Zatürre, yani halk arasında bilinen adıyla pnömoni, her yıl dünya genelinde binlerce insanın hayatını kaybetmesine neden olan bir hastalık. Özellikle çocuklar ve yaşlılar, bu hastalık nedeniyle büyük risk altında. Dünya Zatürre Günü, 2009 yılında "Zatürreyi Durdurma İnsiyatifi" tarafından başlatıldı ve her yıl 12 Kasım'da farkındalık yaratmak amacıyla kutlanıyor. Amacı, zatürreyi daha iyi tanımak, korunma yollarını öğrenmek ve hastalığın önüne geçmek için harekete geçmek.
Zatürre Nedir, Nasıl Oluşur?
Zatürre, akciğerlerdeki hava keseciklerinin iltihaplanması sonucu oluşan bir hastalıktır. Bakteri, virüs ya da mantar gibi mikroplar akciğerlere yerleşerek bu iltihaplanmayı başlatır. Bakteriyel zatürre en sık görülen türdür, ancak virüsler de bu hastalığa yol açabilir. Özellikle soğuk kış aylarında gribal enfeksiyonlar zatürreye dönüşebilir. Zatürre, bir anda başlamaz, çoğu zaman grip gibi basit belirtilerle başlar, fakat tedavi edilmezse ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kimler Risk Altında?
Zatürre her yaştan insanda görülebilir, ama özellikle bağışıklık sistemi zayıf olanlar daha büyük risk altındadır. Çocuklar, yaşlılar, sigara içenler ve kronik hastalığı olan bireyler zatürreye karşı daha hassas. Ayrıca, bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar da ciddi şekilde etkilenebilir. Bu nedenle, risk grubunda olan kişilerin daha dikkatli olması, gerekli tedbirleri alması ve aşılarını yaptırması oldukça önemli.
Zatürre Belirtileri Nelerdir?
Zatürre başlangıçta soğuk algınlığı gibi hissedilebilir. Ama bir süre sonra vücutta ciddi belirtiler ortaya çıkabilir. İşte zatürre belirtileri:
- Yüksek ateş
- Öksürük (balgamlı veya kuru)
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Halsizlik ve yorgunluk
- İştah kaybı
Bu belirtileri fark ettiğinizde vakit kaybetmeden doktora başvurmak, hastalığın ilerlemesini önlemek için çok önemli.
Zatürreye Karşı Ne Yapmalı?
Zatürreden korunmanın en etkili yolu aşı olmaktır. Pnömokok aşısı ve grip aşısı özellikle risk altındaki kişiler için hayat kurtarıcı olabilir. Ayrıca, hijyen kurallarına dikkat etmek de oldukça önemli. Ellerimizi sık sık yıkamak, hasta kişilerle yakın temastan kaçınmak bu hastalığın yayılmasını engelleyebilir. Sigara içmemenin de akciğer sağlığı üzerinde çok büyük bir etkisi var. Zatürre, sigara içenlerde çok daha kolay gelişiyor.
Zatürreyle Mücadelede Farkındalık!
Her yıl, 12 Kasım Dünya Zatürre Günü’nde, bu hastalıkla mücadelede farkındalık oluşturulması amaçlanıyor. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde zatürre, sağlık hizmetlerine erişimin zayıf olduğu yerlerde büyük bir tehdit oluşturuyor. Ama gelişmiş ülkelerde bile zatürre, özellikle yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler için ciddi bir risk.
