Doğada sıkça karşılaşılan ancak son derece tehlikeli olan zehirli mantar türleri, yanlışlıkla yenildiğinde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu yazıda, doğada en çok görülen ve en tehlikeli zehirli mantar türleri hakkında bilgi verilecek ve zehirli mantarların sağlık üzerindeki olumsuz etkileri ele alınacaktır.
Meleğin Yok Edicisi
Tamamen beyaz renkte olan bu mantar türü, özellikle yeni başlayan mantar toplayıcıları için büyük risk taşır. Şapka, sap ve lamellerin tamamı beyazdır. Sapın alt kısmında kese benzeri bir oluşum bulunur. Karaciğer yetmezliği ve böbrek hasarı yapabilir. Ölüm şapkası ile aynı etkiyi gösteren amatoksin içerir. Yenildiği fark edildiğinde vakit kaybetmeden hastaneye gidilmelidir.
Galerina Marginata
Bu mantar türü daha çok ormanlık alanlarda çürümüş kütüklerin yakınında görülür. Kahverengiye yakın tonlarda, küçük ve zararsız gibi görünür ama amatoksin içerdiğinden oldukça tehlikelidir. Belirtileri diğer toksinli mantarlarla benzerdir. Özellikle iç organları etkileyen bu mantar türü, çok hızlı ilerleyen zehirlenmelere yol açabilir.
Cortinarius Rubellus
Rengi kırmızımsı kahverengidir, gövdesi incedir ve iğne yapraklı ormanlarda görülür. Diğerlerine göre zehirlenme belirtileri geç başlar. Böbrekleri hedef alır. İlk günlerde baş ağrısı, halsizlik, kas ağrısı gibi belirtiler olur. 3-4 gün içinde böbrek hasarı ortaya çıkar. Tehlikesi de buradadır çünkü çoğu kişi hastalığın mantarla ilgili olduğunu geç fark eder.
Conocybe Filaris
Küçük, ince saplı, konik şapkalı bu mantar türü özellikle park ve bahçelerde bulunabilir. Rengi sarı-kahverengi arasıdır. En tehlikeli mantar toksinlerinden biri olan amatoksini taşır. Görünüş olarak zararsızdır ama etkileri ölümcül olabilir. Bu mantar da ölüm şapkasıyla benzer toksik tablo oluşturur.
Mantar Zehirlenmesinde Hangi Belirtiler Ortaya Çıkar?
- Şiddetli karın ağrısı
- Kusma ve ishal
- Baş dönmesi
- Terleme
- Göz kararması
- Bilinç kaybı
- Karaciğer ve böbrek yetmezliği
Ne Yapılmalı?
Zehirli mantardan şüpheleniliyorsa kişi hemen en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir. Kusturmak gibi uygulamalar evde denenmemelidir. Eğer varsa mantarın bir parçası da yanınızda götürülmelidir. Erken müdahale, hayati öneme sahiptir.
Uzmanlardan Öneriler
- Doğadan toplanan mantarlar asla bilinçsizce tüketilmemelidir.
- Görünüşe güvenilmemeli, bilgi sahibi kişilerle toplanmalıdır.
- Pazarda satılan mantarların da güvenilir kaynaklardan geldiğinden emin olunmalıdır.
- Kültür mantarları dışındaki türler bilinçsiz tüketilmemelidir.
- Her yıl yüzlerce kişi mantar zehirlenmesiyle hastaneye başvurmaktadır.
