TÜİK'in Nisan 2025 verilerine göre, mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi hizmet sektöründe bir önceki aya kıyasla %4,3 oranında azaldı. Mart ayında 114,4 olan endeks, Nisan'da 109,5'e geriledi. Bu düşüşle birlikte, özellikle son 3 aylık dönemde iş durumu ve hizmetlere olan talepte de ciddi azalmalar yaşandığı görüldü. İş durumunda %6,6, hizmet talebinde ise %6,9'luk bir azalma dikkat çekti. Buna rağmen, gelecek 3 aya yönelik hizmet talebi beklentisinin %0,8 artması, sektörde umudun tamamen kaybolmadığını gösteriyor.
Hizmet sektörü için dikkat çeken bir diğer veri ise iş gücü planlamasında yaşanan tereddüt. İşletmelerin bir kısmı önümüzdeki aylarda personel alımı yapmakta kararsız kaldıklarını belirtiyor. Özellikle turizm ve konaklama gibi mevsimsel sektörlerde yaşanan bu belirsizlik, yaz ayları öncesinde önemli bir gösterge olarak öne çıkıyor.
Perakende Ticarette Satışlar Azalıyor
Perakende ticaret sektörü güven endeksi de Nisan ayında %2,5'lik bir düşüşle 113,4'ten 110,6 seviyesine indi. Satış hacminde %2,6, stok seviyesinde ise %2,4’lük bir azalma yaşandı. Gelecek 3 aylık dönem için satış beklentilerinde de %2,5 oranında bir düşüş kaydedildi. Bu veriler, perakende sektöründe hem mevcut hem de gelecek dönem için beklentilerin daha temkinli olduğunu ortaya koyuyor.
Özellikle gıda dışı perakendede, tüketici harcamalarının kredi kartı taksit sınırlamaları ve yükselen fiyatlar nedeniyle gerilediği belirtiliyor. Bazı işletmeler, ürün tedarik sürecinde yaşanan maliyet artışları nedeniyle fiyat güncellemeleri yapmak zorunda kaldıklarını ifade ediyor. Bu da satışlara doğrudan etki ediyor.
İnşaatta İyimserlik Azalıyor
İnşaat sektöründe ise düşüş daha belirgin. Güven endeksi %4,2 azalarak 85,1 değerine geriledi. Alınan kayıtlı siparişlerin mevcut düzeyinde %1,9, gelecek 3 aylık dönemde çalıştırılacak kişi sayısı beklentisinde ise %6,4 oranında azalma yaşandı. 100 puanın altında kalan inşaat güven endeksi, sektörün kötümser bir görünüm sergilediğine işaret ediyor.
Özellikle konut sektöründe artan maliyetlerin yeni projeleri zorlaştırdığı, kentsel dönüşüm projelerinde ise finansmana erişim sıkıntılarının devam ettiği görülüyor. Bunun yanı sıra, kamu ihalelerinde yaşanan gecikmelerin de sektördeki dinamizmi azalttığı bildiriliyor.
Endeks Değerleri Ne Anlama Geliyor?
TÜİK'e göre, güven endeksleri 0 ile 200 arasında bir değer alabiliyor. Endeksin 100'ün üzerinde olması, sektörde geleceğe yönelik iyimserliği, 100’ün altında olması ise kötümserliği gösteriyor. Bu kapsamda; hizmet ve perakende ticaret sektörleri hâlâ iyimser sınırda seyretse de, düşüş eğilimi bu iyimserliğin zayıfladığını gösteriyor. İnşaat sektöründe ise 100’ün altında seyreden endeks, sektör temsilcilerinin gelecekten daha fazla endişe duyduğunu ortaya koyuyor.
2025 Nisan ayı itibarıyla hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinde güven endekslerinde dikkat çeken düşüşler yaşandı. Özellikle hizmet ve inşaat sektörlerinde son 3 aya ait veriler, ekonomik hareketliliğin yavaşladığını işaret ediyor. Sektör temsilcilerinin, artan maliyetler ve talep daralmasına karşı nasıl bir yol izleyeceği merak konusu.
Mayıs ayıyla birlikte sektörlerde yeni bir canlanma olup olmayacağı, alınacak ekonomik önlemler ve sezon etkisiyle yakından izlenecek. TÜİK’in bir sonraki açıklaması, sektörel iyileşmenin işaretlerini taşıyıp taşımadığını gösterecek.
