Sakız çiğnemek, pek çok kişi için stresi azaltan, ağız hijyenini destekleyen ve hatta kilo kaybına yardımcı olabileceği düşünülen bir alışkanlık. Ancak bu konuda iki farklı görüş var. Bazı araştırmalar sakız çiğnemenin iştahı bastırarak kilo vermeye yardımcı olabileceğini öne sürerken, bazı çalışmalar ise sakızın aksine açlığı artırarak daha fazla yemek yemeye sebep olabileceğini iddia ediyor. Peki, sakız çiğnemek gerçekten kilo vermeye yardımcı olur mu, yoksa daha fazla acıktırarak zararlı mı? Bilim insanları bu konuda ne söylüyor?
Sakız Çiğnemek Metabolizmayı Hızlandırır Mı?
Sakız çiğnemek, özellikle şekersiz sakız tercih edildiğinde çok düşük kaloride enerji harcanmasını sağlayabilir. Sakız çiğneme sırasında çene kasları sürekli olarak hareket eder ve bu da minimal düzeyde olsa da kalori yakımına katkı sağlar. Yapılan bazı araştırmalarda, sakız çiğnemenin metabolizmayı %10 oranında hızlandırabileceği gösterilmiştir. Ancak bu oran, günlük harcanan kalori miktarı içinde oldukça düşük bir seviyede kalır.
Sakız çiğnemek aynı zamanda tükürük salgısını artırarak sindirimi destekleyebilir. Yemeklerden önce çiğnenen sakızın, midenin sindirime hazırlanmasına yardımcı olduğu düşünülmektedir. Ancak, bunun kilo kaybı üzerinde kayda değer bir etkisi olup olmadığı hâlâ tartışmalı bir konudur.
Sakız Çiğnemek İştahı Bastırarak Kilo Vermeye Yardımcı Olabilir Mi?
Bazı bilimsel araştırmalar, sakız çiğnemenin açlık hissini baskılayabileceğini ve tatlı krizlerini önleyebileceğini göstermiştir. Bunun nedeni, sakızın beyne yemek yediğimiz hissini vermesi ve bu sayede iştahı kontrol altına almasıdır.
• Öğün aralarında sakız çiğneyen bireylerin daha az atıştırmalık tükettiği gözlemlenmiştir.
• Tatlı krizleri yaşayan kişiler için şekersiz sakız, kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olabilir.
• Düşük kalorili bir alternatif olduğu için, yüksek kalorili atıştırmalıklar yerine sakız çiğnemek daha iyi bir tercih olabilir.
Ancak, sakızın tamamen kilo kaybına yardımcı olacağı anlamına gelmez. Yemek alışkanlıkları, günlük alınan toplam kalori ve fiziksel aktivite gibi faktörler, kilo kontrolü üzerinde sakızdan çok daha büyük bir etkiye sahiptir.
Sakız Çiğnemek Açlığı Artırır Mı?
Sakızın kilo kaybına yardımcı olabileceği gibi tam tersi etkiye sahip olabileceğini gösteren çalışmalar da vardır. Özellikle şekersiz sakızların içerdiği yapay tatlandırıcılar, vücudu yemek yemeye hazırlayarak açlığı tetikleyebilir.
• Beyin, tatlı bir şey tükettiğini algıladığı için insülin seviyeleri yükselebilir. Bu da kan şekerinin düşmesine neden olarak açlık hissini artırabilir.
• Sakız çiğnemek, mideye yemek yendiği sinyalini gönderebilir ancak kalori alımı olmadığı için mide daha fazla yiyecek talep edebilir.
• Sürekli sakız çiğnemek mide asidini artırarak açlık hissini kuvvetlendirebilir ve reflü gibi mide sorunlarına yol açabilir.
Bu yüzden sakız çiğnemenin herkes üzerinde aynı etkiyi göstermediğini söylemek mümkün. Bazı kişilerde iştahı bastırırken, bazı kişilerde daha fazla acıkmaya ve fazla yemeye sebep olabilir.
Sakız Çiğnemenin Yan Etkileri Var Mı?
Sakız çiğnemek, genel olarak zararsız bir alışkanlık olsa da aşırı tüketildiğinde bazı sağlık sorunlarına yol açabilir.
• Mide sorunları: Aşırı sakız çiğnemek, mide asidinin artmasına neden olarak mide yanması, gastrit veya reflü gibi rahatsızlıkları tetikleyebilir.
• Çene eklem rahatsızlıkları: Sürekli sakız çiğnemek, çene kaslarını zorlayarak ağrıya ve eklem sorunlarına yol açabilir.
• Şişkinlik ve gaz problemi: Özellikle tatlandırıcı içeren sakızlar, bağırsaklarda gaz birikimine neden olarak şişkinlik ve sindirim sorunları oluşturabilir.
Kimler Sakız Çiğnerken Dikkatli Olmalı?
Her ne kadar sakız çiğnemek çoğu insan için güvenli olsa da, bazı bireylerin sakız tüketimini sınırlandırması gerekebilir:
• Reflü hastaları (Gastroözofageal reflü hastalığı – GERD)
• Çene eklem rahatsızlığı (TME) olan kişiler
• Sindirim problemi yaşayan bireyler
• Tatlandırıcılara karşı hassasiyeti olan kişiler
Sakız Çiğnemek Kilo Kaybına Destek Olur Mu, Yoksa Daha Fazla Yemek Yemeye Mi Neden Olur?
Sakızın kilo kaybına yardımcı olup olmayacağı kişiden kişiye değişebilir.
• Eğer sakız çiğnemek tatlı isteğini azaltıyor ve atıştırmalıkları bırakmanıza yardımcı oluyorsa, kilo kontrolüne olumlu katkı sağlayabilir.
• Ancak eğer sakız çiğnedikten sonra daha fazla aç hissediyor ve daha büyük porsiyonlarla yemek yiyorsanız, kilo kaybına olumsuz etkisi olabilir.
Sakız, doğrudan kilo verdiren bir mucize değil, ancak diyet yaparken kontrollü bir şekilde kullanıldığında bazı kişiler için faydalı olabilir. Ancak kilo vermek için tek başına sakız çiğnemek yeterli değildir. Dengeli bir beslenme planı, düzenli egzersiz ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları, kilo kontrolünde çok daha önemli faktörlerdir.
