İslam alimlerinin bu konudaki görüşlerini ve Din İşleri Yüksek Kurulu'nun açıklamasını paylaşıyoruz.
Ticarette Helal-Haram Dengelemesi
İslam, ticaret ve finansal işlemlerde belirli prensipler getirerek müminlerin bu alandaki faaliyetlerini düzenler. Helal ve haram kavramları, ticari hayatın temel taşları arasında yer alır. Müslüman helalinden kazanır ve kazanırken kul hakkına girmez. Haram ticaret ve alışverişlerden uzak durur.
Ancak, kazancı haram olan kişi veya kurumlarla ticari muamele yapılabilir mi?
Kazancı Haram Olanlarla Ticaret Yapmak
"Müslümanlar, ticari ve finansal işlemlerde İslam’ın koymuş olduğu ilke ve prensiplere bağlı kalmalıdır. Her türlü ticari muamelede helal-haram ölçülerine riayet edilmelidir."
İslam alimleri, kazancının tamamı haram olduğu bilinen kişi ve kurumlarla ticaret yapmanın haram olduğunu belirtir.
Bu durum, ticaretin sadece maddi kazanç sağlamak olmadığını, aynı zamanda ahlaki ve dini değerlere de hizmet etmesi gerektiğini vurgular.
Kazancının Çoğu Haram Olanlarla İlişkiler
İslam fıkhına göre; kazancının çoğu haram olduğu bilinen kişi veya kurumlarla ticaret yapmak mekruhtur.
Öte yandan, kazancının çoğu helal olanlarla iş yapmak ise caizdir.
Din İşleri Yüksek Kurulu'nun Görüşü
Bu konuda Din İşleri Yüksek Kurulu şu görüşü paylaşmıştır:"İslam alimleri; kazancının tamamı haram olduğu bilinen kişi ve kurumlarla alışveriş, borçlanma vb. muamelelerde bulunmanın haram, kazancının çoğu haram olduğu bilinen kişi veya kurumlarla bu tür işlemler yapmanın mekruh olduğunu ifade etmişlerdir."
Son Nokta
Bu noktada şöyle bir problem gözüküyor: Biz kişi ve kurumların kazançlarının ne kadar helal ne kadar haram olduğunu bilemeyiz. Biz bilinenden ve zahirden sorumluyuz. Dolayısı ile haram kazancı olduğunu bildiğimiz kişi ve kurumlardan uzak durmalıyız.
Hele hele alışverişimize tabi aynı ürünle ilgili helal ticareti olan başka kişi ve kurumlar varken, ticaretine haram karışmış kişi ve kurumları tercih etmemiz caiz olmaz.
Hazırlayan: Ayhan Talha Bayraktar
