Türkiye, son yıllarda hızla artan beyin göçü ile karşı karşıya kalmış durumda. Eğitimli ve nitelikli bireylerin yurtdışına göç etme oranı yükselirken, bu durum hem ülkenin geleceği hem de ekonomik büyümesi için büyük bir tehdit oluşturuyor. Türkiye, beyin göçü sıralamasında 34 ülke arasında 24. sırada yer alıyor ve bu sıralama, ülkeden kaçışın ne denli ciddi boyutlara ulaştığını gözler önüne seriyor.
Beyin Göçünün Artan Hızı!
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2023 yılında üniversite mezunlarının %2'si Türkiye'yi terk etti. Bu oran, 2015 yılında %1,6 iken 2023’te %2’ye yükseldi. Her yıl daha fazla eğitimli birey, kariyerlerini yurt dışında sürdürme kararı alıyor. Mühendislik, bilişim ve iletişim teknolojileri, doğa bilimleri ve matematik gibi kritik alanlarda uzmanlaşmış kişilerin ülkeyi terk etmesi, beyin göçü sorununu daha da derinleştiriyor.
Özellikle moleküler biyoloji ve genetik, biyomühendislik, işletme mühendisliği, elektronik mühendisliği, matematik mühendisliği ve bilgisayar mühendisliği gibi yüksek teknoloji ve bilimsel araştırma gerektiren alanlardan mezun olan gençler, daha fazla iş ve kariyer fırsatı bulabilecekleri ülkeleri tercih ediyorlar. Türkiye’den ayrılan yetenekli bireylerin en çok tercih ettiği ülkeler arasında ABD, Almanya, Birleşik Krallık, Hollanda ve Kanada öne çıkıyor.
Beyin Göçünün Nedenleri Neler?
Beyin göçünün temel nedenleri arasında ekonomik istikrarsızlık, işsizlik, düşük maaşlar ve sosyal ve politik belirsizlikler yer alıyor. Türkiye’de özellikle genç nesil, yurt dışında daha iyi bir yaşam standardı ve kariyer fırsatları bulma umuduyla ülkeyi terk ediyor. Yüksek nitelikli bireyler, yurtdışında akademik kariyerlerine devam etme ya da çok uluslu şirketlerde çalışma fırsatı bulabiliyorlar.
Ayrıca, Türkiye’deki ekonomik koşulların belirsizliği, gençler için gelecek kaygısını artırıyor. Yüksek enflasyon, işsizlik oranlarının artışı ve döviz kurundaki dalgalanmalar, bireyleri yurt dışına yönlendiren faktörlerden sadece birkaçıdır. Yurtdışında yaşam ve çalışma koşullarının daha cazip olması, Türkiye’nin nitelikli insan gücünü kaybetmesine neden oluyor.
Beyin Göçünün Etkileri
Beyin göçü, sadece bireysel düzeyde değil, aynı zamanda ülkenin genel ekonomik ve bilimsel gelişimi üzerinde de olumsuz etkiler yaratıyor. Eğitimli ve yetenekli kişilerin yurtdışına göç etmesi, Türkiye’nin bilimsel ve teknolojik inovasyon alanında geride kalmasına yol açabilir. Özellikle mühendislik ve bilişim sektörlerinde yaşanan bu göç, ülkenin global rekabet gücünü azaltabilir.
Bunun yanı sıra, beyin göçü Türkiye’nin Ar-Ge çalışmalarına ve yenilikçi projelere zarar verebilir. Yüksek eğitimli bireylerin ülkeyi terk etmesi, Türkiye’nin teknolojik gelişimi yavaşlatabilir ve yenilikçi girişimlerin azalmasına neden olabilir. Beyin göçü aynı zamanda ekonominin büyümesi ve işgücü piyasasının ihtiyaçlarını karşılamak açısından da önemli bir kayıp anlamına gelir.
Türkiye’nin eğitimli bireylerini geri kazanması ve beyin göçünü durdurması için öncelikle gençlere daha fazla kariyer fırsatı sunulmalı ve ekonomik istikrar sağlanmalıdır. Nitelikli iş gücünün ülke içinde kalmasını sağlamak için maaşların artırılması, daha fazla kariyer fırsatları yaratılması ve sosyal güvence sisteminin güçlendirilmesi gibi adımlar atılabilir.