Prusa’dan Bursa’ya…
Bursa’nın geçmişi oldukça eskiye dayanıyor. Şehir, MÖ 2. yüzyılda Bitinya Krallığı döneminde Kral Prusias tarafından kurulmuştur. Bu yüzden de şehrin ilk adı "Prusa" olarak bilinmektedir.
Prusias, Bitinya Kralı olup, MÖ 3. yüzyılda bölgenin önemli hükümdarlarından biriydi.
Şehri bir kale olarak kurarak bölgenin stratejik bir merkez haline gelmesini sağladı.
İlerleyen yıllarda Roma ve Bizans egemenliğine girse de şehrin adı uzun bir süre "Prusa" olarak anılmaya devam etti.
Ancak, Osmanlı Devleti’nin Bursa’yı fethetmesiyle birlikte şehrin ismi zamanla değişmeye başladı.
İsim Değişimi Nasıl Gerçekleşti?
Osman Gazi’nin oğlu Orhan Gazi, 1326 yılında Bursa’yı fethederek Osmanlı Devleti’nin ilk başkenti haline getirdi.
Bu fetih sonrası Osmanlılar, şehrin adını kendi dillerine uyarlamaya başladılar.
"Prusa" kelimesi, zamanla halkın konuşma dilinde "Bursa" halini aldı.
Arapça ve Farsçanın Osmanlı Türkçesine etkisiyle de "Bursa" adı kalıcı hale geldi.
Osmanlı’nın Bursa’yı başkent yapmasıyla birlikte, şehir sadece ismiyle değil, kültürel ve mimari olarak da büyük bir değişim sürecine girdi. Camiler, hanlar, medreseler ve külliyelerle donatılan Bursa, Türk-İslam kimliği kazanmaya başladı.
Bursa Adı Ne Zaman Kesinleşti?
Bursa ismi, Osmanlı kaynaklarında 14. yüzyıl itibarıyla düzenli olarak kullanılmaya başlandı.
Fatih Sultan Mehmet dönemine kadar bazı kaynaklarda Prusa ve Bursa isimleri birlikte geçerken, 15. yüzyıldan sonra tamamen "Bursa" ismi yerleşti.
Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi ve Osmanlı arşiv belgeleri, 16. yüzyıldan itibaren Bursa isminin resmiyet kazandığını gösteriyor.
Osmanlı döneminde yazılan vakfiyeler, tapu kayıtları ve fermanlarda şehrin adı "Bursa" olarak geçmektedir.
Yani Bursa ismi, Osmanlı döneminde halk arasında yaygınlaşıp, devlet belgelerinde de yer alarak kalıcı hale gelmiştir.
Bursa İsminin Anlamı Var mı?
Bazı tarihçiler, "Bursa" kelimesinin Türkçede özel bir anlam taşımadığını, tamamen Prusa’dan evrildiğini ifade etmektedir. Ancak halk arasında "Bursa" kelimesine çeşitli anlamlar yüklenmiştir:
Bolluk ve bereket şehri olarak yorumlanmıştır.
Yeşil Bursa olarak anıldığı için "doğanın şehri" olarak kabul edilmiştir.
Osmanlı'nın ilk başkenti olduğu için "tarih kokan şehir" anlamında kullanılmıştır.
Ancak, bu anlamlar halk arasında sonradan yüklenen yorumlardır. Bursa isminin asıl kökeni Bitinya Krallığı’ndaki Prusa’dan gelmektedir.
