Bursa’da Kız Kulesi Olduğu Doğru Mu?
İstanbul’un ortasında, denizin içinde yer alan meşhur Kız Kulesi kadar bilinmese de Bursa’da da halk arasında “kız kulesi” olarak anılan bir yapı bulunuyor. Ancak bu kule, denizle değil, dağla bütünleşmiş bir siluete sahip. Bursa’nın tarihi Tophane semtinde yer alan ve asıl adı “Tophane Saat Kulesi” olan bu yapı, halk arasında zamanla “Bursa’nın Kız Kulesi” ismiyle anılmaya başlamış. Bu adlandırmanın altında ise sadece mimari değil, bir de hüzünlü bir hikâye saklı.
Tophane Saat Kulesi Neden Kız Kulesiyle Özdeşleştiriliyor?
1905 yılında II. Abdülhamid döneminde inşa edilen bu kule, altı katlı ve dört cephesinde saat bulunan bir Osmanlı saat kulesidir. Yangın gözetleme ve zaman bildirme amacıyla yapılan kule, bulunduğu yüksek konum sayesinde tüm Bursa’yı gözler önüne serer. Ancak kulenin zamanla “kız kulesi” olarak anılmasının sebebi sadece mimari güzelliği değil, halk arasında dilden dile aktarılan duygusal bir hikâyedir.
Bursa Kız Kulesi Efsanesi Nedir?
Anlatılan rivayete göre, geçmişte bölgede yaşayan bir paşanın güzel bir kızı vardır. Bu genç kız, halka yukarıdan bakan kulede sık sık vakit geçirir, zaman zaman kuleye yalnız çıkar, gün batımını izler, şiirler yazarmış. Ancak gönlünü halktan biri olan bir delikanlıya kaptırınca, ailesi bu ilişkiye karşı çıkar. Zamanla yaşadığı baskılara dayanamayan genç kız, bir gün kulenin en üst katına çıkar ve ardından kimsenin ulaşamayacağı o yükseklikten kendini boşluğa bırakır. O günden sonra, kule halk arasında “kız kulesi” olarak anılmaya başlar. Bu olayın tarihi kesin olarak bilinmese de, Bursa halkı bu hikâyeyi kuşaktan kuşağa aktarmış, zamanla gerçek bir isim gibi benimsemiştir.
İstanbul’daki Kız Kulesiyle Karışması Nasıl Ortaya Çıkıyor?
İki kule arasında mimari ve coğrafi farklar büyük olsa da isim benzerliği ve her iki yapının da hikâyelerle anılması, karışıklığa yol açabiliyor. Ayrıca dijital haritalarda veya gezgin bloglarında “Bursa Kız Kulesi” ifadesi geçince, ziyaretçiler bu kulenin İstanbul’daki kuleyle benzer olduğunu düşünebiliyor. Ancak Bursa’daki yapı, denizden değil, tepelerden şehre bakan bir saat kulesidir.
Tophane Saat Kulesinin Tarihçesi ve Mimarisi
Bursa’nın en eski semtlerinden biri olan Tophane’de yer alan bu kule, yaklaşık 33 metre yüksekliğe sahip ve altı katlı bir yapıdır. 1905’te inşa edilmiştir ve zamanla hem saat kulesi hem de yangın gözetleme amacıyla kullanılmıştır. Kulenin dört cephesine de büyük saatler yerleştirilmiştir ve bugünkü görünümüne yapılan restorasyonlar sayesinde kavuşmuştur. Özellikle gece saatlerinde ışıklandırmasıyla birlikte Bursa manzarasının yıldızı hâline gelir.
Tophane ve Çevresi Neden Önemli?
Tophane sadece bu kuleyle değil, aynı zamanda Osman Gazi ve Orhan Gazi’nin türbelerinin de bulunduğu tarihî bir bölgedir. Kuleye çıkan yolda Osmanlı surlarının kalıntıları, tarihi mezarlıklar ve çınar ağaçları eşliğinde yürüyerek geçmişe kısa bir yolculuk yapılabilir. Ziyaretçiler kuleye çıkarak hem Bursa’yı kuş bakışı izleyebilir hem de bu mistik atmosferi hissedebilir.
Kulenin Bakımı ve Korunması Nasıl Sağlanıyor?
Tophane Saat Kulesi, zaman içinde çeşitli dönemlerde restore edilmiştir. 1970'li ve 1990'lı yıllarda yapılan restorasyonlarla yapı güçlendirilmiş ve günümüzdeki görünümüne kavuşturulmuştur. Şu an Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından koruma altındadır ve turizme açık durumdadır. Yerli ve yabancı ziyaretçilerin ilgi odağı olan bu kule, aynı zamanda düğün ve özel fotoğraf çekimleri için de tercih ediliyor.
Bursa’da denizin ortasında bir kız kulesi yoktur ama şehrin kalbinde, yükseklerde duran ve halkın belleğinde “kız kulesi” olarak anılan bir saat kulesi vardır. Bu yapı, sadece tarihi dokusuyla değil; içinde sakladığı hüzünlü efsanesiyle de dikkat çeker. Resmî adı Tophane Saat Kulesi olsa da, Bursa halkının belleğinde bir “kızın hikâyesiyle” özdeşleşerek hafızalara kazınmıştır.
