İnsan sağlığına zararlı tüm içecek ve yiyecekler dinimizde haramdır
Dinimizde yiyecek ve içeceklerde temel ölçü insan sağlığıdır. Bu sebeple dinimizde sarhoşluk veren içecekler haramdır. Sarhoş olmayacak kadar içilse de, içkilerin çoğu haram olduğu gibi azı da haramdır.
Şeytan işi pislik içecekler haramdır
Müslüman'ın alkollü içki ve uyuşturucudan uzak durması gerekir.
Kur'an-ı Kerim'de, “Ey iman edenler! Şarap, kumar, dikili taşlar,putlar ve şans okları birer şeytan işi pisliktir. Onlardan uzak durun ki, kurtuluşa eresiniz. Şeytan şarap,içki ve kumar yoluyla aranıza düşmanlık ve kin sokmak ve sizi Allah'ı anmaktan ve namaz kılmaktan alıkoymak ister. Artık bunlardan vazgeçtiniz değil mi?” buyurulmaktadır. (Mâide, 5/90-91)
Hadislerde de sarhoşluk veren bütün maddelerin içilmesi/alınması yasaklanmıştır. Nitekim Hz. Peygamber, “Sarhoşluk veren her içki haramdır” (Buhâri, Vudû, 71; Edeb, 80; Müslim, Eşribe, 7);
“Çoğu sarhoşluk veren şeyin azı da haramdır” buyurmuştur. (Ebû Dâvud, Eşribe, 5: Tirmizî, Eşribe, 3)
Yasalarımızda Alkolsüz İçeceklerle İlgili Düzenlemeler
Ülkemizde alkolsüz içeceklerle ilgili düzenlemeler, 2007/26 tarih ve sayılı “Türk Gıda Kodeksi-Alkolsüz İçecekler Tebliği” ile yapılmaktadır.
Bu Tebliğde alkolsüz içecekler; "meyveli içecek, aromalı içecek, meyveli şurup, aromalı şurup, meyveli içecek tozu, aromalı içecek tozu, meyveli doğal mineralli içecek, aromalı doğal mineralli içecek, yapay soda, kola, tonik ve aromalı suyu kapsar” şeklinde sıralanmaktadır.
Tebliğin 5. maddesinin (b) bendinde “Bu Tebliğ kapsamında yer alan içeceklerde üretimin doğasından kaynaklanabilecek etil alkol miktarı en çok 3,0 g/L olmalıdır” hükmü yer almaktadır. Bu hüküm, bu tür ürünlerin kalite özelliklerinin fermantasyon yoluyla değişikliğe uğramasını kontrol etmek amacıyla düzenlenmiştir.
Tebliğden anlışalacağı gibi gazoz ve diğer gazlı içeceklerde yasal olarak etil alkol miktarı en çok 3,0 g/L olabilmektedir.
Doğal Alkol İçeriği Caiz mi?
Gazoz gibi alkolsüz içeceklerin üretiminde çeşitli meyve/meyve sularının yanı sıra aromatik bileşikler de kullanılabilmektedir. Meyvelerin bünyesinde doğal olarak % 0,1-0,3 oranında alkol bulunabildiği gibi, aromatik bileşenlerin kullanılması durumunda ürün içinde etil alkol, keton, ester vb. bileşikler de oluşabilmektedir.
Hatta ekmek de dahil birçok fermente üründe üretim sonucunda az miktarda alkol ortaya çıkabilmektedir. Ancak bu ürünlerin tüketilmesi, o gıdanın alkol olarak tüketimi anlamına gelmemektedir.
Dolayısıyla, bileşiminde % 0,3 gr./litre ve daha az oranda alkol bulunan gıda maddelerinin tüketimi, alkol alımı amaçlı değildir. Meyve, ekmek gibi ürünlerde doğal olarak bulunan, sarhoşluk özelliği olmayan az miktardaki bu alkol ürünün helal olmasını bozmaz.
Din İşleri Yüksek Kurulu Kararı
Din İşleri Yüksek Kurulu'nun bu konudaki kararı şöyledir: "Diğer taraftan bu tür içeceklerde bulunan alkol miktarı ile bir insanı sarhoş edebilecek alkol oranı ve karaciğerin alkolü parçalayarak dışarı atma oranı dikkate alındığında, % 0,3 veya daha az oranda alkol içeren yiyecek ve içeceklerin tüketilebilecekleri en üst düzeylerde bile, içerdikleri alkolden dolayı, kişilerin reflekslerinde olumsuz bir gelişmeye neden olmayacakları konunun uzmanları tarafından belirtilmektedir. Bu itibarla, söz konusu gazlı içeceklerin alkollü içecekler sayılamayacağına karar verildi."
Gazlı İçecekler ve Şüpheler
Gazoz veya başka bir isimle isimlendirmeden kurallar üzerinden yürümemiz gerekiyor. Kural şudur: Allah Teala'nın nimetleri aslında mubahtır. Katı yiyecekler veya sıvı içecekler bu kural açısından aynıdır.
Elde ediliş tarzı helal olmayanlar, yenmesi ve içilmesi yasak, haram olan domuz, kan ve alkol gibi şeyler ise tüketilemez. Üretilirken bunların katıldığı ürün ve gıdalar da haram olur. Bir de tıbben sakıncalı bulunanlar veya bir şahsa uzman doktorun yasakladığı şeyler de mubah değildir.
Takvayı ölçü alanlar şüpheli şeylerden de kaçınmalı
Gazozların muhtevasında alkol bulunduğu yolunda bilgiler mevcuttur. Üretici firmaların da 'yoktur' şeklinde bir beyanı olmamıştır. Buna göre bir alkol şüphesi en azından vardır. Takva bir hayat için şüpheli şeylerden kaçınmamız şarttır. Kaldı ki, gazoz türü içeceklerin tıp açısından da uygun görülmediğini biliyoruz.
Ancak tüm gazozlar ve gazlı içecekler için haram denebilecek kesin bir bilgi elimizde yoktur. Bunun için gazlı içecekleri şüpheli şeyler olarak görüyor ve uzak duruyoruz.
Kımız İçmek Caiz mi?
Kımız, genel olarak kısrak sütünün mayalanması (fermantasyon) ile elde edilen ekşi bir içecek türüdür. Fermantasyon süresine göre kımızın içindeki alkol oranı değişmekte olup tatlı, orta sert ve sert olmak üzere üç farklı türü bulunmaktadır.
Dinimizde sarhoşluk verecek derecede mayalanmış içeceklerin tüketilmesi haramdır. Zira Hz. Peygamber (s.a.s.) bu konuda şöyle buyurmaktadır: “Sarhoşluk veren her şey haramdır. Çoğu sarhoş eden şeyin azı da haramdır” (İbn Mace, Eşribe, 10).
Din İşleri Yüksek Kurulu'nun kımız hakkında 15.09.2020 tarihli kararı şöyledir: "Buna göre içinde sarhoş edecek düzeyde alkol bulunmaması durumunda kımızın tüketilmesi caiz, aksi takdirde caiz değildir."
Gazlı İçeceklerde ve Gazozlarda Alkol Var mı?
Yazımızın sonunda bu soruya tekrar net olarak cevap verelim. Evet gazlı içeceklerin ve gazozların çoğunda az miktarda da olsa alkol olması mümkündür.
Kola, meyveli veya sade gazoz, enerji içeceklerinin içerisine çözü ve koruyucu olarak dışarıdan alkol eklenir. İlgili yasal tebliğ buna izin vermektedir. Bu sebeple helal sertifikası olmayan gazlı içecekler ve gazozlar şüphelidir.
Gazozlarda, colalarda ve enerji içeceklerin üretiminde dışarıdan eklenen etil alkol yapısını değiştirmeden etil alkol olarak kalır, sirkeleşmez. Sonuç olarak bu şartlarda üretilen gazlı içeceklerin tüketilmesine caiz demek mümkün değildir.
