İş hayatı, zaman zaman beklenmedik durumlarla karşılaşmamıza neden olabilir. Bu durumlar bazen işe gidemememize yol açabilir. İşte böyle anlarda devreye giren mazeret izinleri, çalışanların haklarını koruyan önemli bir unsurdur. Ancak mazeret izinlerini kullanırken dikkat edilmesi gereken pek çok detay bulunmaktadır. Bu makalemizde, mazeret izinleri ve dürüstlük kuralı konularını detaylı bir şekilde ele alacağız.

Mazeret İzinlerinin Tanımı ve Türleri

MAEZERET

Mazeret izinleri, işçilere beklenmedik veya kaçınılmaz durumlar nedeniyle işe gelememe hakkı tanır. Türk iş kanununda mazeret izinleri için belirli durumlar öngörülmüştür. İşte bu durumlar:

Ücretli Mazeret İzinleri

  • Evlenme ve Evlat Edinme İzni: İşçiye, evlenmesi veya evlat edinmesi durumunda 3 gün ücretli izin verilir.
  • Aile Bireylerinin Vefatı: İşçinin ana veya babasının, eşinin, kardeşinin veya çocuğunun vefatı halinde 3 gün ücretli izin hakkı vardır.
  • Eşin Doğum Yapması: İşçinin eşi doğum yaparsa, işçiye 5 gün ücretli izin verilir.
  • Engelli veya Süreğen Hastalığı Olan Çocuğun Tedavisi: İşçinin en az yüzde 70 engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisi için, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından bir yıl içinde toplamda 10 güne kadar ücretli izin verilir.
  • Hamilelik ve Süt İzni: Hamilelik sürecinde periyodik kontroller için verilen izinler ile doğum sonrası 1 yıl içinde günde 1.5 saat süt izni de ücretli mazeret izni niteliğindedir.

Ücreti SGK Tarafından Karşılanan Mazeret İzinleri

  • Hastalık Dinlenme İzinleri: Hekim raporu ile verilen ve 2 günü aşan hastalık dinlenme izinleri SGK tarafından karşılanır.
  • Doğum İzni: Tekil gebelikte 16 haftalık, çoğul gebelikte 18 haftalık doğum izni, SGK tarafından karşılanır.
  • Yarım Gün İzinler: Doğum izninden sonra kullanılabilen, kaçıncı doğum olduğuna bağlı olarak 60, 120, 180 gün olarak verilen yarım günlük izinler SGK tarafından ödenir.
  • Evlat Edinme İzni: Evlat edinme halinde verilen 8 haftalık izin de SGK tarafından karşılanır.

Ücretsiz Mazeret İzinleri

  • Doğum Sonrası Ücretsiz İzin: Kadın çalışana doğum izninden sonra yazılı talepte bulunması halinde verilen 6 aya kadar ücretsiz izin.
  • Yol İzni: Yıllık iznini şehir dışında geçirecek çalışanlara talep etmeleri halinde verilmesi zorunlu olan 4 güne kadar yol izni.

Ücretsiz mazeret izinleri ise işveren ile işçinin anlaşması halinde uygulanır. Bu izinlerde ücret ödemesi, işçinin kanunda sayılan ve mazeret oluşturabilecek bir durumda olup olmamasına göre belirlenir.