Bu zat, aslında, Sivas hükümdarı Kadı Burhaneddin’in yetiştirmiş olduğu güclü bir komutandır.
Hüdavendigâr Sultan I. Murad devrinde Amasya Emirliği Osmanlılara iltihak edip Yıldırım Beyazıt, burada Sancak Bey’i olunca bir kısım beyler ve de bilginler, O’nun etrafında toplanmışlardı.
İşte Mezit Bey de bu dönemde Şehzâde Beyazıt’e iltihak eden ve O’nunla birlikte Birinci Kosova Savaşı için Rumeli’ye koşan beylerden biri olmalıdır.
Birinci Kosova Savaşı sonrasında Osmanlı toprağına gelen Mezit Bey’in Sultan II. Murad devrinde Emîr-i Ahûr olarak görev üstlendiğini görmekteyiz.
1442 yılında vuku bulan Osmanlı-Macar mücadelesinde Yanko Hünyad komutasında hareket eden Macar ordusuna, ilk defa, Osmanlı ordusu mağlup olmuştur.
Bu mağlubiyette, Hernanstad Şehri yakınlarında Emîr-i Ahûr Mezit Bey’in komuta ettiği yirmibeş bin kişilik Osmanlı birliği, başta Mezit Bey ve oğulları olmak üzere şehit olmuşlardır.
Günümüzde İnegöl yöresinde coğrafî terim olarak Mezit ismi yaşamaktadır.
İnegöl’de “Sınır Beli” nin ve bu vâdide kilometrelerce uzayıp giden derenin adı Mezit’tir.
Mezit kelime olarak; Artmış; artırılmış, büyümüş anlamına gelmektedir.
MEZİT KÖYÜ
Mezit köyü, İnegöl’ün güneydoğusunda ve Domaniç Dağları’nın, Ahî Dağı’na en çok yaklaştığı bir yörede kurulmuştur. Yörede, Sınır Beli diye adlandırılan önemli bir geçit bulunur. Arazi, çok parçalanmış ve engebelidir. Geniş alanlar, ormanla kaplıdır.
Etnik yapı itibariyle Kafkas kökenlidirler.Halk arasında 93 Muharebesi olarak bilinen 1876-1877 Türk- Rus Savaşı’ndan sonra Anadolu’ya göç etmişler ve bu yöreye, devletçe iskân edilmişlerdir.
Yakın çevresinde, Eski Karacakaya, Tüfekçi Konak, Osmaniye/Kanlıkonak ve Güneykestane köyleri yer almıştır. Geçimleri, kısmen tarım ve kısmen de orman ürünlerine dayanır. Eski adı Uzunbarış’tır.
Mezit ismi, hem bir coğrafî terim olarak: Tekke-Aksu Köyü’nden başlayarak İnegöl Ovası’na doğru bir tek dere yatağını oluşturan akarsuya isim olduğu gibi Sultan II. Murad devrinde şöhretli bir devlet adamı olan Emir-i Ahur Mezid Bey’in de adıdır.
Söz konusu ünlü devlet adamının, bu yörede hizmet verdiğinin kanıtı olarak değerlendirilebilir.