Türkiye’de ekonominin taşıyıcı kolonlarından biri olan otomotiv sektörü, yeni bir döneme hazırlanıyor. Avrupa Birliği’nin yeni güvenlik donanımı regülasyonu 7 Temmuz itibarıyla yürürlüğe giriyor. Bu kapsamda geçmişte opsiyonel olan ve bazıları ciddi ücretlerle satın alınan güvenlik sistemlerinin sıfır araçlarda standart olması zorunlu hale geliyor. Bu durum, mevcut araçların akıbetini merak konusu haline getiriyor. Hem yeni kuralların kapsamını hem de bu durumun sıfır ve ikinci el otomobil fiyatlarına muhtemel etkisini Otomotiv Uzmanı Erol Şahin ile konuştuk.
Genel Güvenlik Yönetmeliği Neleri Değiştiriyor?
Erol Şahin, yeni yönetmeliğin AB mevzuatına uyum çerçevesinde Mayıs 2020’de hazırlandığını belirtiyor. Yönetmelik, araçların genel güvenliği ve karayolu kullanıcıları ile yolcuların korunmasını esas alıyor. Güvenlik unsurlarına sahip olmayan araçların üretimine tip onayı verilmemesi, bu değişikliklerin önemini gösteriyor. Sürecin başlangıç tarihi olarak 7 Temmuz 2024 belirlenmiş.
Yönetmelikle zorunlu hale gelecek sistemler arasında acil durum frenleme asistanı, sürücü yorgunluk algılama sistemi, alkol kilidi hazırlığı, kaza veri kaydedicisi, ani frende otomatik yanan flaşörler ve önden çarpmada yaya koruması için ‘safety glass’ özellikli ön cam bulunuyor. Ayrıca, akıllı hız yardımı, şerit takip asistanı, geri görüş kamerası veya arka park mesafe sensörü de yeni dönemin standartları arasında yer alıyor. Otobüsler ve kamyonlar için ise kör nokta tespiti, yayalar veya bisikletlilerle çarpışmayı önleyici uyarılar ve lastik basıncı izleme sistemleri zorunlu olacak.
AB Yönetmeliği Otomobil Fiyatlarını Düşürür mü?
Erol Şahin, yeni yönetmelikle ilgili en çok merak edilen konunun fiyatlara yansıması olduğunu belirtiyor. İlk yönetmelikte, 7 Temmuz itibarıyla stokta bulunan araçların satışı için adet sınırı olmadan 12 aylık bir süre tanımlanmıştı. Ancak Bakanlık, bu maddeyi değiştirerek tescil standardı getirdi. 2023 yılında ilgili markanın toplam satış adedinin sadece %10’u kadar aracı stokundan 7 Temmuz sonrası satabileceği belirtildi. Bu durum, Avrupa’dan gelen araçlar için 2-3 ay, Asya’dan gelenler için ise 4-5 ay öncesinde üretilen araçların satılamayacağı anlamına geliyor. Mayıs başında alınan kararla markaların elinde on binlerce standart dışı araç kalma durumu oluştu.
Sıfır ve İkinci El Otomobil Fiyatları Düşecek mi?
Otomotiv sektöründe yaşananların fiyatlara nasıl etki edeceği merak ediliyor. Erol Şahin, mevcut standartları karşılamayan stokların 7 Temmuz öncesi bitirilmesinin önem kazandığını söylüyor. Son iki ayda yapılan kampanyalar da bunu işaret ediyor. Şahin, sıfır araç pazarının daralması ve yeni güvenlik yönetmeliği nedeniyle satılamayacak sıfır araç stokunun 2. el otomobil pazarını etkileyeceğini belirtiyor.
Yeni yönetmelikle zorunlu hale gelen güvenlik ekipmanlarının sıfır araç maliyetlerine yaklaşık 1.000-2.000 avro arasında bir ek yük getireceğini ve bu durumun vatandaşın daha güvenli araçlar için fark ödemesine neden olacağını ifade ediyor. İhtiyacı olan vatandaşlar için her zaman araç alım zamanının olduğunu belirtiyor.
