İnşaat sektörü, her yıl gelişen teknoloji ve yeni düzenlemelerle sürekli olarak yenileniyor. Bu yeniliklerin en sonuncusu ise 1 Ocak 2024 tarihinde hayata geçecek olan İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS). Detaylarıyla incelediğimiz bu sistemin inşaat sektörüne etkilerini ve nasıl çalıştığını sizlere aktaracağız
İDİS Nedir ve Nasıl Çalışır?
İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS), inşaat demirlerinin üretim aşamasından başlayarak son kullanıcıya ulaşana kadar olan süreçte elektronik olarak takip edilmesini sağlayan bir sistemdir. Darphane tarafından yürütülen bu proje, 1 Ocak 2024 tarihinde zorunlu hale gelecek. İşte İDİS'in çalışma prensibi:
Kayıt ve İşaretlemeler
Üreticiler, üretim hatlarının sonunda ve ithalatçılar ise belirlenen gümrük noktalarında inşaat demirlerini özel güvenlikli işaretler ile işaretlemekle yükümlüdür. Bu işaretler, kopyalanamaz özel malzeme içerir ve her bir inşaat demirine benzersiz bir kod taşır. İşte bu kodlar, İDİS yazılım portalına işlenir.
Elektronik Takip
İnşaat demiri piyasaya sürülmeden önce etiketlerdeki kodlar mobil cihazlarla okunur. Bu sayede her bir inşaat demirinin yaşam döngüsü takip edilebilir hale gelir. İDİS, inşaat demirlerinin yükleme ve indirmelerini, toptancılara, müteahhitlere satışlarını, şantiyede yapı denetçilerin kontrolünü ve sonunda denetçi onayını kayıt altına alır.
İDİS ve Yapı Güvenliği
Türkiye, deprem kuşağında bulunan bir ülke olarak yapı güvenliğine büyük önem vermek zorundadır. İşte İDİS'in yapı güvenliğine katkıları:
Hızlı ve Hassas Takip
İDİS sayesinde inşaat demirleri hızlı ve hassas bir şekilde takip edilebilir. Herhangi bir hata veya sorun durumunda sorumlular hızla tespit edilebilir ve gerekli önlemler alınabilir.
Vergi Kaybının Önlenmesi
İDİS, inşaat demirlerinin kayıt altına alınmasını sağlayarak vergi kaybının önüne geçer. Fatura ve irsaliye eşleştirmeleri sayesinde kayıt dışı işlemler önlenebilir.
İDİS ve Dijital Dönüşüm
İDİS, inşaat sektöründe dijital dönüşümü başlatan önemli bir adımdır. Artık inşaat demirleri kağıt üzerinde değil, dijital platformlarda takip edilecektir. Bu, sektörün daha verimli ve şeffaf bir şekilde çalışmasını sağlar.
Yurtdışındaki Benzer Uygulamalar
Yurtdışında, İDİS benzeri uygulamalar yıllardır başarıyla uygulanmaktadır. Özellikle Avrupa Birliği ülkelerinde inşaat ürünleri düzenlemesi kalite ve performans denetimlerini zorunlu kılmaktadır. Fransa gibi ülkelerde özel işaretlemeler ile inşaat malzemeleri izlenebilmektedir.
Müteahhitlerin Sorumluluğu
Müteahhitler, hangi inşaat demirini kullandıklarını Darphane'nin bastığı etiketler üzerinden beyan etmek zorunda olacaklar. Bu sayede müteahhitler, geçmiş stoklardan demir kullanamayacak ve etiketsiz demiri gider olarak gösteremeyecektir.