de adından söz ettirmeye devam ediyor. Yolunuz bir gün buraya düşerse, bu güzel ilçenin sokaklarını keşfe çıkın ve isminin ardında sakladığı o tarihe selam vermeyi unutmayın!