Tasarruf ehliyetine sahip birey, haram alışveriş ve ticaret yapmadıkça mal varlığı üzerinde özgürce hareket edebilir. Peki ailesinin bu tasarruflara müdahale hakkı var mıdır?
Kişinin malları üzerinde tam tasarruf hakkı vardır
Dinen ve hukuken reşid olan, tasarruf yetkisi olan bir kişi, malını yönetme konusunda tam yetkilidir. Kişi, yaşamı boyunca malını dilediği gibi kullanabilir.
Mallarının satışını yapabilir, bağışta bulunabilir ya da vasiyet yoluyla miras bırakabilir. Ancak, bu tasarrufların bir sınırı vardır; örneğin kişinin vasiyeti, malının üçte birini aşmamalıdır.
Aile üyeleri tasarrufa müdahale edemez
Peki ya aile? Eşler ve çocuklar, kişinin bu özgürlüğüne müdahale edebilir mi? İslam hukukuna göre, eşler ve çocuklar, kişinin şahsi malı üzerindeki tasarruflarına karışma hakkına sahip değillerdir.
Ancak, Hz. Peygamber (s.a.s.), çocukların muhtaç durumda kalmaması için tasarruflarda dikkatli olunması gerektiğini belirtmiştir. Yani, tamamen özgür olsak da, ailemizin ihtiyaçlarını göz ardı etmememiz gerekmektedir.
Tasarruflarda ölçülü olmak tavsiye edilmiştir
Her ne kadar kişi malı üzerinde özgür olsa da, Hz. Peygamber (s.a.s.), kişinin tasarruflarında tedbirli olması gerektiğini tavsiye etmiştir. Çocuklarının muhtaç duruma düşmemesi için mal sahibi, geleceğe yönelik düşünceli adımlar atmalıdır.
Hz. Peygamber (s.a.s.) bu konuda şöyle buyurmuştur: “Vârislerini zenginler olarak bırakman, halka ihtiyaçları için el açan fakirler olarak bırakmandan, daha hayırlıdır.” (Buhârî, Vesâyâ, 2 [2742]; Ferâiz, 6 [6733]; Müslim, Vasıyyet, 5 [1628])
Tasarruflarda denge sağlanmalıdır
Sonuç olarak, kişinin malları üzerinde tam tasarruf hakkı olsa da, bu hakkın ölçülü ve tedbirli bir şekilde kullanılması önemlidir. İslam hukukuna göre, mal sahibi sefâhet derecesine varmadan tasarruflarını yapmalı ve ailesinin geleceğini de göz önünde bulundurmalıdır.
Kişinin üzerinde en büyük hak sahibi ailesidir. Ailesi konusunda adaletsizce davranan büyük kul hakkına girmiş olur. Ailesine karşı nafaka sorumluluğu olan bunu ihmal ederse yine büyük kul hakkına girmiş olur. Kişi harcamalarını ona göre yapmalı.
Din İşleri Yüksek Kurulu tarafından 2017 yılında yapılan açıklamada bu ilkeler net bir şekilde ifade edilmiştir. Kişi, mal varlığı üzerinde özgürce hareket edebilir, ancak aile bireylerinin durumu göz ardı edilmemelidir: " Kişi kendi malını satabilir, hibe edebilir, üçte birini geçmeyecek şekilde vasiyet edebilir. Eşi ve çocuklarının buna müdahalede bulunma hakkı yoktur. Bununla birlikte çocuklarının muhtaç duruma düşmemesi için tasarruflarında tedbirli olması da Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından tavsiye edilmiştir."
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
