Tufts Üniversitesi’nde doktora eğitimi gören Fulbright bursiyeri Rümeysa Öztürk, ABD İç Güvenlik Bakanlığı’na bağlı ICE ajanları tarafından gözaltına alındı.
Rümeysa Öztürk Kimdir?
Rümeysa Öztürk, Amerika Birleşik Devletleri’nde Tufts Üniversitesi’nde doktora eğitimi gören Türk vatandaşı bir akademisyen. Lisans eğitimini İstanbul Üniversitesi’nde, yüksek lisansını ise Columbia Üniversitesi Teachers College’da tamamladı. Öztürk, Fulbright bursiyeri olarak “Çocuk Eğitimi ve İnsan Gelişimi” alanında doktora yapıyordu.
Neden Gözaltına Alındı?
25 Mart 2025 tarihinde Massachusetts eyaletinde, Somerville’deki evinin yakınında iftara gitmek için yola çıkan Rümeysa Öztürk, ABD İç Güvenlik Bakanlığı’na bağlı Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) ajanları tarafından gözaltına alındı. Olay anına dair görüntülerde, sivil kıyafetli ve maskeli ICE ajanlarının Öztürk’ü çevrelediği, telefonuna el koyduğu ve kısa süre içinde kelepçeleyerek araca bindirdiği görülüyor.
ICE, Öztürk’ün “Hamas’ı destekleyen faaliyetlerde bulunduğu” gerekçesiyle gözaltına alındığını duyurdu. Ancak Öztürk’ün avukatı Mahsa Khanbabai, müvekkilinin geçerli F-1 öğrenci vizesi bulunduğunu ve yasa dışı hiçbir faaliyet içinde olmadığını savundu.
Öztürk’ün adı, Mart 2024’te okul gazetesinde yayımlanan bir makalede geçti. Bu yazıda, İsrail karşıtı protestolara üniversitenin yetersiz tepkisi eleştirilmiş ve okul yönetiminden İsrail ile ilişkileri kesmesi talep edilmişti.
Yargı Yetkisi Tartışması ve ICE’nin Tartışmalı Nakli
Öztürk'ün gözaltına alınmasının ardından avukatları Boston Federal Mahkemesi’ne “habeas corpus” davası açtı. 3 Nisan'da görülen ilk duruşmaya Rümeysa Öztürk, eyalet dışında tutulduğu için uzaktan katıldı.
ICE, Öztürk’ü tutukladıktan sadece saatler sonra, Boston’da görülmesi planlanan duruşmadan dakikalar önce Vermont’a, ardından Louisiana’ya nakletti. Mahkeme, naklin zamanlamasını eleştirerek bunun “yargı yetkisini aşındırmaya yönelik bir hamle olabileceğini” belirtti.
Öztürk’ün avukatları, müvekkillerinin yaklaşık 20 saat boyunca nerede olduğunun bilinmediğini, telefonuna erişimin engellendiğini ve avukatıyla iletişim kurmasına izin verilmediğini açıkladı. ICE’nin bu hareketi, “anayasal hakların ihlali” ve “yargıya müdahale” olarak yorumlandı.
Duruşmaya başkanlık eden Yargıç Denise J. Casper, ICE’ın mahkeme kararından dakikalar önce nakil yapmasının ciddi bir yargı istismarı olabileceğini vurguladı. Mahkeme, yetki tartışmalarının ardından duruşmayı ileri bir tarihe erteledi.
