ÖTV muafiyeti nedir, nasıl alınır?

Özel Tüketim Vergisi Hangi Ürünlere Uygulanmaktadır?

• Lüks tüketim ürünlerine (mücevher, kürk, motorlu taşıtlar, beyaz eşya vb.),
• İnsan sağlığına zararlı ürünlere (tütün mamulleri, alkollü içecekler),
• Çevreye zarar veren ürünlere (fosil atık, benzin, kömür vb.) uygulanır.

Özel Tüketim Vergisi bir kez, mal ya da ürünün ilk satışı yapıldığında ödenir. Dolayısıyla ürün ya da malı ilk satın alan kişi ÖTV’yi ödemekle yükümlüdür. Bu mal ya da ürünün ikinci defa satışı yapıldığında ÖTV ödenmez. ÖTV söz konusu mal ya da ürünlerin niteliğine göre belirlenir. ÖTV’nin hesaplanmasında farklı standartlar bulunur. Bir mal ya da ürün için ödenecek olan ÖTV oranı, söz konusu malın ya da ürünün niteliğine karşılık gelen ÖTV oranı kullanılarak hesaplanır. Bu ÖTV oranları ilgili bakanlıklar tarafından belirlenir. ÖTV hesaplamalarında baz alınan ÖTV oranları her yıl değişiklik gösterebilir.

Otomobillerde ÖTV hesaplaması ise aracın niteliğine göre yapılır. Aracın silindir hacmi ve sayısı ÖTV indirimi hesaplama aşamasında büyük rol oynar. Otomobilin matrah fiyatı yani vergisiz ücreti de ÖTV hesaplamalarında önem taşır. Araçlara ÖTV yüzde cinsinden yansıtılır ve bu yüzdeler de aracın silindir hacmine ve sayısına göre belirlenir.

ÖTV hesaplamalarında kullanılmak üzere belirlenmiş ÖTV yüzdeleri bulunur. Araçlar silindir hacim ve sayılarına göre bu yüzdelere yerleştirilir. Örneğin motor silindir hacmi 1.600 cm³’e kadar olan, vergisiz satış tutarı 240.000 TL olan bir araca %60 oranında ÖTV ve %20 oranında KDV yansıtılır.

Belirli düzeyde engel derecesine sahip bireyler yaptıkları satın alımlarda ÖTV ödemezler. Buna ÖTV muafiyeti denir. ÖTV muafiyetiyle amaçlanan bu bireylerin bir yerden bir yere gitmelerini kolaylaştırmak ve hayata karışmalarını sağlamaktadır. ÖTV muafiyeti yalnızca engelli bireylerin değil ailelerinin de hayatını kolaylaştırmayı amaçlar.. Peki bahsi geçen bu ÖTV muafiyeti nedir, nasıl alınır, koşulları nelerdir? Haydi gelin merak edilen tüm bu soruları birlikte yanıtlayalım.

Bu muafiyet kapsamında bireyler, almak istedikleri mal veya ürünleri devlete herhangi bir vergi ödemeden alabilmektedir. Fakat bu muafiyet belirli koşullar altında geçerlidir.. Çoğunlukla araçlar için uygulanan ÖTV muafiyeti, tüketim ürünleri için de geçerlidir. Her sene belirlenen limitler dahilinde ürün ve mallarda geçerli olan bu muafiyet, engelli bireylerin daha kolay bir şekilde mal sahibi olmasını sağlamaktadır. Araçlarda uygulanan ÖTV istisnası kapsamında vergi dilimleri değişebildiği gibi matrah değerleri de değişebilmektedir. Böylece muafiyetten yararlanabilen kişiler belirli araçları daha uygun fiyata satın alabilmektedir. ÖTV muafiyetinin, vücudunda belirli oranda işlev kaybı olan ve engelli raporu bulunan bireyler için geçerli bir hak olduğu da unutulmamalıdır. Bu bağlamda yüksek engellilik oranlarına sahip bireyler ÖTV ödemeden araç sahibi olabilmektedir.

ÖTV Muafiyeti Nasıl Alınır?

ÖTV hakkında merak edilenlerden biri de ÖTV muafiyeti nasıl alınır, sorusudur. ÖTV muafiyetinden yaralanabilmek için kişinin %90 ve üzeri engeli olması ya da uzuv kaybının bulunması gerekmektedir. Muafiyetin geçerli olabilmesi için ise tam teşekküllü bir hastaneden sağlık kurulu raporu alınmalıdır. ÖTV muafiyetinden yararlanabilmek için ise aşağıda verilen adımlar takip edilmelidir:

• Kişinin 18 yaşını doldurmuş olması, 18 yaş altında ise vasisi ile birlikte olması gerekmektedir.
• Kişi 8 ayrı branşta belirlenen testlere tabi tutulur ve her bir teste göre engel durumu belirlenir. Yapılan muayeneler sonrasında raporlar çıkar. Her raporun altında doktor onayı ve imzası olmalıdır.
• Her bir muayene sonucu çıkan raporlar sağlık kurulu onayına girmektedir. Bunun için bir kurul toplanır. Kurul günü hasta da çağrılır ve kurul onayına girer. Bu aşamada tüm raporlar incelenir raporlara bağlı olarak hasta değerlendirilir. Kurulun onay vermesiyle hasta engelli raporu almaya hak kazanır.
• Kurul tarafından onaylanan rapor hastane başhekimine de onaylatılmalıdır..
• Bireyler %90 ve üzerinde bir rapora sahipse ÖTV muafiyetinden yararlanabilir.

Engelli bireylerin ÖTV muafiyetli araçlardan yararlanabilmesi için ise tam teşekküllü bir hastaneden alınmış raporlarının içerisinde "ÖTV istisnalı araç alabilir" ibaresinin yer alması gerekmektedir. Bu ibare ile kişiler raporlarını gösterdiği zaman ÖTV muafiyetinden yararlanabilmektedir. 18 yaş altı engelli bireylerde ise Özel Gereksinim Raporu verilmektedir. Raporda “Özel Gereksinimi Vardır” ifadesi yer almalıdır. Böylece engelli çocuklar ve aileleri de ÖTV muafiyetinden yararlanabilir.

Şehit aileleri de ÖTV muafiyetinden yararlanan grup içerisinde yer almaktadır. Bu kişiler için ise ÖTV muafiyetinin alınması farklı işlemektedir. ÖTV muafiyetli araç satın almak isteyen şehit ailelerinin, satın alım işlemleri öncesinde belirli evrakları tamamlamaları gerekmektedir. İlk olarak araç satın almak isteyen kişinin şehidin birinci derece yakını olması gerekmektedir. Ardından aşağıda belirtilen evrakları tamamlaması gerekir:

• ÖTV muafiyetinden yararlanmak isteyen kişi, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK)'dan Malullük Durum Belgesi almalıdır.
• Ardından kişinin şehide ait "Vukuatlı Nüfus Kayıt Örneği Belgesi" de alması gerekmektedir.
• Bu belgelere istinaden ÖTV muafiyetinden yararlanılması için gerekli olan diğer belgeler de toplandıktan sonra Gümrük İdaresine tüm belgeler ibraz edilmektedir.
• Gümrük idaresinin değerlendirmeleri sonucunda araç alımlarında ÖTV muafiyetli araç alınabilmektedir.

ÖTV Muafiyetinde Yararlanabilmenin Şartları Nelerdir?

Kişilerin ÖTV muafiyetinden yararlanabilmeleri için karşılamaları gereken belirli kriterler bulunmaktadır. Bu kriterler aşağıda sıralandığı şekildedir:

• Öncelikle kişinin engellilik durumunun belirli oranlar dahilinde olması ve sağlık raporu ile kesinleşmesi gerekmektedir.
• Rapor ile belirtilmiş engellilik derecesinin %90'ın üzerinde olması şartı aranmaktadır.
• Eğer kişinin zihinsel bir engeli varsa, araç alımı için bir vasi tayin edilmesi gerekmektedir. Ardından araç alımının gerçekleşebilmesi için izin davası açılmalıdır. Davanın sonuçlanması ile beraber bireyler araç sahibi olabilmektedir.
• Eğer kişinin engel yüzdesi %90'ın altındaysa ÖTV indiriminden yararlanabilir.. Bu durumda kişinin almış olduğu arabasının kendi engel durumuna uygun bir şekilde güncellenmesi gerekmektedir. Böylece kişinin rahat bir sürüş yapabilmesi sağlanır. Yapılan değişiklikler sağlık raporunda belirtilmektedir. Aynı zamanda kişinin ehliyetinin de bu hususlar çerçevesinde güncellenmesi gerekmektedir.

ÖTV Muafiyeti İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular

ÖTV muafiyeti ve indirimi arasındaki fark nedir?

ÖTV muafiyeti ve indirimi en çok karıştırılan konular arasında yer alır. ÖTV muafiyeti, %90 ve üzeri engel durumu veya uzuv kaybına sahip yüksek engellilik derecesi bulunan kişiler için geçerlidir. Bu kişiler ÖTV ödemeden araç sahibi olur. ÖTV indiriminde ise kişilerin belirli bir oranda ÖTV ödemesi yapması gerekir. ÖTV indiriminden %40 - %89 aralığında engel derecesine sahip olunması durumunda faydalanılabilir. Böylece bireyler araca gerçek değerinden daha uygun bir fiyata sahip olmaktadır.

ÖTV muafiyeti ile alınmış aracı kimler kullanabilir?

ÖTV muafiyetli aracı eğer engelli birey kullanabilecek durumdaysa kendisi kullanmalıdır. Fakat her zaman kendi kullanabilecek durumda olmayabilir. Bu nedenle aracı engelli kişinin istediği kişi kullanabilmektedir. Fakat bu kullanım engelli kişinin ihtiyaçları doğrultusunda olmalıdır. Kişinin hastaneye götürülmesi, eczaneden ilaçlarının alınması veya kişinin herhangi bir yere götürülmesi gibi durumları kapsayabilmektedir. Bu durum suiistimal edilmemelidir. Engelli birey aracı kullanabilecek durumda olmadığı koşullarda araba kullanımında herhangi bir sorunun oluşmaması adına ruhsata 1., 2. veya 3. derece yakınları arasından en az 3 kişinin de adı yazılmaktadır. Böylece araç sahibi arabada olmasa dahi araç kullanımında bir sorun oluşmamaktadır.

ÖTV muafiyeti kimleri kapsıyor?

ÖTV istisnası, %90 ve üzeri engel derecesine sahip olan engelli bireyler ve şehit ailelerini kapsamaktadır.

ÖTV muafiyetli alınan araç satılabilir mi?

ÖTV muafiyetli alınan araçlar satılabilmektedir. Fakat tek bir şartı bulunmaktadır. Eğer ÖTV muafiyetli bir araba aldıysanız aracın ancak 5 yıl sonra satılabilmesi mümkündür. Fakat bu 5 yıl içerisinde aracı satmak istiyorsanız o zaman belirli yaptırımlar da beraberinde gelmektedir. ÖTV muafiyetiyle satın alınan araç 5 yıl içinde satıldığı zaman devlet ÖTV miktarını talep etmektedir. Böylece ÖTV muafiyeti geçersiz sayılır.

ÖTV muafiyeti ikinci el araçlarda geçerli mi?

İkinci el araçlar ÖTV muafiyetinden yararlanamamaktadır. ÖTV muafiyeti yalnızca sıfır araç alımlarında geçerli olup bunda da belirli bir limit bulunmaktadır. Kişi, ÖTV muafiyeti ile 5 senede yalnızca 1 kere ÖTV muafiyetli araç alabilmektedir.

Siz de ÖTV muafiyetinden yararlanarak araç satın aldıysanız, aracınıza Kasko yaptırmayı unutmayınız. Hepiyi Sigorta her zaman yanınızda!