1 Ocak 2025 itibarıyla tüm işyerlerinde, çalışan sayısına ve tehlike sınıfına bakılmaksızın iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu başladı. 12 yıldır ertelenen İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, bu tarihten itibaren uygulamaya konuldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, düzenlemenin iş kazalarını azaltmayı ve işyerlerinde güvenli çalışma ortamını artırmayı hedeflediği belirtildi.
Kimleri Kapsıyor?
Kanun, muhasebe bürolarından anaokullarına, restoranlardan kuyumculara kadar geniş bir işletme yelpazesini kapsıyor. Tehlike sınıflarına göre iş güvenliği uzmanlarının görevlendirilmesi şu şekilde düzenlendi:
- Az tehlikeli işyerlerinde C, B ve A sınıfı uzmanlar,
- Tehlikeli işyerlerinde B ve A sınıfı uzmanlar,
- Çok tehlikeli işyerlerinde sadece A sınıfı uzmanlar çalışabilecek.
Cezalar ve Maliyetler
Yeni düzenlemeye uymayan işyerleri ciddi para cezalarıyla karşı karşıya kalacak. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurmayan işyerlerine ayrı ayrı ceza uygulanacak. Az tehlikeli işyerlerinde ceza tutarları 92 bin 403 TL’den başlarken, çalışan sayısına göre bu rakam 138 bin 604 TL’ye kadar çıkıyor.
Küçük İşletmeler İçin Alternatif Çözümler
Bakanlık, 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için özel bir düzenleme hazırladı. Bu işletmelerin işverenleri veya vekilleri, gerekli eğitimi tamamlayarak iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini kendileri yürütebilecek. Açık öğretim kurumları ve üniversitelerle yapılan protokoller çerçevesinde eğitimler düzenleniyor.
Maliyetler Ne Kadar?
İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanlarının ücretleri de belirlendi:
- Tam zamanlı bir iş güvenliği uzmanı için maaşlar 28 bin TL ile 47 bin TL arasında değişiyor.
- İşyeri hekimlerinin aylık net ücreti ise 221 bin TL olarak açıklandı.
Kısmi zamanlı çalışanlar için saatlik ücretler uzmanlık seviyesine göre değişiklik gösteriyor:
- C sınıfı uzman: 130,7 TL/saat,
- B sınıfı uzman: 189,8 TL/saat,
- A sınıfı uzman: 221,8 TL/saat.
Bir işyerinde tam zamanlı bir iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurmanın aylık maliyeti ortalama 260 bin TL’ye ulaşıyor. Ancak, haftada 1 saat uzman ve 1 saat hekim çalıştıran küçük işletmeler için bu maliyet yaklaşık 3 bin 885 TL olarak hesaplanıyor.
Esnafa Kolaylık Sağlanacak
Bakanlık, küçük esnafın yükünü hafifletmek için ek düzenlemeler üzerinde çalıştıklarını duyurdu. Bakkal, manav, terzi, emlak bürosu gibi küçük işletmelerin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini düşük maliyetle karşılamaları için çeşitli kolaylıklar sağlanacağı belirtildi.
