1. Stres:
Hayat koşturmacası, iş telaşı, sınavlar, evdeki sorumluluklar… Stres, hepimizin peşini bırakmıyor. Ama stres sadece ruhumuzu değil, kilomuzu da etkiliyor! Stres altındayken vücudumuz kortizol adında bir hormon salgılar. Bu hormon, bizi “tehlike altında” hissettiği için enerji depolamaya yönlendirir. Yani yağları yakmak yerine, göbekte ve bel çevresinde biriktirir.
Stresliyken "comfort food" dediğimiz abur cuburlara yönelme eğilimimiz de cabası. Çikolatalar, cipsler, tatlılar… Stres altındayken bu yiyecekler daha cazip gelir. Çözüm mü? Rahatlamanın yollarını bulun! Yoga, meditasyon, nefes egzersizleri ya da sadece sevdiğiniz bir müziği dinlemek bile kortizol seviyenizi düşürebilir.
2. Hormonlar Dengesizse, Kilo Vermek Hayal Olabilir
Vücudumuzdaki hormonlar, kilo vermede sanıldığından çok daha büyük bir rol oynar. İşte birkaç örnek:
- Tiroit Hormonları: Tiroit beziniz az çalışıyorsa (hipotiroidizm), metabolizmanız yavaşlar. Bu da kilo vermeyi neredeyse imkânsız hale getirir. Halsizlik ve saç dökülmesi gibi belirtiler varsa bir doktora görünmenizde fayda var.
- İnsülin Direnci: Vücut insülini düzgün kullanamazsa kan şekeriniz dengede kalmaz. Bu da kilo alımına sebep olur. Genelde şekerli ve karbonhidratlı yiyecekleri canınız daha çok çeker.
- Leptin ve Ghrelin: Leptin, tokluk hissi veren hormondur; ghrelin ise açlık hissini artırır. Bu iki hormon dengesiz çalışıyorsa, kendinizi sürekli acıkmış hissedebilirsiniz.
Kilonuzla ilgili hormon kaynaklı bir sorun olduğunu düşünüyorsanız, bir uzmana danışarak gerekli testleri yaptırabilirsiniz.
3. Az Uyuyorsanız Kilo Vermek Zor!
"Azıcık uykuyla idare ederim" diyorsanız, maalesef tartıda bunun bedelini ödüyorsunuz demektir. Yetersiz uyku, leptin ve ghrelin hormonlarınızı alt üst eder. Daha önce bahsetmiştik, leptin tokluk hissi verir; ghrelin ise açlık. Az uyuduğunuzda ghrelin artar, leptin düşer. Sonuç? Kendinizi sürekli bir şeyler atıştırırken bulabilirsiniz.
Ayrıca uyku eksikliği vücudu yorgun hissettirdiği için egzersiz yapma motivasyonunuzu da baltalar. Sağlıklı kilo vermek istiyorsanız, günde en az 7-8 saat kaliteli uyku almaya çalışın.
4. Yanlış Diyetler ve Sık Aç Kalmak
"Daha az yersem daha çabuk kilo veririm" diyorsanız yanılıyorsunuz. Uzun süre aç kalmak ya da çok düşük kalorili diyetler yapmak, metabolizmanızı yavaşlatır. Vücudunuz kıtlık moduna girer ve yağ yakmak yerine depolamaya başlar.
Düzenli, dengeli ve yeterli beslenmek çok önemli. Her öğünde protein, sağlıklı yağ ve karbonhidrat tüketmeye özen gösterin. Ayrıca ara öğünlerde sağlıklı atıştırmalıklarla metabolizmanızı canlı tutabilirsiniz.
5. Fazla Kardiyo, Az Ağırlık Çalışması
Sadece koşu bandında saatler harcıyorsanız, belki de yanlış yapıyorsunuz! Kardiyo egzersizleri kilo vermede yardımcıdır ama aşırıya kaçarsanız kas kaybına yol açabilir. Kaslar, metabolizmayı hızlandıran en önemli unsurlardır. Ne kadar kaslıysanız, o kadar çok kalori yakarsınız.
Çözüm mü? Ağırlık egzersizlerini de rutininize ekleyin. Haftada 2-3 gün ağırlık çalışarak hem vücudunuzu sıkılaştırabilir hem de yağ yakımını artırabilirsiniz.
6. Su İçmeyi Unutmayın!
Basit ama çok etkili: Su içmek! Yetersiz su tüketimi metabolizmanızı yavaşlatır. Ayrıca bazen vücudumuz susuzluk hissini açlıkla karıştırır ve gereksiz atıştırmalıklara yöneliriz. Günlük su ihtiyacınızı karşılamak için yanınızda mutlaka bir şişe su bulundurun.
Ne Yapmalı?
Kilo vermek sadece diyet ve spordan ibaret değil; stres, uyku, hormonlar, su tüketimi gibi birçok faktör işin içine giriyor. Öncelikle kendinizi dinleyin: Hayatınızdaki stresi azaltabilir misiniz? Uyku düzeninizi düzeltebilir misiniz? Hormonlarınızla ilgili şüpheleriniz varsa bir uzmana görünmeyi ihmal etmeyin.
Sağlıklı kilo vermek sabır ve disiplin gerektirir. Hızlı sonuçlar yerine, sürdürülebilir çözümlerle ilerlemek en iyisidir. Sağlıklı günler dileriz!