Atasözünün Anlamı ve Mesajı Nedir?
Bu atasözünde anlatılmak istenen, gücün yanlış insanların eline geçtiğinde nasıl kötüye kullanılabileceğidir. “Çingeneyi kral yapmışlar” derken, güce alışık olmayan birine yetki verildiğinde o kişinin davranışlarının nasıl değişebileceği, hatta tanınmaz hale gelebileceği ima edilir. Kişi, daha önce saygı duyduğu ve kendisine destek olan yakınlarına bile zarar verebilir hale gelir.
Burada özellikle, insanların eline güç geçince tanınmaz hale gelmesi ve bu yetkiyi sorumsuzca kullanması vurgulanır. Güç sahibi olmak, bazı insanlarda bu tür bir dönüşüme yol açabilir. Kişi kendi çıkarlarını koruma adına en yakınlarını bile gözden çıkarabilir, sadece gücünü koruma derdine düşer.
Bu atasözü, toplumda güce sahip olan kişilere yönelik bir eleştiridir. Gücü eline geçiren bir insanın, sorumluluğunu unutup, bencilce davranarak en yakınlarını bile karşısına alabilmesi halk arasında hoş karşılanmaz. “Çingeneyi kral yapmışlar, önce babasını kesmiş” diyerek halk, güç sahibi insanların adaletli, vicdanlı ve merhametli olmaları gerektiğini hatırlatır.
Günlük Hayatta Kullanımı Nedir? Nasıldır?
Bu atasözü, aslında her gün tanık olabileceğimiz durumlara gönderme yapar. Örneğin, yeni bir göreve getirilen birinin kısa süre içinde kendi çevresindeki insanlara karşı değişmesi veya yakınlarını önemsememesi, bu atasözünü akla getirir. Halk arasında böyle durumlar için sıkça kullanılır ve bu kişilerin bencil tavırları eleştirilir.
"Çingeneyi kral yapmışlar, önce babasını kesmiş" atasözü, gücün doğru kullanılmadığında nelere yol açabileceğini gösterir. Bir kişiye yetki vermek onu sadece güçlendirmek anlamına gelmez; bu yetkinin adil ve sorumlu şekilde kullanılması beklenir. Halk, bu atasözüyle aslında her işin başındaki kişinin gücünü kötüye kullanmaması gerektiğini, aksi halde saygınlık kazanamayacağını anlatır.