Heyet Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) lideri olarak tanınan Colani, radikal bir savaş örgütünden, bölgesel yönetim kurmaya çalışan bir yapıya dönüşümün mimarı olarak biliniyor. Peki, Colani’nin hayat hikayesi, liderlik serüveni ve tartışmalı stratejileri hakkında neler biliyoruz?
Muhammed Colani, 1982 yılında Suudi Arabistan’da, savaş nedeniyle Golan Tepeleri’ni terk etmek zorunda kalan bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Asıl adı Ahmed Hüseyin el-Şara olan Colani, takma adını ailesinin köklerine bir gönderme olarak seçti. "Colani," Suriye'nin stratejik öneme sahip bölgesi Golan Tepeleri’ne işaret eder ve onun kimlik arayışındaki önemli bir semboldür.
1980’lerin sonunda ailesi, savaştan arınmış bir hayat umuduyla Suriye’ye geri döndü. Ancak Colani’nin hikayesi, sıradan bir yaşam sürmek yerine, radikal bir dönüşümle şekillenecekti.
Irak’tan Suriye’ye:
2003 yılında ABD’nin Irak’ı işgal etmesi, Colani için bir dönüm noktası oldu. O dönem genç bir adam olan Colani, ABD’nin müdahalesine karşı direnişe katılmak için Irak’a gitti ve burada El Kaide saflarına katıldı. Bu süreçte askeri ve ideolojik eğitim aldı ve örgüt içindeki hiyerarşide hızla yükseldi.
Irak’taki faaliyetleri sırasında, Amerikan güçleri tarafından yakalanan Colani, bir dönem Amerikan hapishanesinde kaldı. Hapishanedeki bu zaman dilimi, onun radikal ideolojisinin pekişmesinde etkili oldu. Özgürlüğüne kavuşmasının ardından El Kaide’nin Irak’taki yapılanmasında kritik roller üstlendi.
Suriye İç Savaşında Nusra Cephesi’nin Doğuşu!
2011 yılında Suriye iç savaşının başlamasıyla birlikte Colani, ülkesine döndü. Bu dönemde El Kaide bağlantılı Nusra Cephesi’ni kurarak, savaşın gidişatını etkileyen aktörlerden biri haline geldi. Nusra Cephesi, Esad rejimine karşı mücadelede etkin bir güç olarak öne çıktı. Colani’nin karizmatik liderliği ve stratejik zekası, örgütün hızla güç kazanmasını sağladı.
Heyet Tahrir eş-Şam’a (HTŞ) Dönüşüm..
2016 yılında Colani, Nusra Cephesi’nin El Kaide ile resmi bağlarını kopararak Heyet Tahrir eş-Şam (HTŞ) adı altında yeni bir yapı oluşturdu. Bu dönüşüm, örgütün daha bağımsız bir çizgide hareket etme çabasını ve uluslararası meşruiyet arayışını yansıtıyordu. HTŞ, Suriye’nin kuzeybatısında İdlib merkezli olarak faaliyetlerini sürdürdü ve Colani, bölgede hem askeri hem de idari kontrolü sağlamak için çalışmalara öncülük etti.
Colani, HTŞ’yi sadece bir savaş örgütü olarak tutmak yerine, ele geçirdikleri bölgelerde düzenli bir yönetim sistemi kurmaya odaklandı. Azınlıkların haklarını koruyacaklarına dair vaatlerde bulunarak, uluslararası alanda kabul görmek için stratejiler geliştirdi. Ele geçirdikleri bölgelerde yerel halkla iş birliğine dayalı yönetim modelleri oluşturarak, HTŞ’yi bölgesel bir otorite haline getirmeyi hedefledi.
Colani’nin bu yaklaşımı, hem uluslararası toplumda hem de yerel düzeyde tartışmalara yol açtı. Destekçileri, onun savaşı daha insancıl bir çizgiye çekmeye çalıştığını savunurken, eleştirmenler bu çabaları bir "meşruiyet kılıfı" olarak değerlendirdi.
Bugün Muhammed Colani, sadece bir savaş lideri değil, aynı zamanda bir yönetim stratejisti olarak da anılıyor. Ancak bu, onun uluslararası arenada terörle ilişkilendirilen bir figür olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Özellikle ABD ve Batılı ülkeler, HTŞ’yi hâlâ bir terör örgütü olarak tanımlıyor ve Colani’yi bu bağlamda değerlendiriyorlar.
Buna karşın, Colani’nin liderlik tarzı, Suriye’nin savaş yorgunu halkı arasında farklı yankılar buluyor. Kimi çevreler onu bir kurtarıcı, kimi ise çatışmanın daha da derinleşmesinde sorumluluk sahibi bir figür olarak görüyor..