Kuran-ı Kerim’de geçen sayılardan biri de bin sayısıdır. Bu yazımızda bin sayısının geçtiği ayet-i kerimenin tefsirini paylaşacağız
Kuran-ı Kerim’de bin sayısı
BİN AYDAN HAYIRLI GECE
“Kadir gecesi, bin aydan hayırlıdır.” (Kadir 3)
KADİR GECESİ
1000 aydan daha hayırlı bir gece… Kadir Gecesi…1000 ay, kaç yıl yapar, hesap edelim. Bir yılda 12 ay var. 1000 ayı 12 aya böldüğümüzde 83 yıl yapar. Ortalama bir insan ömrü bu… Bir insan ömrü bir gece; Kadir gecesi…
Kadir gecesi öyle bir gecedir ki, tek başına şeref ve üstünlük bakımından 83 yıldan daha üstündür. Yani bir insan ömründen daha kıymetli...
Arap dilinde, büyük bir sayı anlatılmak istendiğinde “bin” sayısı kullanılır. Biz de çokluğu ifade etmek için örneğin “Bin defa söyledim” deriz.
Kadir kelimesi sözlükte; “hüküm, şeref, güç, yücelik” anlamlarına gelir. Kadir gecesi de Kur’ân-ı Kerîm’in indirilmesi ile şeref ve kıymet bulan gecenin adıdır.
Kadir Gecesi, çok kıymetli bir gece… Neden? Hikmeti nedir? Hikmetini anlamak için surenin tamamının mealine bakalım:
“Biz Kuran’ı Kadir gecesi indirdik. Kadir gecesi’nin değerini bilir misin? Kadir gecesi, 1000 aydan daha değerlidir. O gece; Melekler ve Cebrail, her bir görev için Allah’ın izniyle inerler yeryüzüne… Güneş doğuncaya kadar, bereket ve huzur kaynağıdır o gece.…
Melekler özel olarak iniyor. Peygamberlere inen Hz.Cebrail (a.s.) yeniden yeryüzüne geliyor bu gece....”
KURAN'IN İNDİĞİ AY
Kur’an’ın, indirildiği gecenin hangi ayda olduğunu şu ayet-i kerime haber veriyor bize: “Ramazan ayı öyle bir aydır ki; Kuran o ayda indirildi. O Kuran, insanlara doğru yolu gösterir. Onda doğruluğa dair apaçık deliller vardır.”
Duhân sûresindeki şu ayet-i kerime de bu mübarek gece hakkındadır: “Apaçık olan Kitaba andolsun ki, Biz onu, kutlu bir gecede indirdik.”
Bu gece, Kuran-ı Kerim’in indirildiği gece olduğu için 1000 aydan daha değerlidir. Mevdudî bu ayet-i kerimenin tefsirinde demiştir ki: “Araplarda büyük bir sayı anlatılmak istendiğinde “bin” kelimesi kullanılırdı. Bu nedenle ayetin anlamı “Bu bir gece içinde o kadar büyük iyilik ve hayır yapılmıştır ki insanlık tarihinde, uzun bir zamanda bile, bu kadar hayırlı iş yapılmamıştır.”
Bu ayet-i kerimeleri tefsir eden âlimlerimiz, Kuran-ı Kerim’in Berat gecesi toptan dünya semasına indirildiğini, Kadir gecesinde de Resulullah Efendimiz’e (s.a.v) ilk ayetin geldiğini söylemişlerdir. Kuran-ı Kerim’in, toptan Kadir gecesinde dünya semasına indiğini ve ilk ayetin de aynı gece yeryüzüne indirildiğini söyleyen allimlerimiz de var.
BİN AY CİHAD EDEN ADAM
Rivayete göre; geçmiş kavimlerden bir adam, silah kuşanıp bin ay Allah yolunda cihâd etmişti. Rasululah (s.a.v) bu adamdan bahsedince Müslümanlar buna hayret ettiler. Rasulullah (s.a.v) bunu ümmeti için de temennî ederek şöyle dedi: “Ey Rabbim! Ümmetimi, ümmetlerin en kısa ömürlüsü, amel bakımından da ümmetlerin en azı kıldın.”
Bunun üzerine Yüce Allah(c.c.), O’na Kadir gecesini verdi ve şöyle buyurdu: “Kadir gecesi, sen ve ümmetin için, o adamın cihâd ettiği bin aydan daha hayırlıdır.”
SEKSEN SENELİK İBADET
Resulullah Efendimiz (s.a.v) bir gün, İsrailoğulları’ndan Allah’a seksen sene amel edip de hiçbir zaman isyan etmeyen dört kişiden bahsetti. İsrailoğullarından olan bu dört kişinin; Hz.Eyyûb, Hz.Zekeriyya, Hz.Hazkıyel ve Hz. Yûşâ ibn Nûn olduğu rivayet ediliyor. Ashab-ı Kiram bu kişilere gıpta etti.
O an Cebrail (a.s) gelerek «Ey Muhammed! Ümmetin bu kişilerin seksen sene ibadetinden hayret ettiler. Cenab-ı Hak senin üzerine bundan daha hayırlısını indirdi» dedi ve Kadir suresini okudu. Hz.Cebrail Kadir Suresini bildirdikten sonra “Bu gece seksen senelik ibadetten daha üstündür” deyince. Resulullah Efendimiz (s.a.v) çok mutlu oldu.
KADİR GECESİ NE ZAMAN?
Peki, Kadir gecesi, hangi ay ve hangi gündedir? Bu konuda farklı rivayetler var. Ancak ümmetin âlimlerinin çoğunluğunun görüşüne göre; Kadir gecesi, Ramazan ayındadır. En meşhur görüşe göre de: O gece, Ramazan ayının 27. Gecesidir.
Resulullah Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur: “Kim Kadir gecesini, faziletine inanarak ve alacağı sevabı Allah’tan bekleyerek ibadet ve taatla geçirirse geçmiş günahları bağışlanır”
Zir b. Hubeyş anlatıyor; Übey b. Ka’b’a sordum: Kardeşin Abdullah b. Mes’ud: “Yıl boyunca ibadet eden Kadir gecesine isabet eder” diyor, dedim. Übey b. Ka’b dedi ki: “Allah İbn Mes’ud’a rahmet eylesin. O, insanların Kadir gecesine güvenmemelerini istemiştir. Yoksa Kadir gecesinin, Ramazanda, Ramazan’ın da son on günü içerisinde yirmi yedinci gecesinde olduğunu biliyordu” dedi. “Bunu neye dayanarak söylüyorsun?” dedim. Übey; “Ben bunu Resûlullah’ın (s.a.s) bize haber vermiş olduğu alametle söylüyorum ki, o da, “o gün güneş şuasız olarak doğar” dedi.
Hadis alimleri, Hz. Aişe’den şöyle rivayet ediyorlar: Allah’ın Rasûlü «Kadr Gecesi’ni Ramazan’ın son on gecesinin tekli gecelerinde arayınız» buyurmuştur.
Resulullah Efendimiz’in (s.a.v) Ramazanın son on gününe girildiğinde, i‘tikâfa çekilmesi, geceleri daha çok ibadet ve tefekkürle geçirmesi, ailesini de bu konuda teşvik etmesi, Kadir gecesinin bu günlerde olduğu ihtimalini kuvvetlendirmektedir.
Razi der ki: “Kadir gecesinin bildirilmemesi yoluyla, Müslümanların bilerek ona saygısızlık göstermeleri veya tâzimde aşırıya kaçmaları, önlenmiş olur.”
KADİR GECESİNE ÖZEL DUA:
Hz. Aişe annemiz, Resûlullah Efendimiz’e (s.a.v) sormuş: “Ey Allah’ın Elçisi! Kadir gecesine rastlarsam nasıl dua edeyim?”
Resûlullah Efendimiz (s.a.v) cevap vermişler: “Allahümme inneke afüvvün tühibbü’l-afve fa’fu annî: Allah’ım sen çok affedicisin, affı seversin, beni affet.”
HER GECEYİ KADİR BİL
Sonuç olarak deriz ki: Âlimlerimizin çoğunluğu Kadir gecesinin Ramazan ayının son on gününde olduğunda ittifak etmişlerdir. Allah (c.c.) dileseydi Kadir gecesini net olarak Kuran-ı Kerim’de bildirirdi. Dileseydi elçisi Resulullah Efendimiz (s.a.v) Kadir gecesinin tarihini kesin olarak bildirirdi.
Demek ki işin sırrı burda. Arayacaksın, araştıracaksın, bulmaya çalışacaksın. Emek vereceksin. Kulluğun sırrı da bu değil mi?
Ömrü veren Allah’tır. Sevap ve ödülleri de veren O’dur. Hz.Nuh döneminde olduğu gibi dilediği kuluna 1000 yıl ömür veren Allah, dilediği kuluna da tek gecelik ibadetinde 1000 aylık sevap yazar. Kadir gecesinde olduğu gibi…
Kimse Allah’ın hazinesine ve cömertliğine sınır çizemez. Büyükler demişler ki; “Her geleni Hızır bil. Her geceyi Kadir bil.” Asıl mesele her geceyi Kadir gecesi bilmek ve ona göre amel etmektir.
Kadir gecesinden anlıyoruz ki; iman edip salih amel işleyen kullarına Allah’ın mükâfatı sınırsızdır. Rabbim, kadir kıymet bilen kullarından eylesin. Amin!
“Olundu âleme müjde. Getirir âlemi vecde. Ağaçlar ediyor secde. Mübârek Kadir gecesi. Cümle âlem mesrûr olur. Hep günahlar mağfûr olur. Cümle yer gök pürnûr olur. Mübârek Kadir gecesi.”
Kaynak: Sayıların Tefsiri, Ayhan Talha Bayraktar, Ravza Yayınları
