Bazı kaynaklarda Derviş Mehmed Bey, bazı kaynaklarda ise Mehmed Bey olarak anılıyor.

Genç Gazete Hamzabey Oğlu Derviş Mehmet Bey (1)

Derviş Mehmed Bey, İnegöl Yenice Mahallesi'nin imar ve ihyasında başrol oynamış, Osmanlı'nın yerel yönetim yapısını güçlendiren önemli adımlar atmıştır.

Genç Gazete Hamzabey Oğlu Derviş Mehmet Bey (2)

Derviş Mehmed Bey, beşinci Osmanlı hükümdarı Çelebi Sultan Mehmed'in (1423-1420) değişmeyen sadrazamı Beyazıt Paşa'nın kardeşi ve İzmir fatihi Hamza Bey'in oğlu'dur.

Genç Gazete Hamzabey Oğlu Derviş Mehmet Bey (3)

Tahrir Defterlerinde zeamet sahibi olarak kayıtlı olan Derviş Mehmed Bey, aynı zamanda İnegöl'ün vergi toplama yetkilisi olarak görev yapmıştır.

Genç Gazete Hamzabey Oğlu Derviş Mehmet Bey (4)

İnegöl sosyal hayatının gelişiminde Hamza Bey ve oğlu Derviş Mehmed Bey'in rolleri büyüktür.

Genç Gazete Hamzabey Oğlu Derviş Mehmet Bey (5)

Hamzabey oğlu Derviş Mehmed Bey, bölgenin "timar-eri" olarak, bölge halkının sosyal ve ekonomik gelişimine öncülük etmiş, İnegöl'deki ticari ve sosyal hayatın temellerini atmıştır.

Genç Gazete Hamzabey Oğlu Derviş Mehmet Bey (7)

İnegöl, 1299-1389 yılları arasında uzun yıllar "Cuma Camii" dahi olmayan, merkezi akarsu, göl ve bataklıklar ile çevrili küçük bir köy görünümünde idi.

Genç Gazete Hamzabey Oğlu Derviş Mehmet Bey (8)

Derviş Mehmed Bey, İshakpaşa vakıflarının nazırı Sinan Bey ile işbirliği yaparak Diğrihi Çayırı'nda güvenlik noktası oluşturmuş, Yenice Mahallesi'nin merkezinde bir tekke ve zaviye kurmuştur.
Genç Gazete Hamzabey Oğlu Derviş Mehmet Bey (9)

 Mehmet Bey, Antakya’dan gelerek Bursa’ya yerleşen Kasım Efendi’yi İnegöl’e davet etmiş ve bu zat adına tekke ve zaviyeyi inşa ettirmişti. Bu tekke ve zaviyenin etrafında yerleşim alanı oluşmuş, buraya Yenice Mahallesi denilmişti.

Genç Gazete Hamzabey Oğlu Derviş Mehmet Bey (10)

İnegöl'de kurulan Cuma Camii ve İshakpaşa Külliyesi gibi yapılar, sanat ve ticaret erbabını çekmiş, bölge halkının yaşam standartlarını yükseltmiştir. Noktacı Kasım Efendi'nin liderliğindeki eğitim ve öğretim faaliyetleri, İnegöl'ün sosyal yapısını daha da güçlendirmiştir.

Hamzabey ve Kulaca'da Mehmet bey adına iki cami bulunmaktadır. Bunlardan Hamzabey mahallesinde bulunan caminin Mehmet Bey ve aynı ismi taşıyan nesli adına yapıldığı bilinmektedir.

Kaynak: 1299 İnegöllü, Turhan Şahin