Ramazan ayının gelmesiyle birlikte, Türkiye'nin dört bir yanındaki restoranlar ve lokantalar, müşterilere özel iftar ve sahur menüleri sunmaya başladı. Ancak bu yılın iftar menülerinde gözlenen yüzde 100'lük fiyat artışı, insanların tepkisine neden oldu. Özellikle Ankara'da, geçen seneye kıyasla ciddi bir zamlanma gözlemlendi.
Geçen sene kişi başı ortalama 300 lira olan iftar menülerinin fiyatı, bu sene 450 liradan başlayarak, bazı lüks restoranlarda 800 liraya kadar ulaştı. Bu artışın arkasında birkaç ana sebep bulunuyor.
Maliyetlerdeki Artış: İşletmeler, son dönemde yaşanan enflasyon ve döviz kurlarındaki dalgalanmalar nedeniyle gıda ve işletme maliyetlerinde ciddi bir artışla karşı karşıya kaldı. Malzeme fiyatlarının yükselmesi, doğal olarak işletmelerin iftar menülerindeki fiyatları da artırmalarına sebep oldu.
Pandemi Koşulları ve Tedbirler: Pandemi süreci, işletmelerin işleyişini ve masraf kalemlerini değiştirdi. İşletmeler, pandemiye yönelik tedbirler almak zorunda kaldılar ve bu da ek maliyetlere yol açtı. Örneğin, maske, dezenfektan gibi hijyen malzemelerinin maliyetleri arttı. Ayrıca, sosyal mesafe kuralları nedeniyle kapasite sınırlamaları getirildi, bu da işletmelerin gelirlerini etkiledi.
Talep ve Arz Dengesizliği: Ramazan ayının gelmesiyle birlikte, iftar ve sahur için dışarıda yemek yeme talebinde artış yaşandı. Bu da talebin arzı geçmesine ve dolayısıyla fiyatların yükselmesine neden oldu. Özellikle lüks restoranlar, artan talebi karşılamak için fiyatları yükseltme yoluna gittiler.
Bu durum, özellikle ekonomik olarak zor zamanlardan geçen insanlar için endişe verici olabilir. Ancak bazı işletmeler, daha uygun fiyatlı iftar menüleri sunarak müşterilerin taleplerini karşılamaya çalışıyorlar. Müşteriler de alternatif mekanlara yönelerek, daha ekonomik seçenekler bulmaya çalışıyorlar.
Ticaret Bakanlığı'nın fiyat etiketi yönetmeliğinde yapılan değişiklikle birlikte, restoranların girişine ve masalarına fiyat listesi koymaları zorunlu hale geldi. Bu değişiklik, Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük tarafından açıklanmıştır. İşletmelerin artık kapı girişlerinde ve masalarda fiyat etiketlerini bulundurma zorunluluğu getirilmiştir.
Özellikle Ramazan ayının yaklaşmasıyla birlikte Türkiye genelinde restoranlar ve lokantalar, iftar için özel menüler hazırlamaya başlamıştır. Ancak geçtiğimiz yıla kıyasla, iftar menüsü fiyatlarında belirgin bir artış gözlemlenmektedir. Ankara'da geçen yıl kişi başı ortalama 300 lira olan iftar menüsü fiyatları, bu yıl için 450 liradan başlamaktadır. Bu da yaklaşık %50'lik bir artışı ifade etmektedir.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) Şubat ayı verilerine göre, yıllık en yüksek fiyat artışı %94,78 ile lokanta ve otellerde gerçekleşmiştir. Bu artış, restoranlardaki fiyatların neredeyse %100'e ulaştığını göstermektedir. Geçen yıl kişi başı 300-400 lira arasında değişen bir iftar menüsü için bu yıl 800 lira talep edilmesi, bu artışın somut bir örneği olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu fiyat artışlarının arkasında birçok faktör bulunmaktadır. Bunlar arasında en önemlileri arasında, döviz kurlarındaki dalgalanmalar, enerji ve gıda fiyatlarındaki yükseliş, işletme maliyetlerindeki artış ve vergi düzenlemelerindeki değişiklikler yer almaktadır. Restoran işletmecileri, bu artan maliyetleri dengelemek amacıyla fiyatları yükseltmek zorunda kaldıklarını ifade etmektedirler.
Ancak, tüketiciler arasında bu fiyat artışlarına karşı tepkiler de yükselmektedir. Özellikle gelir düzeyi düşük olan kesimler, artan fiyatların kendilerini zorladığını ve Ramazan ayının ruhuna uygun olmadığını dile getirmektedirler. Bu nedenle, Ticaret Bakanlığı'nın getirdiği yeni düzenleme ile birlikte fiyatların daha şeffaf bir şekilde sunulması ve tüketicilerin bilinçli tercih yapabilmesi amaçlanmaktadır.
