DÜŞÜK KARBONLU HAYATLAR

Çoğunlukla gelişmiş ülkelerin faaliyetleri sebebiyle ortaya çıkan iklim krizi, özellikle düşük karbonlu yaşam tarzı benimseyen yerli halkların hayatlarını olumsuz etkiliyor.

4-243

Yerli halklar ve iklimlerle ilgili ayrıntılar haber grafiğimizde:

20230714_5_01A7F7A3C9C81436B8E759C0FFAE759B8

En fazla yerli Asya'da

BM'ye göre dünya genelinde 90 ülkede 370 milyon yerli bulunuyor ve bu halklar yerküredeki toprakların yaklaşık yüzde 22'sine sahip.

Yerli Halkların Sorunları için Uluslararası Çalışma Grubu (IWGIA) verilerine göre Asya, yaklaşık 290 milyon ile en fazla yerli halkı bulunduran kıta konumunda. Bu durum bölge ülkelerini ve halklarını kültürel çeşitlilik açısından zengin ve farklı kılıyor.

3-311

Kuzey ve Orta Amerika'da 23,5 milyon kadar yerli bulunurken, Güney Amerika'da yaklaşık 10 milyon yerli yaşıyor. Öte yandan Kuzey Kanada ve Grönland'da Eskimoların akrabalarının sayısı 115 bin iken İskandinav yerlilerinin sayısı 50 bin ile 100 bin arasında değişiyor.

Kanada'da ise 1 milyon 400 bin kadar yerli halk bulunuyor ve bunların ekseriyetini anayasal olarak tanınan Metisler oluşturuyor.

Merkez ve Güney Afrika'daki yerilerle beraber büyük çoğunluğu Tuareg ve Berberilerden oluşan Afrika yerlilerinin sayılarının ise yaklaşık 45 milyon olduğu tahmin ediliyor.

11-335

Pasifik'te 1,5 milyon kadar yerlinin çoğunluğunu Yeni Zelanda ve Avustralya yerli halklar oluşturuyor. Rusya'da ise Kuzey, Sibirya, ve Uzak Doğu yerli halklarından oluşan 40 kadar farklı topluluğa ait 260 bin kişi bulunuyor.

Ortadoğu'da İsrail kurulmadan önce Necef çölünde yaşayan ve sayıları 90 bin olduğu bilinen yerli Bedevilerin yalnızca 11 bini artık bu ülkede yaşıyor. Mısır ve Ürdün'e göç ettirilen bu yerlilerin ise toplamda 700 bin kadar olduğu tahmin ediliyor.

1-704

En çok yerlinin yaşadığı ülke: Çin

IWGIA'nın verilerine göre, Grönland'ın nüfusunun yüzde 88'i, Fransız Polinezyası'nın yüzde 80'i, Bolivya'nın yüzde 48'i, Guatemala'nın yüzde 43,8'i ve Nepal'in yüzde 36'sı yerlilerden oluşuyor. Nüfusa oranla en çok yerli bu ülkelerde yaşıyor.

10-46

Asya kıtası, "en çok yerliyi barındıran kıta" olarak öne çıkıyor.

Sadece Çin'de 112 milyon yerlinin yaşadığı tahmin ediliyor ve bu sayı, Çin'i en çok yerlinin yaşadığı ülke yapıyor.

Çin'i, 104 milyon yerliyle Hindistan, 60 milyon yerliyle Endonezya takip ediyor.

9-62

Editör: AYHAN BAYRAKTAR