Motorin cep yakıyor, bir zam daha
Son bir ay içerisinde motorin fiyatları büyük bir tırmanışa geçti. 16 Temmuz tarihinde motorin fiyatlarına gelen 6 liralık zam ile birlikte fiyatlar artmaya başladı. Ardından 21 Temmuz'da 1 lira 55 kuruş, 28 Temmuz'da 1 lira 45 kuruş, 1 Ağustos'ta 1 lira 7 kuruş ve 11 Ağustos'ta 1 lira 80 kuruşluk artışlar yaşandı. Geçtiğimiz hafta bir nefes alma fırsatı geldi. 18 Ağustos'ta dünya genelindeki petrol fiyatlarının düşmesiyle birlikte 1 lira 52 kuruş indirim yapıldı.
Ne var ki, bu sevinç kısa sürdü, çünkü yeni bir zam haberi daha geldi.
Yeni zam haberi ve beklentiler
22 Ağustos Salı akşamı (Bugün) itibariyle motorine bir kez daha zam gelecek. Bu defaki zam miktarı 1 lira olacak. Bu artışla birlikte İstanbul'da motorin fiyatı 38 lirayı aşacak.
Türkiye genelinde ise motorin fiyatları tarihi rekor seviyeye ulaşmış olacak. Son bir ayda toplamda yaşanan zamların miktarı ise 12 lira olacak. Bu da yaklaşık olarak yüzde 46'lık bir artış anlamına gelmektedir.
Zamların sebepleri ve etkileri motorin fiyatlarındaki artışın temel nedenleri hem döviz kurlarındaki yükseliş hem de dünya genelindeki petrol fiyatlarındaki dalgalanmalardır.
Dolar ve Euro rekor seviyelerde
Son dönemde döviz kurları hızla yükselmiş durumda. Dolar ve Euro gibi dövizler rekor seviyelere çıktı. Bu da akaryakıt fiyatlarını doğrudan etkiliyor, zira akaryakıt ithal edilerek dövizle ödeniyor.
Dünya genelindeki petrol fiyatları ise sürekli bir dalgalanma içerisinde. Petrol üreticisi ülkelerin arasındaki anlaşmazlıklar, küresel talep ve arz dengesi, jeopolitik faktörler gibi birçok etken petrol fiyatlarını etkileyen faktörler arasında yer alıyor.
Son dönemde Afganistan'daki gelişmeler, İran'ın nükleer programı, Irak'taki siyasi kriz, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri arasındaki gerginlik gibi faktörler petrol piyasasında belirsizlik yaratmıştır. Bu nedenle de petrol fiyatları artış eğiliminde olmuştur. Brent petrolün varili 70 doların üzerine çıkmıştır, bu da motorin fiyatlarını yükseltmiştir.
Motorin fiyatlarını düşürmek için ne yapılabilir?
Motorin fiyatlarının düşmesi için iki ana faktörün etkisi azalmalıdır: döviz kurları ve petrol fiyatları. Ancak bu faktörlerin her ikisi de belirsizliklerle dolu. Döviz kurları, ülkenin ekonomik ve siyasi durumu, enflasyon, faiz oranları, cari açık, yabancı yatırımcı güveni gibi bir dizi faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Petrol fiyatları ise küresel piyasanın durumu, petrol üreticisi ülkelerin politikaları, talep ve arz dengesi, jeopolitik riskler gibi birçok faktöre bağlı olarak değişir.
Bu nedenle motorin fiyatlarının ne zaman ve ne kadar düşeceğini tahmin etmek zor olabilir. Ancak uzmanlar, petrol fiyatlarının yılsonuna kadar 70-80 dolar aralığında seyredeceğini öngörüyor.
ÖTV vergilerin en büyüğü
Motorin fiyatlarının düşmesi için vergi indirimlerinin yapılması gerektiği konusunda genel bir görüş birliği bulunuyor. Motorin fiyatının büyük bir bölümü vergilerden oluşuyor ve ÖTV bu vergilerin en büyüğü. Uzmanlar, ÖTV'nin yüzde olarak belirlenmesi gerektiğini ve bu sayede fiyat artışlarının vergi artışlarına dönüşmesinin engellenebileceğini savunuyorlar.
Motorin kullanıcıları ise yüksek fiyatlardan şikâyetçi. Motorin fiyatlarının bütçelerini sıkıştırdığını, ulaşım maliyetlerini artırdığını ifade ediyorlar. Düşen motorin fiyatlarını umutla bekliyorlar.
