Resmi Gazetede yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararına göre Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) hakkında kararda değişikliğe gidildi. Buna göre dökme ve varil zeytinyağı, DFİF çerçevesinde ihracatında kesintisi yapılacak mallar listesine eklendi. Yayınlandığı tarih itibariyle yürürlüğe giren kararla dökme ve varil zeytinyağı ihracatında kilogram başına 20 cent DFİF kesintisi yapılacak.
"Türkiye büyük bir tedarikçi olarak görülüyor"
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Marmarabirlik Yönetim Kurulu Başkanı Hidamet Asa, “Fon uygulamasını doğru buluyorum. Geçtiğimiz yıl İspanya ve Avrupa ülkelerinde kuraklık sebebiyle büyük bir rekolte kaybı yaşandı. Bu sene de rekolte kaybı yaşanacağına yönelik bilgiler gelmekte. Dolayısıyla dökme zeytinyağı temini açısından Türkiye büyük bir tedarikçi olarak görülüyor. Türkiye’de stoklarda bulunan zeytinyağını İspanya, İtalya gibi birçok Avrupa ülkesi varil bazında dökme olarak alıyor. Devlet buna küçük bir önlem hedefiyle fon uygulamasını başlattı. Bunu doğru buluyorum. Markalı ve ambalajlı zeytinyağı ihracatının üreticiye ve ülke ekonomisine katkısı dökme zeytinyağı ihracatına göre çok daha fazladır” diye konuştu.
"Üreticiye değil, aracıya kazanç sağlayacaktır"
Dökme zeytinyağı litre fiyatının 80-90 liradan 160-170 lira seviyesine çıktığını hatırlatan Başkan Asa şunları kaydetti;
"Bu rakamlar, tüketici bazlı değerlendirildiği rafta ambalajlı zeytinyağı litre fiyatının 200-250 lira arasında olacaktır. Yıllardır Türkiye’de zeytinyağı tüketiminin artırılması için büyük uğraş verildi. Bugün kişi başına 3 litreye yakın bir tüketim varken, oluşan bu fiyatlarla tüketimin azalacağının da hesabını yapmak gerekir. Bu dönemde zeytinyağı fiyatının yukarı yönlü hareketi üreticiye değil, aracıya kazanç sağlayacaktır. Türkiye Kasım 2022’den bu yana 135 bin ton zeytinyağı ihracatı gerçekleştirdi. Bunun yaklaşık 22 bin tonu ambalajlı, kalan 113 bin tonu ise dökme olarak satılmıştır. Marmarabirlik olarak bu konu ile ilgili fikrimiz çok nettir. Eğer tüketiciyi ve sektörün geleceğini düşünüyorsak, zeytinyağı üretimi ve tüketimini artırmak istiyorsak, dökme zeytinyağı ihracatından çok, ambalajlı zeytinyağı ihracatını teşvik etmeliyiz. Markalı ve ambalajlı zeytinyağı ihracatı, Türk Malı Zeytinyağı ürünlerinin dünya çapında bilinirliğini artırmasına ve ülkemizin tanıtılmasına da büyük katkı sağlayacaktır. Ayrıca ambalajlı zeytinyağı üretimi ve ihracatı, şişesinden, tenekesine, kapağından, etiketine kadar farklı sektörlerin de kazanmasına, büyümesine öncülük edecektir.”
"Yılların emeği boşa gidebilir"
İç pazarda zeytinyağı fiyatlarının artmasının tüketiciyi farklı yağlara yönlendireceğini ifade eden Başkan Hidamet Asa, “Yıllardır zeytinyağı tüketimini artırmak için verilen emek boşa gidebilir. Şu an çok erken olsa da rekolte açısından geçtiğimiz yıla göre yüzde 30-40 civarında kayıp olacağı bilgileri gelmektedir. Özellikle sofralık zeytinde Marmarabirlik’in kooperatif bölgeleri faaliyet alanında bu kayıp görünüyor. Bugün dökme zeytinyağı fiyatları 160-170 TL’leri buldu. Şu dönemde aracı kazanıyor. Hasat dönemi geldiğinde aracıların üreticiden aynı fiyatlarla almasını arzu ediyoruz. Hasat dönemine az kaldı, hep birlikte göreceğiz. Bazı çevrelerce zeytin ve zeytinyağı rekoltesinin çok yüksek olacağı yönünde açıklamalar yapıldığını görüyoruz. Bu açıklamalara katılmıyoruz. Hem sofralık zeytinde hem de zeytinyağında rekolte kaybı yaşanacağını öngörüyoruz. Marmarabirlik olarak ortaklarımızı koruyup kollayan bir anlayışla hareket ediyoruz. Bu yıl zeytin üreticisi ortaklarımızın kazanacağı bir yıl olacak” diye konuştu.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı ihracatı, bu yılın ilk 6 ayında geçen yılın ilk yarısına kıyasla yüzde 190 oranında arttı ve 560 milyon dolar seviyelerine yükseldi. Türkiye, 2022’nin 12 ayında toplam 495,8 milyon dolarlık zeytin ve zeytinyağı ihracatı yapmıştı. Zeytin ve zeytinyağında rekabet içinde olduğu İspanya’ya Türkiye bu 6 aylık toplamda 204 milyon dolarlık ihracat yaptı. Geçen yıl aynı dönemdeki dış satım 7,5 milyon dolar seviyesindeydi.
