Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan İşgücü Girdi Endeksleri 2024 yılı IV. çeyrek verileri, işgücü piyasasında dikkat çeken gelişmeleri ortaya koydu. İstihdam artarken, sanayi sektöründe küçülme görülmesi ne anlama geliyor? Çalışanların ücretleri ne kadar arttı ve saatlik işgücü maliyetleri hangi seviyeye ulaştı?!
İstihdam Endeksinde Yıllık Ve Çeyreklik Artış Gözlendi
2024 yılı Ekim-Aralık döneminde istihdam endeksi, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %2,6 oranında arttı. Ancak, sektörler arasında farklılıklar dikkat çekti:
- Sanayi sektöründe istihdam %0,8 azaldı.
- İnşaat sektöründe istihdam %5,7 oranında arttı.
- Ticaret ve hizmet sektörlerinde istihdam %4,0 artış gösterdi.
Özellikle sanayi sektöründeki küçülme dikkat çekerken, inşaat ve ticaret-hizmet sektörlerinin büyüme göstermesi, işgücü dinamiklerinin sektörler bazında nasıl değiştiğini ortaya koydu.
Çeyreklik bazda bakıldığında istihdam endeksi %0,3 artış kaydetti. Bu artışın sektörel dağılımı ise şu şekilde oldu:
- Sanayi sektöründe %0,6 azalma yaşandı.
- İnşaat sektöründe %0,9 artış görüldü.
- Ticaret-hizmet sektörlerinde ise %0,7 artış kaydedildi.
Çalışılan Saat Endeksi Geriledi! Hangi Sektörlerde Saat Kaybı Daha Fazla?
İşgücü piyasasında önemli göstergelerden biri olan çalışılan saat endeksi, yıllık bazda %0,3 azaldı.
Sanayi sektöründe çalışılan saatlerin %3,8 oranında azalması, üretimdeki daralmaya işaret ederken; inşaat sektöründe %0,3 ve ticaret-hizmet sektörlerinde %1,7 artış görülmesi, iş yükünün özellikle hizmet sektöründe arttığını gösterdi.
Çeyreklik bazda incelendiğinde, çalışılan saat endeksinde %1,3 artış kaydedildi. Ancak bu artış sektörler bazında değişkenlik gösterdi:
- Sanayi sektöründe %0,2 artış yaşandı.
- İnşaat sektöründe %0,7 düşüş görüldü.
- Ticaret-hizmet sektörlerinde %2,3 artış kaydedildi.
Brüt Ücret Ve Maaşlar Rekor Seviyeye Ulaştı! Çalışanlar Ne Kadar Zam Aldı?
İşgücü girdilerindeki en çarpıcı gelişmelerden biri, brüt ücret ve maaş endekslerindeki yükseliş oldu.
2024 yılı IV. çeyreğinde brüt ücret-maaş endeksi yıllık bazda %72,7 artarak önemli bir yükseliş gösterdi. Sektörel bazda incelendiğinde:
- Sanayi sektöründe brüt ücretler %70,4 arttı.
- İnşaat sektöründe %69,2 artış kaydedildi.
- Ticaret-hizmet sektörlerinde ise %74,6 oranında yükseliş yaşandı.
Çeyreklik bazda ise brüt ücret-maaş endeksi %11,7 arttı. Bu artışın dağılımı şu şekilde oldu:
- Sanayi sektöründe %12,6,
- İnşaat sektöründe %6,5,
- Ticaret-hizmet sektörlerinde %11,8 artış yaşandı.
Bu veriler, çalışan ücretlerinin enflasyonist baskılar nedeniyle önemli ölçüde yükseldiğini gösterirken, sanayi sektöründe ücret artışının daha sınırlı kalması dikkat çekti.
Saatlik İşgücü Maliyeti Endeksinde Sert Yükseliş! İşverenler İçin Maliyetler Ne Durumda?
İşgücü maliyetleri de önemli bir artış gösterdi. Saatlik işgücü maliyeti endeksi yıllık bazda %75,6 artarak işverenler için önemli bir maliyet yükü oluşturdu.
Bu endeksin sektörel bazda artış oranları ise şu şekilde oldu:
- Sanayi sektöründe %80,9,
- İnşaat sektöründe %69,8,
- Ticaret-hizmet sektörlerinde %73,6 artış yaşandı.
Çeyreklik bazda ise saatlik işgücü maliyeti endeksi %10,3 artış gösterdi. Bu çerçevede:
- Sanayi sektöründe %12,5,
- İnşaat sektöründe %7,5,
- Ticaret-hizmet sektörlerinde %9,2 artış kaydedildi.
Bu veriler, çalışanların maliyetlerinin işverenler açısından ciddi bir şekilde yükseldiğini ve işletmelerin iş gücü maliyetlerini yönetme konusunda daha fazla zorluk yaşayabileceğini gösteriyor.
Kazanç Dışı İşgücü Maliyetlerindeki Artış İşletmeleri Nasıl Etkileyecek?
Özellikle işletmelerin yükünü artıran saatlik kazanç dışı işgücü maliyeti endeksi yıllık bazda %88,5 oranında artış kaydetti.
Bu artışın sektörel bazdaki dağılımı şöyle gerçekleşti:
- Sanayi sektöründe %99,9,
- İnşaat sektöründe %74,8,
- Ticaret-hizmet sektörlerinde %83,8 arttı.
Bu oran, işverenlerin sadece maaş değil, ek maliyetler açısından da büyük bir yük altına girdiğini gösteriyor. Çeyreklik bazda ise saatlik kazanç dışı işgücü maliyeti endeksi %10,0 artış gösterdi.
Sanayi sektöründe bu oran %12,8, inşaat sektöründe %8,9 ve ticaret-hizmet sektörlerinde %8,3 olarak hesaplandı.
2024 yılının son çeyreğine ait işgücü verileri, istihdamın arttığını ancak sanayi sektöründe daralma yaşandığını, çalışılan saatlerin azaldığını ve işgücü maliyetlerinde büyük artışlar olduğunu ortaya koyuyor.
