Tokalaşma, tarih boyunca insanlar arasındaki iletişimde önemli bir rol oynamıştır. Ancak bu basit jestin anlamı, kökenine inildiğinde çok daha derin ve stratejik bir amaca hizmet ettiğini gösteriyor.
Eski çağlarda erkekler, bir silah taşımanın kaçınılmaz olduğu bir dünyada yaşıyorlardı. Silah kullanımı genellikle sağ elle olduğu için, birine uzatılan boş bir sağ el, barışçıl bir niyetin en açık işaretiydi.
Eller Neden Sıkılır?
Tokalaşma Güvenlik İçin Hafif Bir Kavrama
Karşılıklı güvenin sağlanabilmesi için tokalaşan taraflar, ellerini hafifçe sıkarak bir süre bekliyorlardı.
Bu hareket, karşı tarafın aniden silah çekmesini engellemek için alınan bir önlemdi. Bu jest, başlangıçta bir güvenlik tedbiri olarak ortaya çıksa da zamanla farklı bir anlam kazandı.
“Tarihte savaşların hakim olduğu çağlarda tokalaşma, ellerin boş olduğunu göstermenin ve dostluk mesajı vermenin eski bir yöntemi idi..”
Ellerin Sallanması: Stratejik Bir Hareket
Tokalaşmanın Sallanarak Yapılmasının Sebebi
Tokalaşma sırasında ellerin sallanması, giysilerin arasından gizlice silah çıkarma ihtimalini önlemeye yönelik bir tedbir olarak ortaya çıkmış olabilir.
Bu davranış, fiziksel güvenliği sağlama ihtiyacından doğan bir hareketken, zamanla samimiyetin ve yakınlığın bir sembolü haline geldi.
Tokalaşma Günümüzde Ne İfade Ediyor?
Dostluktan Diplomasiye Evrilen Bir Gelenek
Günümüzde tokalaşma, artık bir silah taşımama mesajı değil, karşılıklı saygı, dostluk ve iş birliği göstergesidir.
Yüzyıllar boyunca farklı kültürlerde farklı anlamlar yüklenmiş olsa da tokalaşma, hala insanlar arasındaki ilişkiyi güçlendiren bir jest olarak önemini koruyor.
Tokalaşma, dünya genelinde kullanılan evrensel bir selamlama biçimi olsa da, farklı kültürlerde farklı anlamlar taşıyabiliyor. Bazı kültürlerde tokalaşma, saygı ve hürmetin bir göstergesi olarak kabul edilirken, bazı kültürlerde ise daha samimi bir iletişim kurmanın bir yolu olarak görülüyor.
Günümüzde tokalaşma, iş hayatından sosyal yaşama kadar birçok alanda kullanılan yaygın bir iletişim şekli. Ancak, son yıllarda yaşanan küresel salgınlar nedeniyle tokalaşma alışkanlığına ara verilmiş ve temassız selamlama yöntemleri tercih edilmeye başlanmıştır.
İnanç ve Kültürlerde Tokalaşmanın Yeri
Şüphesiz ilk insan Hz. Adem'in çocuklarından itibaren insanoğlu birbiri ile tokalaşıyor. Tokalaşma sevgi, saygı, selam, güven, anlaşma gibi bir çok güzel anlama geliyor.
Tokalaşma, farklı kültürlerde ve inanç sistemlerinde samimiyet, güven ve iletişimin önemli bir sembolü olmuştur. Bazı kültürlerde tokalaşma sadece selamlaşma değil, bir saygı göstergesidir. Örneğin:
- Batı kültürlerinde tokalaşma, genellikle iş ilişkilerinde resmi bir selamlama olarak kabul edilir.
- Doğu kültürlerinde, özellikle Asya ülkelerinde, tokalaşma yaygın değildir; bunun yerine baş eğme veya elin kalbe götürülmesi gibi jestler ön plandadır.
- Afrika’nın bazı bölgelerinde, tokalaşma sırasında elleri farklı şekillerde sallama ve omuza dokunma gibi ritüeller görülür.
İnanç ve Kültürlerde Tokalaşma Şekilleri
Her kültürde tokalaşmanın kendine özgü bir şekli vardır:
- Batı Kültürleri: Genellikle sağ elle, sıkıca ve kısa süreli bir tokalaşma tercih edilir. İş hayatında sıkça kullanılan bu yöntem, profesyonel bir ilişkiyi simgeler.
- Doğu Kültürleri: Japonya'da saygı göstergesi olarak hafifçe eğilerek yapılan bir selamlama, Çin'de ise iki el bir araya getirilerek yapılan bir selamlama daha yaygındır. Arap kültüründe ise sağ elle tokalaşılır ve genellikle öpücük eşlik eder.
- İslam Kültüründe: Müslümanlar arasında sağ elle tokalaşmak sünnettir. Bazı bölgelerde ise iki el bir araya getirilerek selamlama yapılır.
- İslam kültüründe musafaha: Tokalaşma sırasında samimiyetle elin sıkılması ve bazen iki elin de kullanılması önerilir. İslam kültüründe tokalaşmaya musafaha denilir. Yabancı karşı cinsle musafaha yapılmaz. Erkekler erkeklerle, kadınlar da kadınlarla musafaha yapar.
- Avrupa ve Amerika: Sıkı bir tokalaşma güven ve samimiyet göstergesidir.
- Hindu kültüründe: Tokalaşma yerine "Namaste" hareketi, ellerin birleştirilip başın hafifçe öne eğilmesi ile yapılır.
- Japon kültüründe: Tokalaşmadan ziyade selamlaşma esnasında baş eğmek yaygındır.
- Afrika kültürlerinde: El çırpma ya da elin farklı şekillerde sallanması gibi farklı tokalaşma ritüelleri vardır.
Tokalaşma Esnasında Hangi Söz ve Cümleler Kullanılır?
Tokalaşma sırasında kullanılan sözler ve cümleler, kültüre ve dile göre değişiklik gösterir.
Ancak genel olarak "Merhaba", "Nasılsınız?", "Tanıştığıma memnun oldum" "Teşekkür ederim efendim!"gibi ifadeler kullanılır.
- Batı kültürlerinde: "Nice to meet you" (Tanıştığıma memnun oldum), "How are you?" (Nasılsınız?) gibi ifadeler.
- İslam kültüründe: "Esselamu aleyküm" veya "Aleyküm selam" tokalaşma sırasında sıkça kullanılır.
- Japonya’da: "Hajimemashite" (Tanıştığıma memnun oldum) denir, ancak tokalaşmadan çok baş eğme ön plandadır.
Tokalaşmanın Tarihi ve Kültürü Hakkında İlginç Bilgiler
- Silahsızlık sembolü: Tokalaşma, ilk olarak barışçıl niyetleri göstermek ve silah taşımadığını kanıtlamak için kullanılmıştır.
- Roma İmparatorluğu'nda: Tokalaşma, bir antlaşmanın onaylandığını sembolize etmek için yapılırdı. Gladyatörler müsabakadan önce birbirlerine sağ ellerini uzatarak "Morituri te salutant" (Ölmek üzere olanlar size selam ederler) derlerdi.
- Orta Çağ’da: Şövalyeler, zırhlarını giymeden önce tokalaşarak birbirlerine güven mesajı verirdi. Şövalyeler, birbirlerine sadakat yemini ederken kılıçlarını kavrayarak tokalaşırlardı.
- 19. Yüzyıl: Avrupa'da kadınların erkeklerle tokalaşması kabul görmezken, 20. yüzyılda bu durum değişmeye başladı.
- Modern kullanım: Spor dünyasında maç öncesi veya sonrası tokalaşma, fair play'in bir işareti olarak görülür.
Protokolde Tokalaşma Kuralları
Protokolde tokalaşma, kişiler arasındaki saygıyı ve iletişimi simgeleyen önemli bir davranıştır. Ancak resmi ortamlarda tokalaşma sırasında dikkat edilmesi gereken bazı temel kurallar vardır. İşte protokolde tokalaşma kurallarına dair detaylı bilgiler:
Tokalaşmayı İlk Kimin Başlatacağı Önemlidir
- Üst düzey kişi başlatır: Daha yüksek bir makamda bulunan kişi (örneğin bir devlet başkanı ya da yönetici) tokalaşmayı başlatır. Alttaki kişi asla önce elini uzatmamalıdır.
- Yaş ve cinsiyet farkı: Daha yaşlı ya da kadın olan taraf, tokalaşmayı başlatma önceliğine sahiptir.
Tokalaşmanın Süresi ve Şekli
- Süre: Tokalaşma kısa ve öz olmalıdır. Genellikle 2-3 saniye boyunca sürmesi idealdir.
- El sıkma şiddeti: Ne çok zayıf ne de fazla sıkı bir tutuş olmalıdır. Dengeli bir kavrayış, kişinin kendine güvenini ve samimiyetini gösterir.
- Göz teması: Tokalaşırken karşınızdaki kişinin gözlerine nazikçe bakmak, samimi ve saygılı bir etki bırakır.
Elin Konumu ve Beden Dili
- Avuç içi açık: Avuç içi yukarıya ya da düz bir şekilde olmalıdır. Üstten bastırarak tokalaşmak üstünlük göstergesi olarak algılanabilir ve kaba bir izlenim bırakabilir.
- Dik duruş: Tokalaşma sırasında beden dik tutulmalı ve öne eğilmeden ya da aşırı yaklaşmadan mesafeye dikkat edilmelidir.
- Gülümseme: Hafif bir gülümseme, sıcak bir etkileşim sağlar.
Kültürel Farklılıklar Göz Önüne Alınmalı
- Asya kültürleri: Japonya veya Çin gibi ülkelerde tokalaşma daha az yaygındır ve genellikle baş eğme ile selamlaşılır. Eğer tokalaşma yapılacaksa nazik ve kısa bir tutuş tercih edilir.
- İslam ülkeleri: Tokalaşma sırasında samimiyet ve saygı önemlidir. Erkekler ve kadınlar arasında tokalaşma kültürel ve dini hassasiyetlere bağlı olarak değişebilir.
- Batı kültürleri: Firm ve güven verici bir tokalaşma ideal kabul edilir.
Birden Fazla Kişiyle Tokalaşma
- Sıraya göre ilerleme: Resmi toplantılarda veya protokolde birden fazla kişiyle tokalaşmanız gerekiyorsa, önce en yüksek rütbeye sahip kişiden başlanır.
- Eşit duruş: Grup içinde tokalaşırken aynı duruşu ve ciddiyeti koruyarak herkese eşit davranmak önemlidir.
Tokalaşma Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Ellerin Temizliği ve Hijyen: Tokalaşmadan önce ellerin temiz olmasına özen gösterilmelidir.
- Ekstra Jestlerden Kaçının: Fazla sıkma, sallama, ya da diğer eli omza koyma gibi abartılı hareketlerden kaçınılmalıdır. Bu tür hareketler resmi ortamlarda uygunsuz olabilir.
- Konuşma Üslubu: Tokalaşırken, karşınızdaki kişiye uygun bir şekilde hitap etmeli ve kısa bir nezaket cümlesi kullanılmalıdır (örneğin: “Sizi görmek büyük bir onur.”).
Tokalaşmanın Yasak veya Kısıtlı Olduğu Durumlar
- Pandemi gibi sağlık riskleri taşıyan dönemlerde tokalaşmadan kaçınılabilir. Bu gibi durumlarda alternatif selamlaşma yöntemleri (baş eğme veya sözlü selamlama) kullanılabilir.
- Bazı dini ve kültürel ortamlarda tokalaşma kısıtlanabilir; örneğin, farklı cinsiyetler arasında tokalaşmanın hoş karşılanmadığı toplumlar vardır.
Protokolde tokalaşma, profesyonellik ve saygının bir göstergesi olarak her zaman dikkatle uygulanmalıdır. Bu kurallara uymak, hem bireysel imajı güçlendirir hem de karşı tarafta olumlu bir izlenim bırakır.
Kur’an-ı Kerim'de Tokalaşma Konusu Ayetlerde Geçiyor Mu?
Kur'an-ı Kerim'de doğrudan tokalaşma veya musafaha hakkında bir ayet bulunmamaktadır. Ancak genel anlamda selamlaşma, insanların birbirine iyi davranmasını, barışı ve sevgiyi teşvik eden birçok ayet vardır. Selamlaşma, Müslümanlar arasındaki kardeşliği pekiştiren önemli bir ibadettir. İşte selamla ilgili ayetler:
"Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi hissettirip (izin alıp) ev sahiplerine selâm vermeden girmeyin. Bu davranış sizin için daha hayırlıdır. Düşünüp anlayasınız diye size böyle öğüt veriliyor." Nur Sûresi 27
"Size bir selâm verildiği zaman, ondan daha güzeliyle veya aynı selâmla karşılık verin. Şüphesiz Allah, her şeyin hesabını gereği gibi yapandır." Nisâ Sûresi 86
Hz. Muhammed'in (s.a.v) Tokalaşma Konusundaki Söz, Tavsiye ve Davranışları
Hz. Muhammed (s.a.v.), tokalaşmayı (musafaha) teşvik eden birçok davranışı ve sözüyle örnek olmuştur. Musafaha ile ilgili hadislerden bazıları şunlardır:
- Günahların affı: “Bir Müslüman, kardeşiyle tokalaşırsa, günahları yaprakların döküldüğü gibi dökülür.” (Ebu Davud)
- Samimiyetin göstergesi: Hz. Peygamber, tokalaşırken her zaman karşısındakinin elini bırakmadan önce onun sözlerini sonuna kadar dinlerdi.
- Tokalaşmanın sevabı: “Müminler tokalaşır ve güler yüzle selamlaşırsa, Allah onları affeder.” (Hadis-i Şerif)
- Selamı yayın: “İman etmedikçe cennete giremezsiniz, birbirinizi sevmedikçe de iman etmiş olmazsınız. Size, yaptığınız takdirde birbirinizi seveceğiniz bir iş göstereyim mi? Aranızda selâmı yayın.” (Müslim, Îmân, 93)
-
Müslüman'ın 6 hakkı: Resûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Müslüman’ın Müslüman üzerindeki hakkı altıdır. Onunla karşılaştığın zaman selâm ver, seni davet ettiğinde ona icabet et, senden nasihat istediğinde nasihat et, aksırıp Allah’a hamd ettiğinde ona duayla karşılık ver, hastalandığında onu ziyaret et ve öldüğünde cenazesine katıl.” (Müslim, Selâm, 5)
Musafaha Nedir? : Musafaha, iki Müslümanın dostluk ve samimiyetle ellerini sıkması anlamına gelir. Bu davranış, İslam’ın kardeşlik ve birlik anlayışını pekiştiren önemli bir gelenektir. Peygamber Efendimiz’in bu konudaki örnek davranışları, tokalaşmayı bir sevgi ve dostluk göstergesi olarak görmemizi sağlar.
Ek Bilgiler:
- Psikoloji: Tokalaşma, sadece bir selamlama biçimi değil, aynı zamanda duygusal bir bağ kurmaya yardımcı olur.
- Sağlık: Tokalaşma, bağışıklık sistemini güçlendirebilir ve stresi azaltabilir.
Sonuç olarak, tokalaşma, basit bir jest gibi görünse de, içinde barındırdığı kültürel, dini ve psikolojik anlamlar bakımından oldukça zengin bir konudur. Farklı kültürleri ve inançları anlamak için tokalaşma gibi basit bir davranışı incelemek bile bize önemli ipuçları verebilir.
İnanç haberleri için TIKLAYINIZ!
Astroloji ve Rüya haberleri için TIKLAYINIZ!
Kadın Aile haberleri için TIKLAYINIZ!
Kültür Sanat haberleri için TIKLAYINIZ!
