Oruç Nedir ve Neden Tutarız?
Oruç, İslam'ın beş şartından biri olarak, Ramazan ayında imsak vaktinden iftara kadar yeme içme gibi temel ihtiyaçlardan kaçınmayı içeren dini bir ibadettir. Oruç Ramazan ayına ulaşan sağlıklı, ergenlik çağını geçmiş, akıllı, her müslümana farzdır. Ancak oruç ibadeti, yalnızca manevi bir arınma süreci değildir. Oruç, aynı zamanda birçok sağlık faydaları sunar.
Oruç Tutmak ve Sağlık Üzerindeki Etkileri
Oruç tutmanın sağlık üzerine olan olumlu etkileri, kilo dengesinden bağışıklık sistemini güçlendirmeye, kan şekerini düşürmeden zihinsel fonksiyonları iyileştirmeye kadar uzanır. Yapılan bilimsel araştırmalar, oruç tutmanın vücutta adeta bir detoks etkisi yaratarak, zararlı hücrelerin temizlenmesine yardımcı olduğunu göstermiştir.
Ohsumi'nin bilimsel araştırmaları, oruç tutarken, zararlı hücrelerin yok edilmesinin yanı sıra, yenilenme ve onarım süreçlerinin de hızlandığını kanıtlamıştır.
Oruç Tutmak Kimler İçin Uygundur?
Orucu sağlıklı, akıl baliğ herkes tutabilir. Ancak özellikle diyabet hastaları gibi kronik rahatsızlıkları olanlar, kalp hastalığı olanlar, bağışıklık ve vücut direnci düşük olan kişiler, yeni ameliyat geçirmiş bireyler, anne adayları veya emziren anneler oruç tutmadan önce doktorlarına danışmalıdır.
Dinimiz hasta olanlara, anne adaylarına, doğum yapan kadınlara, özel günlerinde olan kadınlara doktor raporu olanlara, oruç tutamayacak kadar yaşlı olanlara oruç konusunda kolaylık tanımış ve bu durumda olanları oruç tutmayı zorunlu kılmamıştır. Bu durumda olup rahatsızlığı geçici olanlar iyileşince tutamadıkları gün sayısında daha sonra oruçlarını tamamlarlar.
Sürekli oruç tutma imkanı olmayanlar da oruç borcunu manen ödeyebilmek için her tutamadıkları oruç için bir gün fidye verirler. Bu da bir fitre bedelidir. 2024 yılında bunun günlük bedeli 130 TL'dir. 30 günlük orucun fidye bedeli 2024 yılı için 3900 TL olarak hesaplanır. Bu miktar yoksullara sadaka olarak verildiğinde bir Ramazan oruç borcu tamamen ödenmiş olur.
Yine de, sağlıklı bireyler için oruç, pek çok sağlık faydası sunan güçlü bir araçtır.
Oruç Tutmak ve Metabolizma
Oruç tutmak metabolizmayı hızlandırır ve yağ yakımını artırarak kilo kaybına destek olur. Aynı zamanda kan şekerini ve insülin direncini düzenleyerek diyabet riskini azaltır.
Oruç Tutmak ve Bağışıklık Sistemi
Oruç, bağışıklık sistemini güçlendirir, vücuttaki inflamasyonu ve oksidatif stresi azaltır. Bu sayede çeşitli hastalıklara karşı koruma sağlar ve genel sağlık durumunu iyileştirir.
Oruç Tutmak ve Zihinsel Sağlık
Oruç tutmak zihinsel fonksiyonları güçlendirir, odaklanma ve hafıza becerilerini iyileştirir. Ayrıca psikolojik olarak rahatlamayı sağlayarak stres ve kaygıyı azaltır.
Oruç ve sağlıkla ilgili sık sorulan sorular
Oruç tutmak vücudu temizler mi? Evet, oruç tutmak, detoksifikasyon süreçlerini hızlandırarak vücudu zararlı toksinlerden arındırır.
Oruç hangi organlara faydalıdır? Özellikle mide, bağırsaklar, karaciğer ve beyin üzerinde olumlu etkileri vardır.
Oruç Strese iyi gelir mi? Evet, oruç tutmak stres ve kaygı düzeylerini düşürebilir.
Oruç zayıflatır mı? Evet, düzenli ve dengeli bir şekilde tutulan oruç, kilo kaybını destekler.
Oruç tutmanın faydaları özetle nelerdir?
Oruç tutmanın başlıca faydaları şunlardır:
1- Yağ yakımını hızlandırarak kilo kaybına destek olur
2-Kandaki yağ, kolesterol ve diğer lipid türlerini düşürmeye yardım eder
3- Oruç tutmak oksidatif stresi azaltıp, bağışıklığı güçlendirir
4-Detoksifikasyonu artırarak zararlı toksinlerden arındırmayı destekler
5-Karaciğer fonksiyonunda iyileşme sağlayabilir
6-Vücuttaki enflamasyonu azaltır
7-Mide ve bağırsakları dinlendirerek detoks etkisi yapar
8-Kan şekerini düşürür
9-Oruç tutmak zihinsel fonksiyonların işlevini artırır
10-Cildi canlandırarak güç verir
11-Oruç tutmak kalp sağlığını korur
12-Büyüme hormonu salgısını artırır
13-Oruç tutmak kişinin irade mekanizmasını güçlendirir
14-Psikolojik olarak rahatlık verir
Oruç tutmanın bilimsel olarak kanıtlanmış faydaları, bu mübarek pratikten elde edilebilecek sağlık yararlarını gözler önüne seriyor. Sağlıklı bir yaşam sürdürmek isteyen herkes için oruç, kaçırılmayacak değerli bir yöntemdir.
Kaynaklar: Oruç tutmak konulu Bilimsel Çalışmalar
1-Metabolizma ve Kilo Kontrolü:
Mattson MP, Longo VD, Harvie M. Impact of intermittent fasting on health and disease processes. Ageing Res Rev. 2017;39:46-58. doi:10.1016/j.arr.2016.10.005.
Tinsley GM, La Bounty PM. Effects of intermittent fasting on body composition and clinical health markers in humans. Nutr Rev. 2015;73(10):661-674. doi:10.1093/nutrit/nuv041.
2-Kardiyovasküler Sağlık:
Horne BD, Muhlestein JB, Anderson JL. Health effects of intermittent fasting: hormesis or harm? A systematic review. Am J Clin Nutr. 2015;102(2):464-470. doi:10.3945/ajcn.115.109553.
Patterson RE, Sears DD. Metabolic effects of intermittent fasting. Annu Rev Nutr. 2017;37:371-393. doi:10.1146/annurev-nutr-071816-064634.
3-Hücresel Onarım:
de Cabo R, Mattson MP. Effects of intermittent fasting on health, aging, and disease. N Engl J Med. 2019;381(26):2541-2551. doi:10.1056/NEJMra1905136.
Anton SD, Moehl K, Donahoo WT, et al. Flipping the metabolic switch: Understanding and applying the health benefits of fasting. Obesity (Silver Spring). 2018;26(2):254-268. doi:10.1002/oby.22065.
4-Anti-enflamatuar Etkiler:
Varady KA, Hellerstein MK. Alternate-day fasting and chronic disease prevention: a review of human and animal trials. Am J Clin Nutr. 2007;86(1):7-13. doi:10.1093/ajcn/86.1.7.
Wei M, Brandhorst S, Shelehchi M, et al. Fasting-mimicking diet and markers/risk factors for aging, diabetes, cancer, and cardiovascular disease. Sci Transl Med. 2017;9(377):eaai8700. doi:10.1126/scitranslmed.aai8700.
Hazırlayan: Ayhan Talha Bayraktar