15 Kasım, tarih boyunca pek çok önemli olayın yaşandığı bir gün olarak karşımıza çıkıyor. Bu günde hem dünya çapında hem de Türkiye’de iz bırakan gelişmeler yaşandı. İşte 15 Kasım’ın tarihsel önem taşıyan olayları ve günümüze etkileri…
1315 – Morgarten Muharebesi:
15 Kasım 1315, İsviçre tarihinde çok önemli bir yer tutar. İsviçre Konfederasyonu, Habsburg Hanedanı’na karşı zafer kazandığı Morgarten Muharebesi'ni kazandı. Bu zafer, İsviçre'nin bağımsızlık yolundaki ilk önemli adımını oluşturdu. Habsburg Hanedanı'nın Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu'nun kontrolü altındaki topraklara karşı verilen bu zafer, İsviçre'nin birleşik bir devlet olma yolunda attığı ilk somut adım olarak kabul edilir. Bu savaş, aynı zamanda İsviçre'deki özgürlük mücadelesinin simgelerinden biri haline gelmiştir.
1638 – Osmanlı Ordusu Bağdat’ı Kuşatmaya Başladı!
Osmanlı İmparatorluğu'nun gücünü hissettirdiği bir başka önemli tarih ise 15 Kasım 1638. Osmanlı ordusu, Bağdat'ı kuşatmaya başladı. Bu kuşatma, Osmanlı İmparatorluğu’nun Safevi Devleti'ne karşı gerçekleştirdiği en büyük askeri harekâtlarından biriydi. Bağdat, Osmanlılar için stratejik bir öneme sahipti ve bu kuşatma, uzun süre sürecek olan Bağdat Seferi'nin başlangıcını işaret ediyordu. Sonunda Bağdat’ın ele geçirilmesiyle, Osmanlı İmparatorluğu, bölgedeki hakimiyetini pekiştirmiş oldu.
1889 – Brezilya'da Cumhuriyet İlan Edildi!
15 Kasım 1889, Brezilya için önemli bir dönüm noktasıydı. Brezilya'da monarşi devrildi ve cumhuriyet ilan edildi. Brezilya'da imparatorluk sona ermiş, yerine cumhuriyetçi bir hükümet kurulmuştu. Bu olay, Latin Amerika'da monarşinin son bulduğu ve cumhuriyetçi yönetimlerin güç kazandığı dönemin bir simgesiydi. Brezilya’nın cumhuriyetle tanışması, bölgenin gelecekteki siyasi yapısını şekillendiren önemli bir gelişmeydi.
1920 – Milletler Cemiyeti İlk Toplantısını Yaptı!
Birinci Dünya Savaşı’nın ardından kurulan ve savaşın yıkıcı etkilerini telafi etmek için uluslararası bir yapı oluşturma çabası Milletler Cemiyeti'ni doğurdu. 15 Kasım 1920, Milletler Cemiyeti'nin ilk toplantısının yapıldığı tarihti. Cenevre’de toplanan bu ilk oturum, dünya barışını sağlamak amacıyla ülkeler arası diplomatik ilişkilerin gelişmesine zemin hazırladı. Milletler Cemiyeti, Birleşmiş Milletler’in temellerinin atıldığı bir yapı olarak tarih sahnesindeki yerini aldı.
1937 – Dersim Harekâtı Seyit Rıza'nın İdamı!
Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki en acı olaylardan birisi de 15 Kasım 1937’de yaşandı. Dersim Harekâtı'nın ilk adımı atıldı ve Seyit Rıza, 6 arkadaşıyla birlikte idam edildi. Dersim İsyanı, 1930’ların sonlarında özellikle bölgedeki aşiretlerin ve halkın merkezi hükümete karşı gösterdiği direnişi simgeliyor. Seyit Rıza ve arkadaşlarının idamı, bölgedeki direnişi kırma çabalarının bir parçasıydı ve uzun yıllar boyunca Türkiye'nin demokrasi mücadelesine gölge düşüren bir konu oldu.
1969 – Washington’da Vietnam Savaşı’na Karşı Büyük Gösteri!
15 Kasım 1969, Vietnam Savaşı’nın en kritik dönemlerinden birine denk gelen bir tarihti. Washington, DC’de yapılan çeyrek milyon kişilik büyük bir gösteri, Amerikan halkının savaş karşıtı tutumunu açıkça sergiledi. Vietnam Savaşı, dünya çapında büyük protestolarla karşılandı. Göstericiler, savaşın sona erdirilmesini talep ederken, Amerikan hükümetinin savaş politikalarına karşı büyük bir ses yükseltti. Bu gösteri, Vietnam Savaşı’na karşı olan halk hareketinin zirveye ulaştığı anlardan biriydi.
1971 – Intel, Dünyanın İlk Mikroişlemcisini Tanıttı’
Teknolojinin dönüm noktalarından biri 15 Kasım 1971’de yaşandı. Intel, dünyanın ilk ticari mikroişlemcisi olan 4004’ü piyasaya sürdü. Bu işlemci, bilgisayarların daha küçük, daha güçlü ve daha verimli hale gelmesinin kapılarını araladı. Mikroişlemcilerin gelişmesi, kişisel bilgisayar devrimini tetikleyerek modern dijital dünyaya adım atılmasına olanak sağladı. Intel'in bu buluşu, günümüz bilgisayar teknolojisinin temellerini atmış oldu.
1983 – Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti İlan Edildi!
15 Kasım 1983, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin ilan edilmesinin tarihiydi. Kıbrıs'ın kuzeyinde, Türk nüfusunun yaşadığı bölgede kurulan bu bağımsız devlet, uluslararası arenada çok sayıda zorlukla karşılaşmış olsa da bölgedeki siyasi yapıyı değiştirdi. Kuzey Kıbrıs, Türkiye tarafından tanınan ilk ve tek devlet olarak günümüze kadar varlığını sürdürdü.
2000 – Manisa'da İşkence Davası..
Türkiye’nin yakın tarihindeki önemli bir olayı 15 Kasım 2000'de yaşandı. Manisa’da, 16 gence işkence yaptığı iddia edilen polisler, üçüncü kez yargılandı ve bu kez cezalandırıldılar. İşkence davaları, Türkiye’nin adalet ve insan hakları konusunda daha fazla reform yapma gerekliliğini ortaya koyan önemli bir dönemeçti. Polislerin daha önce beraat ettiği davada, nihayetinde suçlu bulunarak 5 ila 10 yıl arasında hapis cezasına çarptırıldılar.
2022 – Dünya Nüfusu 8 Milyarı Aştı!
Dünya nüfusunun hızla arttığı ve kaynakların giderek sınırlı hale geldiği bu çağda, 15 Kasım 2022, dünya nüfusunun 8 milyarı geçtiği bir dönüm noktasıydı. Birleşmiş Milletler verilerine göre, dünya nüfusunun bu kadar hızlı bir şekilde artması, küresel kalkınma, kaynakların yönetimi ve çevre üzerindeki baskılar gibi önemli sorunları gündeme getirdi.
15 Kasım, tarihe damgasını vuran bu önemli olaylarla birlikte, sadece geçmişi değil, bugünümüzü ve geleceğimizi şekillendiren bir gün olma özelliği taşıyor. Bu tarih, uluslararası ilişkilerden, teknolojik yeniliklere kadar pek çok alanda insanlık için belirleyici gelişmelerin yaşandığı bir dönüm noktası oldu.
