Tarık Akan, asıl adıyla Tarık Tahsin Üregül, 13 Aralık 1949 tarihinde İstanbul’da dünyaya geldi. Babası subay, annesi ise ev hanımıydı. Ailesi sık sık şehir değiştirince Tarık Akan çocukluğunu Erzurum, Kayseri ve İdil gibi farklı şehirlerde geçirdi. Babasının mesleği gereği disiplinli bir yaşam içinde büyüdü. Lise öğrenimini Bakırköy'de tamamladıktan sonra, Yıldız Teknik Üniversitesi’nde makine mühendisliği eğitimi aldı. Ancak daha sonra bu bölümü bırakıp Gazetecilik Yüksek Okulu’na geçti ve buradan mezun oldu.
Sinemaya Giden Kapılar Nasıl Aralandı
Tarık Akan’ın oyunculuk serüveni, 1970 yılında katıldığı bir sinema artisti yarışmasında birinci olmasıyla başladı. O dönemdeki adıyla "Ses" dergisi tarafından düzenlenen bu yarışma, onun hayatını tamamen değiştirdi. Yarışma sonrası sinema dünyasına adım attı ve 1971’de Emine filmiyle beyazperdedeki ilk rolünü aldı. İlk yıllarında romantik genç rolleriyle tanındı ve kısa sürede özellikle kadın izleyicilerin gözdesi haline geldi.
Jönlükten Karakter Oyunculuğuna Geçiş
1970’lerin sonuna doğru Tarık Akan, sadece yakışıklı bir jön olarak kalmayı reddetti. Sinemada kendisini daha çok geliştirmek isteyen oyuncu, politik ve sosyal içerikli filmlerde rol almaya başladı. Usta yönetmenler Erden Kıral, Zeki Ökten, Şerif Gören ve Yavuz Özkan’la çalışarak "Yol", "Sürü", "Maden" gibi dönemin çok ses getiren filmlerinde başrol oynadı. Bu filmlerle sinemada derinlikli karakterleri başarıyla canlandırarak halkın gönlünde çok daha güçlü bir yere yerleşti.
Yol Filmindeki Başarısı Uluslararası Sahnede Yankı Buldu
1982 yapımı "Yol" filmi, Yılmaz Güney’in senaryosunu yazdığı ve Şerif Gören’in yönettiği bir başyapıttı. Tarık Akan’ın başrolünde oynadığı bu film, Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye ödülünü kazandı ve böylece Türk sineması dünya çapında bir başarıya imza attı. Akan, filmdeki performansıyla uluslararası eleştirmenlerden de tam not aldı.
Sadece Sinema Değil, Fikir İnsanı Olarak Da Tanındı
Tarık Akan oyunculuğunun yanı sıra toplumsal olaylara duyarlılığıyla da biliniyordu. 1980'li yıllarda siyasi duruşu nedeniyle sıkıntılar yaşadı. Hatta bir dönem tutuklandı ve yargılandı. Ancak fikirlerinden asla ödün vermedi. Demokratik, laik ve özgür bir Türkiye için düşüncelerini her fırsatta dile getirdi. Bir yandan kitaplar yazdı, bir yandan genç kuşaklara örnek olmaya devam etti.
Eğitime Verdiği Önem ve Okulculuk Hayatı
Tarık Akan, 1991 yılında annesi adına kurduğu Özel Taş Koleji ile eğitime de el attı. Eğitimin toplumdaki yeri ve önemine inanan sanatçı, bu okulla birlikte pek çok gencin hayatına dokundu. Sadece sanatçı değil, aynı zamanda bir eğitim gönüllüsü olarak da hatırlanıyor.
Aldığı Ödüller ve Unutulmaz Katkıları
Kariyeri boyunca pek çok ödüle layık görülen Akan, Antalya Altın Portakal Film Festivali başta olmak üzere sayısız ulusal ve uluslararası ödül kazandı. "Canım Kardeşim", "Hababam Sınıfı", "Yol", "Sürü", "Pehlivan", "Deli Deli Küpeli" gibi filmlerle hafızalara kazındı.
Vefatı ve Ardından Kalan Büyük İz
Tarık Akan, 16 Eylül 2016’da İstanbul’da hayatını kaybetti. 66 yaşında aramızdan ayrılan sanatçının ölüm nedeni akciğer kanseriydi. Cenazesi büyük bir kalabalığın katılımıyla Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi. Ardında sadece yüzlerce film değil, aynı zamanda onurlu bir yaşam, sağlam bir duruş ve saygın bir kişilik bıraktı.
