Kolonoskopi, son yıllarda sıkça duyduğumuz ve önemi giderek artan bir tıbbi işlemdir. Peki, kolonoskopi tam olarak nedir, neden yapılır ve kimlere uygulanır? Bu soruların cevaplarını ve kolonoskopi hakkında bilmeniz gereken her şeyi bu yazıda bulacaksınız.
Kolonoskopi Nedir?
Kolonoskopi, kalın bağırsak (kolon) ve rektumun iç yüzeyinin incelenmesi için kullanılan bir teşhis ve tedavi yöntemidir. Uzun ve esnek bir tüp olan kolonoskop, anüsten (makat) yerleştirilerek bağırsağın iç kısmına doğru ilerletilir. Kolonoskopun ucunda bulunan küçük bir kamera sayesinde doktor, bağırsaktaki herhangi bir anormalliği (polipler, iltihaplar, tümörler vb.) yakından inceleyebilir.
Neden Kolonoskopi Yapılır?
Kolonoskopinin başlıca amaçları şunlardır:
Kanser taraması: Özellikle 50 yaş ve üzeri kişilerde kalın bağırsak kanseri riskini azaltmak için düzenli olarak kolonoskopi yapılması önerilir.
Bağırsak hastalıklarının teşhisi: Kronik kabızlık, ishal, karın ağrısı, rektal kanama gibi şikayetlerin nedenini belirlemek için kolonoskopi yapılabilir.
Bağırsak poliplerinin tespiti ve çıkarılması: Kolonoskopi sırasında tespit edilen polipler, kanserleşme potansiyeli taşıdığı için genellikle aynı seansta çıkarılır.
Bağırsak iltihaplarının teşhisi: Crohn hastalığı, ülseratif kolit gibi iltihaplı bağırsak hastalıklarının teşhisinde kolonoskopi önemli bir role sahiptir.
Kimlere Kolonoskopi Uygulanır?
50 yaş ve üzeri herkes: Kalın bağırsak kanseri riskini azaltmak için düzenli olarak kolonoskopi yapılması önerilir.
Ailede kalın bağırsak kanseri öyküsü olanlar: Genetik yatkınlık nedeniyle daha erken yaşta kolonoskopi yapılması gerekebilir.
Kronik kabızlık, ishal, karın ağrısı veya rektal kanama gibi şikayetleri olanlar: Bu şikayetlerin nedenini belirlemek için kolonoskopi yapılabilir.
İltihaplı bağırsak hastalığı teşhisi konmuş olanlar: Hastalığın takibi ve komplikasyonların önlenmesi için düzenli olarak kolonoskopi yapılır.
Kolonoskopi Nasıl Yapılır?
Kolonoskopi genellikle sedasyon (hafif uyutma) altında yapılır. İşlem öncesinde bağırsakların temizlenmesi için hastanın özel bir diyet uygulaması ve müshil kullanması gerekir. İşlem sırasında herhangi bir ağrı hissedilmez.
Kolonoskopinin Riskleri Nelerdir?
Kolonoskopi genellikle güvenli bir işlemdir. Ancak tüm tıbbi işlemlerde olduğu gibi bazı riskler taşıyabilir. Bu riskler arasında kanama, enfeksiyon ve bağırsakta delinme sayılabilir. Ancak bu komplikasyonlar oldukça nadir görülür.
Kolonoskopiye Alternatif Var mı?
Kolonoskopiye alternatif olarak sanal kolonoskopi (kolon bilgisayarlı tomografi) gibi yöntemler de mevcuttur. Ancak sanal kolonoskopi, polip tespiti ve çıkarılması konusunda kolonoskopi kadar etkili değildir.