Türkiye, tarımsal üretim açısından önemli bir ülke olup, hem iç piyasaya hem de dünya pazarlarına yaptığı ürün ihracatı ile büyük bir rol oynamaktadır. Her yıl, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından derlenen ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan bitkisel üretim verileri, tarım sektörü hakkında önemli bilgiler sunmaktadır. 2024 yılına ait veriler, Türkiye'nin farklı bölgelerinde tarım ürünlerinde yaşanan artışları ve azalışları gözler önüne seriyor.
Tahıl Üretiminde Düşüş!
2024 yılı itibarıyla Türkiye genelinde tahıl üretimi, önceki yıla kıyasla %7,5 oranında bir düşüş göstermiştir. Tahıllar, buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi temel gıda ürünlerinin üretiminde büyük bir gerileme yaşanmıştır. Tahıl üretimi, 39 milyon ton olarak gerçekleşirken, buğday üretimi %5,5, arpa üretimi ise %12,0 oranında azalmıştır. Özellikle çavdar ve yulaf üretimi, sırasıyla %15,7 ve %4,9 oranında gerilemiştir. Mısır üretimi de %10,0 oranında bir düşüş yaşamıştır. Ancak, kuru baklagillerde nohut, fasulye ve kırmızı mercimek üretimi oldukça iyi seviyelerde kalmış, sırasıyla 575 bin ton, 279 bin ton ve 405 bin ton olarak kaydedilmiştir.
Sebze Üretiminde Önemli Artışlar..
2024 yılı, sebze üretiminde sevindirici bir artış yaşanmıştır. Sebze üretimi, önceki yıla göre %5,6 oranında artış göstererek, yaklaşık 33,6 milyon tona ulaşmıştır. Bu artışta domatesin büyük rolü olmuştur. Domates üretimi %9,9 oranında artarken, salçalık kapya biberde de %21,1’lik bir artış gözlemlenmiştir. Bunun yanı sıra hıyar ve sivri biber üretiminde de bazı artışlar yaşanmıştır. Ancak, beyaz lahana üretimi %5,0 oranında azalmıştır.
Meyve Üretiminde Karışık Sonuçlar!
Meyve üretimi, 2024 yılında toplamda %2,1 oranında artış göstermiş ve yaklaşık 28 milyon ton olarak kaydedilmiştir. Ancak, meyve türlerinde karışık bir tablo ortaya çıkmıştır. Elma üretimi %4,0 oranında azalırken, çilek üretimi %10,4 azalmıştır. Bununla birlikte, nar üretimi %10,1 oranında artarken, üzümde %2,0’lik bir artış yaşanmıştır. Turunçgil meyvelerinde ise ciddi düşüşler yaşanmıştır. Mandalinada %32,7, portakalda %30,3 ve limonda %25,6 oranında azalma olmuştur. Fakat, sert kabuklu meyvelerde ise olumlu gelişmeler yaşanmıştır. Fındık üretimi %10,3 artarken, cevizde %18,3, Antep fıstığında ise %117,6’lık büyük bir artış yaşanmıştır. Zeytin üretiminde ise %146,7 oranında bir artış gözlemlenmiştir.
Süs Bitkileri Üretimi Azaldı!
2024 yılı, süs bitkileri üretimi açısından olumsuz bir yıl olmuştur. Süs bitkileri üretimi, önceki yıla göre %6,1 oranında azalmıştır. Bu azalma, kesme çiçeklerin üretimindeki %0,1’lik küçülme ve diğer süs bitkilerinin üretimindeki %17,4’lük ciddi düşüşten kaynaklanmaktadır. Kesme çiçeklerin toplam süs bitkileri üretimi içindeki oranı ise %69,5 olarak kaydedilmiştir. Bu alandaki azalış, özellikle süs bitkilerinin yoğun şekilde yetiştirildiği bölgelerdeki çiftçiler için olumsuz bir gelişme olmuştur.
2024 Yılı İçin Genel Değerlendirme!
2024 yılı, Türkiye’nin tarımsal üretiminde karışık bir tabloya sahne olmuştur. Tahıl ürünlerindeki azalmalar, özellikle ülkenin gıda güvenliği açısından önemlidir. Tahıl üretimindeki düşüşler, özellikle buğday ve mısır gibi temel gıda ürünlerinde, gıda fiyatlarını ve ithalatı etkileyebilir. Ancak sebze ve meyve üretiminde yaşanan artışlar, gıda sektöründe olumlu bir gelişme olarak öne çıkmaktadır. Meyve üretimindeki artışlar, özellikle nar, üzüm ve sert kabuklu meyvelerdeki yükselişler, iç piyasa talebini karşılayacak ve ihracat potansiyelini artıracak nitelikte.
Süs bitkileri üretimindeki düşüş ise, bu alanda faaliyet gösteren üreticiler için önemli bir uyarı niteliğindedir. Tarım politikalarının ve teşviklerin bu alanı da kapsayacak şekilde genişletilmesi gerekebilir.
2024 yılı, Türkiye tarımında verimlilik, kalite ve çeşitlilik açısından olumlu gelişmelerin yaşandığı bir yıl olmuştur. Ancak tahıl ve bazı meyve türlerinde yaşanan olumsuzluklar, tarım sektöründe sürdürülebilirlik ve verimlilik artırıcı politikaların önemini bir kez daha ortaya koymuştur. Gelecek yıllarda, verimlilik artırıcı önlemler, daha sürdürülebilir tarım tekniklerinin benimsenmesi ve bölgesel farklılıkların dikkate alınarak daha hedeflenmiş stratejiler geliştirilmesi büyük önem taşımaktadır. Bu tür veriler, sadece üreticilerin değil, aynı zamanda tarım sektörüne yönelik yapılan yatırımların da doğru yönlendirilmesi açısından büyük önem taşımaktadır.
