İtikaf nedir, Ramazan ayında itikaf nasıl yapılır, günlük itikaf olur mu?

İtikafın Anlamı ve Önemi nedir?

İtikaf, kişinin kendini sıradan davranışlardan uzak tutarak ibadet amacıyla belirli bir süre camide kalmayı ifade eden bir ibadettir.

Özellikle Ramazan ayının son on gününde uygulanan bu ibadet, peygamberimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v) yaşatılması gereken bir sünnetidir.

 Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Ramazan ayının son on gününü, camide itikaf halinde geçirirdi. Hz. Muhammed Efendimizin (s.a.v.) sahabesi ve eşleri tarafından da yapılan itikaf hükmü sünnet olan bir ibadettir. 

İtikafın kelime anlamı nedir?

İtikaf Arapça bir kelime, Sözlükte “hapsetmek, alıkoymak; bir yere yerleşmek, oraya bağlanıp kalmak” anlamlarına gelir. Arapça akf kökünden türemiştir.

İtikaf fıkıh terimi olara; ibadet amacıyla, dünya işlerini terk edip, insanlardan ayrı bir bölümde, camide ibadet,ilim ve zikir ile meşgul olmak demektir.  İtikâf, ibadet niyetiyle ve belirli kurallara uyarak inzivaya çekilmek olarak da tanımlanabilir.

İtikafa ne zaman girilir?

 Hz. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Medine’ye hicretinden sonra her yıl Ramazan’ın son 10 gününde itikâfa girmiştir. (Buhârî, “İ‘tikâf”, 3; Müslim, “Hayz”, 6; Tirmizî, “Savm”, 80)

İtikafın sünnet olan vakti Ramazan ayının son 10 günüdür.

İtikaf Nasıl Yapılır?

İtikafa girmek için öncelikle niyet edilmesi gerekir. "neveytü’l-itikâfe" demek ya da "Niyet ettim itikafa girmeye" şeklinde Türkçe niyet etmek yeterlidir.

İtikaf süresince vakit; ilim, namaz, Kur’ân-ı Kerim tilaveti, dua, zikir ve tefekkür gibi ibadetlerle değerlendirilir. Cep telefonu vb teknoloji ile vakit öldürülmez. Zaruret olmadıkça bu aletler de kullanılmaz.

İtikafa giren kişi mescitte yer, içer ve orada istirahat eder. Ancak zaruri ihtiyacı ve abdest için bulunduğu yerden çıkar.

Mescidden zaruri ihtiyaçlar dışında çıkmamak kaydıyla, itikaf yapılan süre boyunca ibadet edilir.

 İtikâfa girenin oruçlu olması şarttır. Şafi mezhebinde bu şart yoktur.

İtikaf'ın en az süresi ne kadardır?

İtikâfın asgarî süresi için bir sınır konmamıştır. İtikaf için 10 gün veya daha az gün için niyet edilebilir. İmkanı ve vakti olmayan günlük itikafa bile niyet edebilir. 

Hatta bir mescidi ziyaret eden kişi, bu ziyaret süresinde bile, bir süre zarfında mescidde yalnız kalarak, ilim ve zikirle meşgul olarak itikâfa niyet edip, itikaf sevabı almayı umabilir.

Ramazanın son on gününde olan itikaf sünnet-i kifâyedir. Az bir vakitte de itikâf yapılabilir. Bir gün veya birkaç saat için de itikafa niyet edilebilir.

Evde İtikaf olur mu?

Kadınlar için evde itikaf yapmak daha uygun görülmüştür. Evde bir oda mescit olarak belirlenip, bu oda itikaf için kullanılabilir. Bu esnada: yemek yapmak, ev temizliği gibi dünyalık ev işlerinin hiçbiri yapılmaz. Sadece zikir, ilim ve ibadetle uğraşılır.

İtikaf süresince dünyalık işlerden tamamen uzak durulur ve sadece ibadetle meşgul olunur.

Hz. Peygamber (s.a.v.) “Bana Kadir Gecesi'nin, Ramazan'ın son on gününde olduğu söylendi, itikâf yapacaksanız bu on günde yapın” buyurmuştu.

İtikafın Faydaları nelerdir?

İtikaf, kişiyi hem bu dünyadan hem de kendinden uzaklaştırır, ebediyete hazırlar. Kişinin kalbine üşüşmüş olan anlamsız duygu ve düşüncelerden arındırır, Kadir gecesini yakalama fırsatı sunar.

İtikaf aynı zamanda müminin kendi iç ve dış temizliğini yaparak, hayatını bir film şeridi gibi gözden geçirmesine ve Allah’ın huzuruna nasıl çıkacağını düşünmesine olanak tanır.

Ramazan ayının manevi atmosferini derinlemesine yaşamak isteyenler için itikaf, sadece bir ibadet pratiği değil, aynı zamanda bir öz muhasebe ve yenilenme sürecidir. Bu süreç, müminleri dünyevi meşguliyetlerden uzaklaştırarak manevi bir huzura kavuşturur ve kişisel gelişimlerine katkıda bulunur.

Hazırlayan: Ayhan Talha Bayraktar